Νικηφόρος Βρυέννιος ο Νεότερος

Νικηφόρος Βρυέννιος,
Ανώτατος αξιωματούχος
Ανώτατος αξιωματούχος και ιστορικός
Γέννηση1062
Ορεστιάδα
Θάνατος1137
ΣύζυγοςΆννα Κομνηνή
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Νικηφόρος Βρυέννιος ο Νεότερος (1062 - 1137) γεννήθηκε στην Ορεστιάδα της Αδριανούπολης και ήταν γιος του ομωνύμου του στρατηγού. Σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν λόγιος άνδρας, ικανός διπλωμάτης, σπουδαίος ρήτορας και γενναίος στρατιώτης.

Ο αυτοκράτωρ Αλέξιος Α΄ Κομνηνός, εκτιμώντας τη μόρφωση και την φυσική ωραιότητά του, του έδωσε ως σύζυγο την κόρη του Άννα Κομνηνή και τον τίμησε με το αξίωμα του καίσαρος. Επίσης του εμπιστεύτηκε σημαντικές στρατιωτικές αποστολές. Ο Νικηφόρος διηύθυνε την άμυνα της Κωνσταντινουπόλεως εναντίον του στρατού του Γοδεφρείδου της Μπουιγιόν κατά τη διάρκεια της Πρώτης Σταυροφορίας το 1097, ενώ το 1116 ηγήθηκε της εκστρατείας των Βυζαντινών εναντίον του Σελτζούκου σουλτάνου του Ικονίου.

Μετά τον θάνατο του Αλεξίου Α΄ το 1118 η Άννα Κομνηνή και η μητέρα της Ειρήνη Δούκαινα, οργανώνοντας συνωμοσία εναντίον του νομίμου διαδόχου Ιωάννη Β΄ Κομνηνού, προσπάθησαν ανεπιτυχώς να τον ανεβάσουν στον θρόνο. Ο ίδιος ο Νικηφόρος έδειξε αδιαφορία και συνέχισε να είναι νομιμόφρων στον Ιωάννη Β΄. Συνέχισε την ενασχόλησή του με τα γράμματα, έγραψε δε ιστορικό έργο για τον Αλέξιο Κομνηνό, καθώς και φιλοσοφικές και ρητορικές πραγματείες. Κυριότερο έργο του είναι η Ύλη Ιστορίας, χωρισμένη σε τέσσερα βιβλία. Κατ’ ουσίαν πρόκειται περί απομνημονευματικού χαρακτήρος σύγγραμμα. Ο συγγραφέας στηρίζεται σε προφορικές κυρίως μαρτυρίες από το οικογενειακό του περιβάλλον και δίδει έμφαση σε ό,τι αναφέρεται στην ιστορία των Κομνηνών, των Δουκών και των Βρυεννίων.

Ο Νικηφόρος Βρυέννιος πέθανε το έτος 1137.

  • Καρλ Κρουμπάχερ, Ιστορία της βυζαντινής λογοτεχνίας (Geschichte der byzantinischen Literatur von Justinian bis zum Ende des Ostroemischen Reiches (1897), ελληνική μετάφραση Γεώργιος Σωτηριάδης, Αθήνα 1900
  • Σαρλ Ντιλ, Βυζαντινές μορφές, Δελφοί, Αθήνα ά.χ.
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, τ. 15, Αθήνα 1996
  • Αικατερίνη Χριστοφιλοπούλου, Βυζαντινή Ιστορία, τ. Γ΄, εκδόσεις Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1996