Νομίσματα των Κουσάν

Χρυσό νόμισμα: εμπρός όψη ο βασιλιάς Χαβίσκα. Πίσω: θεότητα ΜΙΟϷΟ (Μιόσο), σε γραφή Χαρόστι. Μουσείο Τέχνης του Κλήβελαντ, Οχάιο.
Χρυσό νόμισμα του βασιλιά Βασουδέβα Α΄, σε γραφή Χαρόστι. Μουσείο Τέχνης του Κλήβελαντ.
Χρυσό νόμισμα του βασιλιά Βασουδέβα Β ́ του Κουσάν, 3ος αι. Μουσείο Τέχνης Κλήβελαντ.
Αργυρό τετράδραχμο του πρώτου γνωστού αυτοαποκαλούμενου "Κουσάν" ("Κοσσάνο" στα νομίσματά του), Ηραίου (βασ. π. 1-30).
Ύστερος ηγεμόνας Σάκα Α ́ του Κουσάν (325-345).

Στα νομίσματα της αυτοκρατορίας των Κουσάν (Αυτοκρατορία των Κοσσανών, π. 30-375 μ.Χ.) στη Βόρεια Ινδία και την Κεντρική Ασία, τα κύρια νομίσματα που κόβονταν ήταν από χρυσό που ζυγίζουν 7,9 γραμ., και από βασικά μέταλλα διαφόρων βαρών μεταξύ 12 και 1,5 γραμ.[1]

Τα σχέδια των νομισμάτων συνήθως ακολουθούν ευρέως τα στυλ των προηγούμενων Ελληνο-Βακτριανών ηγεμόνων, χρησιμοποιώντας το Ελληνιστικό στυλ εικονογραφίας, με μια θεότητα από τη μία πλευρά και τον βασιλιά από την άλλη. Οι βασιλείς μπορεί να εμφανίζονται: με το κεφάλι τους σε προφίλ, μια μορφή που στέκεται, συνήθως υπηρετώντας σε έναν βωμό με πυρ στο στυλ των Ζοραστρών, ή έφιπποι. Η ποιότητα χάραξης των μητρών είναι γενικά χαμηλότερη, από την εξαιρετικά υψηλή τέχνη των νομισμάτων των Ελληνο-Βακτριανών ηγεμόνων. Η συνεχής επιρροή των ρωμαϊκών νομισμάτων μπορεί να παρατηρηθεί σε σχέδια του 1ου και 2ου αι. μ.Χ., στις πρακτικές νομισματοκοπίας που αποδεικνύονται στα νομίσματα, καθώς και μια σταδιακή μείωση της αξίας του μετάλλου στα νομίσματα από βασικό μέταλλο. Η ιρανική επιρροή, ειδικά στις βασιλικές μορφές και το πάνθεον των θεών που χρησιμοποιούνται, είναι ακόμη ισχυρότερη.[2] Επί βασιλέως Κανίσκα ο βασιλικός τίτλος "Βασιλεύς των βασιλέων" άλλαξε: από το ελληνικό "ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΒΑΣΙΛΕΩΝ" στην περσική μορφή "ϷAO-NANO-ϷAO" (σάχης-των-σαχών).[3]

Πολλές από τις λίγες πληροφορίες που έχουμε για την πολιτική ιστορία του Κουσάν, προέρχονται από νομίσματα. Η γλώσσα των επιγραφών είναι συνήθως η Βακτριανή γλώσσα, που γράφεται με γράμματα που προέρχεται από την ελληνική. Πολλά νομίσματα δείχνουν τα σύμβολα τάμγκα (βλ. πίνακα) ως ένα είδος μονογράμματος για τον ηγεμόνα. Υπήρχαν αρκετά επαρχιακά νομισματοκοπεία, και τα στοιχεία από τα νομίσματα δείχνουν, ότι μεγάλο μέρος της αυτοκρατορίας ήταν ημιανεξάρτητο.

