Ναϊρί Ζαριάν | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Նաիրի Զարյան (Αρμενικά) και Նայիրի Զարեան (Western Armenian) |
Γέννηση | |
Τόπος ταφής | Tokhmakh cemetery |
Εθνικότητα | Αρμένιοι[1] |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Aρμενικά[2] |
Σπουδές | Yerevan Diocesan School (έως 1921)[1] d:Q31195306 (έως 1927)[1] Ινστιτούτο τεχνών Ρέπιν (έως 1933)[1] |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Εργοδότης | Anastvats[1] d:Q21656992[1] d:Q21657007[1] Ένωση Συγγραφέων της Αρμενίας (1944–1946)[1][3] |
Περίοδος ακμής | 1918[1] |
Πολιτική τοποθέτηση | |
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης |
Οικογένεια | |
Τέκνα | Romik Zaryan |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Βραβεύσεις | τάγμα του Λένιν τάγμα του Παράσημου της Τιμής τάγμα του Πατριωτικού Πολέμου 2ου βαθμού τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας μετάλλιο για την Άμυνα του Καυκάσου |
![]() | |
Ο Ναϊρί Ζαριάν (αρμενικά: Նաիրի Զարյան, φιλολογικό ψευδώνυμο του Χαγιαστάν Γεγκγιαζαριάν[4], Χαραγκονίς, Οθωμανική Αυτοκρατορία, 1900/1901 - Γερεβάν, Σοβιετική Ένωση, 1969) ήταν Αρμένιος κομμουνιστής λογοτέχνης, δημοσιογράφος και μεταφραστής που άκμασε κατά τη διάρκεια της σοβιετικής περιόδου.
Ο Ζαριάν γεννήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 1900 / 13 Ιανουαρίου 1901 στον οικισμό Χαραγκονίς της περιοχής Βαν της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (εντός των ορίων της σημερινής Τουρκίας)[5] και το 1915 κατέφυγε στη Ρωσική Αυτοκρατορία ως συνέπεια της Γενοκτονίας των Αρμενίων, κατά την οποία σκοτώθηκαν οι γονείς του με συνέπεια να περάσει σε διάφορα ορφανοτροφεία τα υπόλοιπα χρόνια μέχρι την ενηλικίωσή του[6]. Κατόπιν σπούδασε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Γερεβάν και εμφανίστηκε στα γράμματα το 1921, ενώ το 1926 δημοσίευσε την πρώτη συλλογή ποιημάτων του. Ταυτόχρονα συνεργάστηκε με αρκετά αρμενικά έντυπα και το 1930 εξέδωσε το - σοσιαλιστικού χαρακτήρα - επικό ποίημα «Ο βράχος του Ρουσάν», το οποίο αναφέρεται ως το πρώτο αυτού του είδους στην αρμενική λογοτεχνία[5].
Την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου συνέγραψε λογοτεχνικά κείμενα πατριωτικού και αντιφασιστικού περιεχομένου στα οποία συγκαταλέγονται «Ο χορός της αθανασίας» (1941) και το δημοφιλές «Η φωνή της Πατρίδας»(1943)[5], ενώ τιμήθηκε με το σοβιετικό μετάλλιο «Για την άμυνα του Καυκάσου». Από το 1944 μέχρι το 1946 διετέλεσε πρόεδρος της Ένωσης Συγγραφέων Αρμενίας[7]. Σημαντικά έργα του Ζαριάν θεωρούνται το μυθιστόρημα «Χατσαβάν»[8] (1937-1947), με θέμα την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού σε ένα χωριό[9], καθώς και το «Άρα ο Όμορφος» (1946), μια έμμετρη τραγωδία σε πέντε πράξεις εμπνευσμένη από τον αρμενικό μύθο του Άρα και της Ασσύριας βασίλισσας Σεμιράμιδος[10]. Άλλα έργα του είναι το δράμα «Κοντά στην Άνοιξη» (1950), η τραγωδία «Αρτάβασδος και Κλεοπάτρα» (1968) και η ποιητική συλλογή «Σε περιμένω» (1968), η οποία τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο της ΣΣΔ Αρμενίας μερικά χρονιά μετά τον θάνατο του Ζαριάν. Έργα του συγγραφέα έχουν μεταφραστεί μεταξύ άλλων στα αγγλικά, τα ρωσικά[5][11] και τα ουκρανικά[5]. Απεβίωσε στις 11 Ιουλίου[8] του 1969 στο Γερεβάν.
Ο Ζαριάν κατακρίθηκε από μια μερίδα Αρμενίων προσωπικοτήτων (όπως οι Χοβχαννές Σιράζ, Σογκομόν Ταρόντσι και Χοβχαννές Γκουκασιάν) για τη στάση του έναντι διωκόμενων συγγραφέων κατά τις περιόδους των σταλινικών εκκαθαρίσεων και των μεταπολεμικών χρόνων[12].