Νομός Ηλείας

Ηλεία
Περιφερειακή ενότητα

Έμβλημα
Χάρτης της Ελλάδας με {{{Όνομα}}}
Χώρα Ελλάδα Ελλάδα
Πρωτεύουσα Πύργος
Δήμοι 7
Διοίκηση  
 • Αντιπεριφερειάρχης Νικόλαος Κοροβέσης
Διοικητική διαίρεση  
 • Περιφέρεια Δυτική Ελλάδα
Έτος δημιουργίας νομού 1930
Γεωγραφικό διαμέρισμα Πελοπόννησος
Έκταση  
 • Συνολική 2.619 τ.χλμ
 • Κατάταξη 20η
Πληθυσμός  
 • Συνολικός 150.408 (2021)
 • Κατάταξη πληθ. 19η
 • Πυκνότητα 57,0 κάτ./χλμ²
 • Κατάταξη πυκν. 29η
Ταχ. κώδικες 27* **
Ιστότοπος http://www.1724.syzefxis.gov.gr/main/

Ο Νομός Ηλείας είναι ένας από τους 51 νομούς της Ελλάδας, ενώ από το 2011 αποτελεί την Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας, μία από τις 74 περιφερειακές ενότητες της χώρας και υπάγεται διοικητικά στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.[1]

Βρίσκεται γεωγραφικά στην Πελοπόννησο, και σύμφωνα με την εθνική απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 149.350 κατοίκων.[1] Πρωτεύουσα του νομού είναι ο Πύργος (οικισμός: 24.359 κάτοικοι, δημοτική κοινότητα: 25.180 κάτοικοι, δημοτική ενότητα (πρώην δήμος): 35.572 κάτοικοι)[1].

Ο νομός έχει έκταση 2,619 τ.χλμ και βρίσκεται στα βορειοδυτικά της Πελοποννήσου. Παλαιότερη διοικητική διαίρεση του νομού αποτελούσαν οι επαρχίες Ηλείας και Ολυμπίας[2].

Ιστορικά ο νομός Ηλείας περιλαμβάνει την επικράτεια των αρχαίων πόλεων-κρατών της Πίσσας, Τριφυλίας, Ακρώρειας και Ήλιδος[2]. Το έδαφος του νομού είναι πεδινό και κατά 80% ημιορεινό, με λίγα όρη στα ανατολικά και νότια, όπως η Φολόη, που αποτελεί προέκταση του Ερύμανθου του οποίου ένα μέρος του κυρίου όγκου του εκτείνεται εντός του νομού, το όρος Λαπίθας και η Μίνθη[2].

Κυριότεροι ποταμοί είναι ο Αλφειός και ο Πηνειός που στις ακτογραμμές έχουν δημιουργήσει λιμνοθάλασσες και σημαντικούς υδροβιότοπους, όπως η Στροφιλιά και του Καΐάφα[2].

Διοικητική διαίρεση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο νομός Ηλείας, από το 2011 και με την εφαρμογή του Προγράμματος «Καλλικράτης», αποτελεί την Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας (με έδρα τον Πύργο) της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Με την συνένωση και συγχώνευση των δήμων από 22 σε 7 όπως προέβλεπε το Πρόγραμμα, οι νέοι δήμοι που προέκυψαν είναι οι:

Δήμος Έδρα Πληθυσμός(2021) Χάρτης
Ανδραβίδας - Κυλλήνης Λεχαινά (Ιστορική έδρα: Βάρδα) 22.615
Ανδρίτσαινας - Κρεστένων Κρέστενα (Ιστορική έδρα: Ανδρίτσαινα) 11.273
Αρχαίας Ολυμπίας Αρχαία Ολυμπία 11.307
Ζαχάρως Ζαχάρω 8.606
Ήλιδας Αμαλιάδα 29.409
Πηνειού Γαστούνη 21.658
Πύργου Πύργος 44.482

Πληθυσμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιστορική εξέλιξη πληθυσμού
Έτος Πληθ.   ±%  
1856 62.247 —    
1861 69.664 +11.9%
1870 76.938 +10.4%
1879 95.018 +23.5%
1889 112.973 +18.9%
1896 127.510 +12.9%
1907 143.329 +12.4%
1920 149.822 +4.5%
1928 174.620 +16.6%
1940 186.945 +7.1%
1951 188.274 +0.7%
1961 188.861 +0.3%
1971 165.056 −12.6%
1981 160.305 −2.9%
1991 174.287 +8.7%
2001 183.521 +5.3%
2011 159.300 −13.2%
2021 149.350 −6.2%
Πηγή: Απογραφές Πληθυσμού ΕΛΣΤΑΤ 1856 - 2021

Ο πληθυσμός της Ηλείας είχε πολύ μεγάλη αύξηση μεταξύ του 1856 και του 1940. Ύστερα σταθεροποιήθηκε μέχρι και το 1961 και μειώθηκε σημαντικά μέχρι το 1991. Ο πληθυσμός αυξήθηκε στις επόμενες δύο απογραφές αλλά έχει μειωθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Ο μεγαλύτερος πληθυσμός καταγράφτηκε το 1961 (188.861) και ο μικρότερος το 1856 (62.247). Η μεγαλύτερη πληθυσμιακή αύξηση σημειώθηκε το 1879 (23,5%) και η μικρότερη το 1961 (0,3%). Η μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού καταγράφτηκε το 2011 (13,2%) και η μικρότερη το 1981 (2,9%).

Διάγραμμα ιστορικής εξέλιξης πληθυσμού από το 1856

Οικισμοί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο νομός Ηλείας έχει δύο πόλεις: τον Πύργο και την Αμαλιάδα. Επιπλέον σημαντικά πληθυσμιακά κέντρα αποτελούν η Γαστούνη, η Ανδραβίδα, το Βαρθολομιό, η Ζαχάρω, τα Κρέστενα, η Αρχαία Ολυμπία και η Ανδρίτσαινα.

Κατάταξη Οικισμός Πληθυσμός (2011) Δήμος
1 Πύργος 24.359 Πύργου
2 Αμαλιάδα 16.763 Ηλίδας
3 Γαστούνη 7.485 Πηνειού
4 Ανδραβίδα 3.981 Ανδραβίδας - Κυλλήνης
5 Βαρθολομιό 3.603 Πηνειού
6 Ζαχάρω 3.145 Ζαχάρως
7 Λεχαινά 2.641 Ανδραβίδας - Κυλλήνης
8 Τραγανό 2.509 Πηνειού
9 Βάρδα 2.291 Ανδραβίδας - Κυλλήνης
10 Νέα Μανωλάδα 2.006 Ανδραβίδας - Κυλλήνης

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης του Ν. Ηλείας.
Διοικητική διαίρεση Ν. Ηλείας μέχρι το 2010

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2016. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Κωνσταντίνος Χρ. Νικολέντζος, Μυκηναϊκή Ηλεία: Πολιτιστική και Πολιτική Εξέλιξη, Εθνολογικά Δεδομένα και Προβλήματα, Διδακτορική Διατριβή, Τόμος Α΄, Πανεπιστήμιο Αθηνών-Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Αθήνα 2009, σελ. 6-10.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενική βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Επιμελητήριο Ηλείας, Ηλεία. Αγορά-Οικονομία, Ιστορία, Πολιτισμός (1821-1935), Πύργος 2016. ISBN 978-618-82413-0-5.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]