Νίκη του Καλλιμάχου

Νίκη του Καλλιμάχου
ΟνομασίαΝίκη του Καλλιμάχου
Έτος δημιουργίας490 π.Χ.
ΕίδοςΜαρμάρινο γλυπτό με επίγραμμα
Ύψος4,68 μέτρα
ΜουσείοΜουσείο Ακρόπολης
Χάρτης
ΣημειώσειςΒρέθηκε στην Ακρόπολη Αθηνών
δεδομένα

Η Νίκη του Καλλιμάχου ή Η αφιέρωση του Καλλιμάχου, είναι άγαλμα το οποίο φιλοτέχνησαν οι Αθηναίοι προς τιμήν του Καλλιμάχου.

Ο Καλλίμαχος ήταν ο Αθηναίος πολέμαρχος στη Μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ. Κατείχε τη τελευταία, και καθοριστική, ψήφο και ψήφισε υπέρ της μάχης, ενώ οι υπόλοιποι δέκα στρατηγοί είχαν διχαστεί εξίσου για το θέμα αυτό.

Σκοτώθηκε στη μάχη και οι Αθηναίοι έστησαν ένα άγαλμα για αυτόν.[1]

Το άγαλμα στήθηκε σε περίοπτη θέση πλησίον της νοτιοδυτικής γωνίας του παλαιού Παρθενώνα, δηλαδή του κτιρίου που καταστράφηκε από τους Πέρσες, στην Ακρόπολη Αθηνών. Το άγαλμα υπέστη σοβαρή καταστροφή από τους Πέρσες, οι οποίοι μια δεκαετία αργότερα, το 480 π.Χ. εισέβαλαν στην Αθήνα. Έκαψαν και κατέστρεψαν την πόλη και τα μνημεία της, συμπεριλαμβανομένου και του αγάλματος της Νίκης του Καλλιμάχου. Το άγαλμα βρέθηκε στη Περσική Τάφρο.

Τμήμα της ενεπίγραφης στήλης πριν την αποκατάσταση της, όταν εκτίθενταν στο Επιγραφικό Μουσείο.

Το άγαλμα αναπαριστά τη Νίκη, σε ενδεδυμένη μορφή με φτερά[2][3] να τρέχει προς τα δεξιά, στην κορυφή ενός ενεπίγραφου ιωνικού ρυθμού κίονα. Το ύψος του αγάλματος είναι 4,68 μέτρα και κατασκευάστηκε από Παριανό[4] ή Πεντελικό μάρμαρο. Μερικά τμήματα του αγάλματος όπως η κεφαλή, τα χέρια και κάποια άλλα δεν αποκαταστάθηκαν από τη ζημιά.

Ο λαιμός της Νίκης έχει εννέα οπές για μεταλλικά κοσμήματα, τα οποία χάθηκαν. Πιθανότατα κρατούσε ένα κηρύκειο στο χέρι της.

Το κείμενο της επιγραφής του μνημείου, χαράκτηκε σε δύο γραμμές.[5] Το μνημείο αποτελεί σπάνιο παράδειγμα συντηρημένου αφιερωματικού επιγράμματος, με το άγαλμα και τη βάση του, από τα τέλη της Αρχαϊκής περιόδου.

Μόνο το 35% του αρχικού κειμένου είναι ορατό εξαιτίας της καταστροφής που υπέστη.[6] Το κείμενο παρατίθεται παρακάτων (εντός αγκυλών το κείμενο που λείπει και έχει συμπληρωθεί από την Κάθριν Κίσλινγκ (Catharine Keesling)):[7]

γραμμή 1:

[Καλλιμάχος μ' ἀν]έθεκεν Ἀφιδναῖο[ς] τ'Αθεναίαι (Εξάμετρο 1)

ἀν[γελον ἀθ]ανάτον hοἰ Ὀ[λύνπια δόματα] ἔχοσιν (Εξάμετρο 2)

γραμμή 2:

[Καλλιμάχος πολέ]μαρχος Ἀθεναίον τὸν ἀγο̑να (Εξάμετρο 3)

τὀν Μα[ραθο̑νι πρὸ H]ελένον, ο[. . .] (Εξάμετρο 4)

παισὶν Ἀθεναίον μν[εμα . . .] (Εξάμετρο 5)

Στις 26 Οκτωβρίου 2010, αφού αναστηλώθηκε, παρουσιάστηκε στο κοινό για πρώτη φορά ως ολοκληρωμένο μνημείο στο Μουσείο Ακρόπολης. Το άγαλμα στηρίζεται σε μεταλλική στήλη η οποία κρατά τα διάφορα τμήματα στη θέση τους και έχει ανακατασκευαστεί έτσι, ώστε να μπορέσουν να τοποθετηθούν και τα υπόλοιπα τμήματα όταν βρεθούν. Σύμφωνα με το διευθυντή του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, το μνημείο αποκαταστάθηκε σε σύγχρονη μορφή, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά τα αυθεντικά τμήματα στη σωστή θέση τους, ώστε οι επισκέπτες να δύνανται να δουν την αυθεντική του μορφή.

Η αποκάλυψη του μνημείο της Νίκης πραγματοποιήθηκε ως μέρος εκδηλώσεων του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού για τον εορτασμό της επέτειου 2.500 ετών από τη Μάχη του Μαραθώνα.

Το άγαλμα εκτίθεται στη πτέρυγα των Αρχαϊκών Εκθεμάτων του Μουσείου της Ακρόπολης. Μπροστά από το αυθεντικό άγαλμα υπάρχει αντίγραφο του που δείχνει πως θα ήταν το άγαλμα αν ήταν ολοκληρωμένο και δεν είχε υποστεί ζημιές.[4][8]

  1. «The History of Herodotus, parallel English/Greek: Book 6: Erato: 110». www.sacred-texts.com. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2016. 
  2. Hornblower, Simon· Spawforth, Anthony (2014). The Oxford Companion to Classical Civilization (Oxford Companions). Esther Eidinow. Oxford: OUP Oxford. σελ. 546. ISBN 978-0198706779. 
  3. Pantermalis, Dimitris. «Dimitris Pantermalis speech» (PDF). www.snf.org. Dimitris Pantermalis President of the Acropolis Museum. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 22 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2016. 
  4. 4,0 4,1 Makris, A. «Nike Monument Unveiled at Acropolis Museum | GreekReporter.com». Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2016. 
  5. Keesling, Catharine (2010). «The Callimachus monument on the Athenian Acropolis (CEG 256) and Athenian Commemoration of the Persian Wars». Στο: Baumbach, Manuel· Petrovic, Andrej· Petrovic, Ivana. Archaic and Classical Greek Epigram. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 101. ISBN 9780521118057. 
  6. «Η Νίκη του Καλλίμαχου θα ξαναπετάξει στο Μουσείο της Ακρόπολης». Ελευθεροτυπία. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2016. 
  7. Keesling, Catharine (2010). «The Callimachus monument on the Athenian Acropolis (CEG 256) and Athenian Commemoration of the Persian Wars». Στο: Baumbach, Manuel· Petrovic, Andrej· Petrovic, Ivana. Archaic and Classical Greek Epigram. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 109. ISBN 9780521118057. 
  8. Ινστιτούτο Δανίας στην Ελλάδα (Νοέμβριος 2010). «November 2010». Newsletter det Danske Institut i Athen. http://www.diathens.gr/files/b/7/51/NEWSLETTER_NOVEMBER_2010.pdf. Ανακτήθηκε στις 02-06-2016.