Θεότητες των Κουσάν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
CKANΔA (Σκάνδα) και Βισάχα.
Χρυσό νόμισμα του Kανίσκα Α΄, επιγρ. ϷΑΟ-ΝΑΝΟ-ϷΑΟ ΚΑΝΙϷΚΙ ΚΟϷΑΝΟ (σάχης-των-σαχών Κανίσκι Κοσάνο). Πίσω όψη: απεικόνιση του Βούδα, με την επιγραφή "BΟΔΔΟ" με ελληνικά γράμματα. Βρέθηκε στο Αχίν Πος.

Το θρησκευτικό πάνθεον των Κουσάν είναι εξαιρετικά ποικίλο, όπως αποκαλύπτεται από τα νομίσματα και τις σφραγίδες τους, στα οποία εμφανίζονται περισσότεροι από 30 διαφορετικοί θεοί, που ανήκουν στον ελληνιστικό, τον ιρανικό και σε μικρότερο βαθμό στον ινδικό κόσμο. Ελληνικές θεότητες, με ελληνικά ονόματα εκπροσωπούνται σε αρχαία νομίσματα. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Κανίσκα, η γλώσσα του νομίσματος αλλάζει σε Βακτριανικά (αν και παρέμεινε σε ελληνική γραφή για όλους τους βασιλείς). Μετά την Χουβίσκα, μόνο δύο θεότητες εμφανίζονται στα νομίσματα: Αρδόκσο και Οέσο (βλέπε λεπτομέρειες παρακάτω).

Η αντιπροσώπευση θεοτήτων από την Ελληνική θρησκεία και τον Ελληνιστικό συγκριτισμό είναι:

  • Ήλιος (Ήλιος, Ήφαηστος (Ήφαιστος), Σαλήνη (Σελήνη), Άνημος (Άνεμος). Επιπλέον, τα νομίσματα του Χουβίσκα απεικονίζουν επίσης τον ημίθεο Εράκιλο (Ηρακλή) και τον αιγυπτιακό θεό Σάραπο (Σέραπη).

Οι οντότητες της Ινδικής θρησκείας που εκπροσωπούνται στην νομίσματα περιλαμβάνουν:

Οι ιρανικές οντότητες που απεικονίζονται στα νομίσματα περιλαμβάνουν:

  • Αρδόχþο (Αρδόξο, Άσι Βανγούι)
  • Αþαάειχþο (ασαάειχσo, Άσα Βαχίστα)
  • Άθþο (Άθσο, Ατάρ)
  • Φάρρο (Φάρρο, Χβαρέναχ)
  • Λροοάσπο (lροάσπα, Δρβσπα)
  • Μαναοβάγο, (Μανοαβάγο, Βόχου Μάναχ)
  • Μάο (Μάο, Μαχ)
  • Μίθρο, Μίιρο, Μίορο, Μίυρο (Μίθρο και παραλλαγές, Μίθρας)
  • Μοζδοοάνο (Μοζδοοάνo, Mάζδα *βάνα "Mάζδα ο νικητής;")
  • Νανά, Νανάια, Νανάϸαο (παραλλαγές του παν-Ασιατικού νάνα, Σογδιανικά ννυ, σε συνάφεια με το ζοροαστριακό Aρέδβι Σούρα Αναχίτα)
  • Οάδο (oάδο Βάτα)
  • Οάξϸο (οάξσο, "Όξος")
  • Οορoμάζδο (Ωρομάσδης, Aχούρα Μάζδα)
  • Οραλάγνο (ορλάγνο, Βερεθράγνα)
  • Τιέρο (Tιρ)

Επιπλέον:

