Νικόλαος Κουτούζης

Νικόλαος Κουτούζης
Αυτοπροσωπογραφία του Νικόλαου Κουτούζη
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Νικόλαος Κουτούζης (Ελληνικά)
Γέννηση1741[1][2][3]
Ζάκυνθος
Θάνατος1813[1][2][3]
Ζάκυνθος
Χώρα πολιτογράφησηςΕπτάνησος Πολιτεία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[4]
ποιητής[4]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Νικόλαος Κουτούζης (Ζάκυνθος, 1741Ζάκυνθος, 1813) ήταν Έλληνας ζωγράφος της Επτανησιακής Σχολής.

Ο Νικόλαος Κουτούζης ήταν ιδιόρρυθμη και σύνθετη προσωπικότητα: από ζωγράφος και σατιρικός στιχουργός έως ιερέας. Σε ηλικία 16 ετών ανέλαβε να δημιουργήσει δύο εικόνες για την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου του Κόλλα. Το 1766 ζωγράφισε τη Λιτανεία στον γυναικωνίτη του Αγίου Διονυσίου της Ζακύνθου. Κατά πάσα πιθανότητα, πριν του ανατεθεί αυτό το έργο, είχε πραγματοποιήσει σπουδές ζωγραφικής στη Βενετία. Εικάζεται πως στη Ζάκυνθο υπήρξε μαθητής του Νικόλαου Δοξαρά.[5]

Το 1770 αναμείχθηκε σε φιλονικία και μαχαιρώθηκε στο πρόσωπο ενώ επτά χρόνια αργότερα χειροτονήθηκε ιερέας.[5] Έγινε εφημέριος σε διάφορες εκκλησίες της Ζακύνθου, αλλά εχθροί του τον κατηγόρησαν για «ανάρμοστη συμπεριφορά και παραβίαση της ορθόδοξης τελετουργίας». Εξαιτίας αυτής της κατηγορίας, δικάστηκε και παύθηκε από ιερέας το 1810. Την 1η Φεβρουαρίου 1813, το άτομο που τον κατηγόρησε παραδέχθηκε τη συκοφαντία του και έτσι έγινε ανάκληση του Κουτούζη στην ιεροσύνη. Ο ηλικιωμένος Κουτούζης πάντως αρνήθηκε να επιστρέψει στα καθήκοντά του και πέθανε μερικούς μήνες αργότερα.

Ως ζωγράφος, ο Κουτούζης διακρίθηκε όχι μόνον για τις δυτικότροπες αγιογραφίες του, αλλά και για την εισαγωγή της κοσμικής προσωπογραφίας στον ελλαδικό χώρο.

Στην ποίησή του χρησιμοποίησε την καθαρεύουσα και ιταλικές λέξεις. Έγραψε ειδυλλιακά και διδακτικά ποιήματα αλλά έγινε γνωστός κυρίως για τα σατιρικά του ποιήματα, με ακραίες αθυροστομίες και καυστικότητα ακόμα και για τους συντοπίτες του. Αυτή του η τακτική οδήγησε πολλούς να του αντεπιτεθούν είτε φραστικά είτε ακόμα και φυσικά.[6]

Ο ίδιος αυτοπροσδιορίζεται:

Ὅλοι βρίζουν τὸν Κουτούζη ποὺ ἀλήθεια πάντα σκούζει.

Υπήρξε επικριτής του Αντώνιου Μαρτελάου. Αναφέρθηκε από τον Σολωμό στο όνειρο.[7]

Ιδιαίτερη αναφορά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κατευθύνσεις που πρότεινε ο Κουτούζης προς τον ρεαλισμό και την ψυχολογική προσωπογραφία δεν διατηρήθηκαν για πολύ· αγνοήθηκαν από τον διάδοχο του Νικόλαο Καντούνη, που ήταν και ο τελευταίος σημαντικός εκπρόσωπος της Επτανησιακής ζωγραφικής σχολής[8].

  1. 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 500123626. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 Artnet. nikolaos-koutouzis. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Koutouzis [Coutouzis], Nikolaos» 13  Δεκεμβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 5  Νοεμβρίου 2010. 500123626. Ανακτήθηκε στις 9  Φεβρουαρίου 2024.
  5. 5,0 5,1 «Κουτούζης Νικόλαος (1741 Ζάκυνθος - 1813 Ζάκυνθος)». Εθνική Πινακοθήκη. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2015. 
  6. Ανδρειωμένος, Γιώργος (2016). Η «ΜΑΣΣΑΛΙΩΤΙΔΑ» ΣΤΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ. Αθήνα: ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΣΤΑ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗΣ ΟΥΡΑΝΗ. ISBN 978-960-7316-67-7. 
  7. όνειρο
  8. Εγκυκλοπαίδεια Δομή, τόμ. 15, σ. 547 ISBN 960-8177-65-0