Νανόφιδο

Νανόφιδο

Κατάσταση διατήρησης

Ελαχίστης Ανησυχίας (IUCN 3.1) [1]
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Chordata (Χορδωτά)
Ομοταξία: Reptilia (Ερπετά)
Τάξη: Squamata (Φολιδωτά)
Υποτάξη: Serpentes (Φίδια)
Οικογένεια: Colubridae
Γένος: Eirenis
Είδος: E. modestus
Διώνυμο
Eirenis modestus
(Martin, 1838)

Το νανόφιδο, Eirenis modestus (Martin, 1838) ή αλλιώς θαμνόφιδο (διεθνής κοινή ονομασία: Ring-headed Dwarf Snake) είναι ένα μεσαίου μεγέθους φίδι της οικογένειας Colubridae. Πρόκειται για ακίνδυνο και μη δηλητηριώδες φίδι. Στην χώρα μας απαντά το υποείδος Eirenis modestus semimaculatus (Böttger, 1876).

Περιγραφή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το νανόφιδο είναι ένα αρκετά λεπτό φίδι με μέγιστο μήκος τα 70 cm, συνήθως όμως τα ενήλικα είναι πολύ μικρότερα.[2] Το δέρμα του είναι λείο και οι άκρες των φολίδων είναι ελαφρώς πιο σκούρες από τα κέντρα. Η ανώτερη επιφάνεια του σώματος έχει ομοιόμορφο κιτρινοκάστανο, γκριζωπό-καφέ ή κοκκινωπό-καφέ χρώμα, ενώ η κατώτερη γυαλιστερό λευκό. Εξαίρεση αποτελούν ορισμένα άτομα σε αρκετούς πληθυσμούς, όπου εμφανίζουν σειρές από μαύρες κηλίδες στην επιφάνεια του σώματος (υποείδος Ε. modestus semimaculatus). Γύρω από το λαιμό διακρίνεται μια ζώνη με σκούρες κηλίδες σε σχήμα ημισελήνου χωρισμένη από το κεφάλι από μια ανοιχτόχρωμη λωρίδα.[3]

Γεωγραφική κατανομή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξαπλώνεται κυρίως στην περιοχή του Καυκάσου (Αρμενία, Ν. Αζερμπαϊτζάν, Α. Γεωργία, Ν. Ρωσία), στην Τουρκία, στο Ιράν, αλλά και στην Ελλάδα. Στη χώρα μας απαντάται μόνο σε ορισμένα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου: Αλατονήσι, Φούρνοι, Κάλυμνος, Καστελλόριζο, Λέρος, Λέσβος, Σαμιοπούλα, Σάμος, Σύμη και Χίος.[4] Η παρουσία του στην Α. Θράκη και στο Ιράκ απαιτεί επιβεβαίωση.[5]

Ενδιαίτημα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προτιμά ξηρές, βραχώδεις περιοχές με αραιή βλάστηση. Μπορεί επίσης να βρεθεί σε δασικές, αγροτικές και καλλιεργούμενες εκτάσεις.[4]

Μελανιστικό άτομο, Καστελλόριζο.[6]

Βιολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δραστηριοποιείται κυρίως κατά την αυγή και το σούρουπο, αλλά και σε σκιερές περιοχές κατά τη διάρκεια της μέρας. Κρύβεται κάτω από πέτρες και σε ρωγμές και μερικές φορές ανά μικρές ομάδες.[7] Κυνηγά δραστήρια ασπόνδυλα (συνήθως ακρίδες, γρύλους και σκαθάρια, αλλά και σαρανταποδαρούσες και σκορπιούς) και μικρές σαύρες.[2] Ενεργό μεταξύ Μαρτίου και Οκτωβρίου. Το ζευγάρωμα πραγματοποιείται μέχρι τον Ιούνιο. Είναι ωοτόκο και τα θηλυκά γεννούν 3-8 αυγά τον Ιούλιο, ενώ η εκκόλαψη των αυγών γίνεται το Σεπτέμβριο.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ https://www.iucnredlist.org/species/157292/5072508
  2. ↑ 2,0 2,1 ÇİÇEK, KERİM; MERMER, AHMET (2007-10-19). «A Preliminary Study of the Food of the Dwarf Snake, Eirenis modestus (Martin, 1838) (Serpentes: Colubridae), in İzmir and Manisa Provinces» (στα English). TURKISH JOURNAL OF ZOOLOGY 31 (4). ISSN 1300-0179. http://journals.tubitak.gov.tr/zoology/abstract.htm?id=9089. [νεκρός σύνδεσμος]
  3. ↑ Denys., Ovenden, (2002). A field guide to the reptiles and amphibians of Britain and Europe. HarperCollins. ISBN 9780002199643. 59463170. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Speybroeck, J., Beukema, W., Bok, B., Van Der Voort, J. (2016). Field Guide to the Amphibians and Reptiles of Britain and Europe. San Diego, USA: Bloomsbury Natural History. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  5. ↑ Mahlow, Kristin, et al. "An annotated checklist, description and key to the dwarf snakes of the genus Eirenis Jan, 1863 (Reptilia: Squamata: Colubridae), with special emphasis on the dentition." (2013).
  6. ↑ Kalaentzis, K., Kazilas, C., & Strachinis, I. (2018). Two cases of melanism in Ring-headed Dwarf Snake Eirenis modestus (Martin, 1838)(Serpentes: Colubridae) from Kastellorizo, Greece. Herpetology Notes, 11, 175-178.
  7. ↑ «.:| herpetofauna.gr |:. ..Ελληνική Ερπετοπανίδα». www.herpetofauna.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2017.