  • Οηþο (oέσo), που θεωρείται εδώ και καιρό ότι αντιπροσωπεύει τον Ινδικό Σίβα,[4] αλλά πιο πρόσφατα αναγνωρίστηκε ως Aβέστα Βάγιου που συνδυάζεται με τον Σίβα.[5][6]
  • Δύο χάλκινα νομίσματα του Χουβίσκα φέρουν την επιγραφή "Γκανέσα", αλλά αντί να απεικονίζουν την τυπική ζωομορφική εικόνα του Γκανέσα, έχουν τη μορφή ενός τοξότη, που κρατά ένα μεγάλου μήκους τόξο με χορδή προς τα μέσα και ένα βέλος. Αυτό είναι συνήθως μια απεικόνιση του Ρούδρα, αλλά στην περίπτωση αυτών των δύο νομισμάτων θεωρείται γενικά ότι αντιπροσωπεύει τον Σίβα.
Η θεότητα Μαχασένα σε ένα χρυσό νόμισμα του Χουβίσκα
Η θεότητα Μαχασένα σε ένα χρυσό νόμισμα του Χουβίσκα  
Η θεότητα ΟΕϷΟ (Οέσο) με τα 4 πρόσωπα
Η θεότητα ΟΕϷΟ (Οέσο) με τα 4 πρόσωπα  
Η θεότητα ΡΙΔΣ
Η θεότητα ΡΙΔΣ  
Η θεότητα ΜΑΝΑΟΒΑΓΟ
Η θεότητα ΜΑΝΑΟΒΑΓΟ  
Η θεότητα ΦΑΡΡΟ
Η θεότητα ΦΑΡΡΟ  
Η θεότητα ΑΡΔΟΧϷΟ (Αρδόχσο)
Η θεότητα ΑΡΔΟΧϷΟ (Αρδόχσο)  
Oesho
Oesho 
Η θεότητα ΟΕϷΟ (Οέσο) File:KanihkaIOishoShivaCoin2.jpg
Η θεότητα ΟΕϷΟ (Οέσο) File:KanihkaIOishoShivaCoin2.jpg 
[[Η θεότητα ΟΕϷΟ με ταύρο |center|border|180x180px|alt=|File:AdshoCarnelianSeal.jpg]]
File:AdshoCarnelianSeal.jpg 
[[Σφραγίδα των Κουσάν από καρνεόλη. Αναπαρίσταται ο "ΑΔϷΟ" (Άδσο, Άταρ) , αριστερά το σύμβολο τριράτνα, δεξιά το βασιλικό σημάδι του Κανίσκα. |center|border|180x180px|alt=|]]
 

Κοπές σε βασικά μέταλλα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μακ Ντάουλ (1968) αναγνώρισε τρεις επαρχιακές χάλκινες κοπές του Κατζούλα Καδφίση και του Βίμα Τάκτου από ξεχωριστές νομίσματα στον πρώτο τους αριθμό, οι οποίες θα αντιστοιχούσαν στα τρία προηγούμενα βασίλεια που αποτελούσαν την αυτοκρατορία του Κουσάν. Η βόρεια περιοχή, η Βακτρία, η οποία είχε τα μεγαλύτερα νομίσματα μεγέθους 12 g (τετραδράχμ) και 1,5 g, η Γκάντζαρα, η νομίσματα της οποίας ζυγίζουν 9-10 g για μεγάλο και 2 g για μικρό, και η Ινδική περιοχή, όπου τα νομίσματα είναι 4 g καθένα.

Ο Μακ Νταουλ (1960) πρότεινε τη σταδιακή μείωση όλων των τριών θεμάτων ξεκινώντας από την Χουβίσκα, ενώ ο Τσότοπαδεια (1967) προτείνει την ταχεία υποτίμηση του θεμάτων από την Κανίσκα. Φαίνεται ότι υπήρξαν δύο μειώσεις με βάση την νομίσμα των κυβερνήσεων που μόλις ονομάστηκαν.[7]Αργότερα, τα εκδόματα ενοποιήθηκαν σε ένα κεντρικό σύστημα νομισμάτων βάρος.

Χρυσά νομίσματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βίμα Καδφίσης εξέδωσε τρεις ονομαστικές αξίες γι' αυτό το μέταλλο, δύο 15,75 γραμ., μία 7,8 γραμ., και ένα νόμισμα 1/4 δηναρίου των 1,95 γραμ.[8]

Απομιμήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα νομίσματα των Κουσάν αντιγράφτηκε μέχρι τους Κουσανο-Σασανίδες στη δύση, και το βασίλειο του Σαματάτα στη Βεγγάλη στην ανατολή. Προς το τέλος της κυριαρχίας των Κουσάν, τα πρώτα νομίσματα της αυτοκρατορίας των Γκούπτα προέκυψαν επίσης από τα νομίσματα της αυτοκρατορίας των Κουσαν, υιοθετώντας το βάρος τους, τις τεχνικές και τα σχέδια, μετά τις κατακτήσεις του Σαμουδραγκούπτα στα βορειοδυτικά.[9][10][11][12] Οι εικόνες στα νομίσματα των Γκούπτα έγιναν πιο ινδικές, τόσο στο στυλ όσο και στο θέμα, σε σύγκριση με τις προηγούμενες δυναστείες, όπου ακολουθούσαν κυρίως ελληνορωμαϊκά και περσικά στυλ. [11][13][14][15] Ο τυποποιημένος τύπος νομίσματος του Σαμουδραγκούπτα, του πρώτου κυβερνήτη των Γκούπτα που εξέδωσε νομίσματα, είναι πολύ παρόμοιος με το νομίσμα των τελευταίων ηγεμόνων του Κουσάν, συμπεριλαμβανομένης της σκηνής θυσίας επάνω από έναν βωμό, την απεικόνιση ενός αετού, κ.ά., ενώ οι διαφορές περιλαμβάνουν το κάλυμμα κεφαλής του ηγεμόνα (ένα καπέλο που εφαρμόζει πολύ στενά, αντί του οξυκόρυφου καπέλου του Κουσάν), το πρότυπο Γαρούντα αντί της τρίαινας, και τα κοσμήματα του Σαμουδραγκούπα, τα οποία είναι ινδικά.

Αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «ONSNUMIS.ORG – Kshaharata Questions». 3 Αυγούστου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2022. 
  2. ↑ MacDowell, "Mithra"
  3. ↑ MacDowell, "Mithra", 308–309
  4. ↑ Sivaramamurti, pp. 56–59.
  5. ↑ Sims-Williams, Nicolas. «Bactrian Language». Encyclopaedia Iranica. 3. London: Routledge & Kegan Paul. 
  6. ↑ H. Humbach, 1975, pp. 402–408. K.Tanabe, 1997, p.277, M.Carter, 1995, p.152. J.Cribb, 1997, p. 40. References cited in "De l'Indus à l'Oxus".
  7. ↑ «The Devaluation of Huvishka's Coinage». kushan.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2007. 
  8. ↑ «COINS OF KUSHAN DYNASTY». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2022. 
  9. ↑ Sen, Sudipta (2019). Ganges: The Many Pasts of an Indian River (στα Αγγλικά). Yale University Press. σελ. 205. ISBN 9780300119169. 
  10. ↑ Gupta inscriptions using the term "Dinara" for money: No 5–9, 62, 64 in Fleet, John Faithfull (1960). Inscriptions Of The Early Gupta Kings And Their Successors. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Mookerji, Radhakumud (1997). The Gupta Empire (στα Αγγλικά). Motilal Banarsidass Publ. σελ. 30. ISBN 9788120804401. 
  12. ↑ Higham, Charles (2014). Encyclopedia of Ancient Asian Civilizations (στα Αγγλικά). Infobase Publishing. σελ. 82. ISBN 9781438109961. 
  13. ↑ Pal, 78
  14. ↑ Art, Los Angeles County Museum of· Pal, Pratapaditya (1986). Indian Sculpture: Circa 500 B.C.–A.D. 700 (στα Αγγλικά). University of California Press. σελ. 73. ISBN 9780520059917. 
  15. ↑ Singh, Arvind Kumar (1996). Coins of The Great Kushans (στα Αγγλικά) (1st έκδοση). Parimal Publications. 

[1]

Συνεχείς αναγνώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • ΜακΝτόουελ, Ντέιβιντ Γου. "Μίθρα": "Η Πλανητική Ρύθμιση της Μίθρας στο Κονάγιο των Μεγάλων Κουσάν", σε Études Mithriaques: Actes Du 2e Congrès International, Τεχεράν, Du 1er Au 8 Σεπτεμβρίου 1975, έκδοση. Ζακ Ντουτσέν-Γκιλλεμίν, 1978, BRILL, ISBN , 9789004039025 (ISBN 9004039023)προεπισκόπηση

Εξωτερικές συνδέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Singh, Arvind Kumar (1996). Coins of The Great Kushans (στα Αγγλικά) (1st έκδοση). Parimal Publications.