Ντέιβιντ Μπόλιερ

Ντέιβιντ Μπόλιερ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1964
ΚατοικίαΆμερστ
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
πολιτικός σύμβουλος
ακτιβιστής
δημοσιογράφος[2]
πολιτικός[2]
επιστήμονας υπολογιστών[2]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Βερολίνου (2012)[3]
Ιστότοπος
www.bollier.org
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ντέιβιντ Μπόλιερ (David Bollier) είναι Αμερικανός συγγραφέας και ακτιβιστής που μελετά και προάγει τα Κοινά [4]. Στο βιβλίο του «Κοινά, μια σύντομη εισαγωγή» από τον εκδοτικό οίκο Angelus Novus [5], παρουσιάζει τα κοινά σαν ένα τρόπο ανάπτυξης και προόδου του ανθρώπου καθώς παράγουν αξία ενισχύοντας την ανάπτυξη κουλτούρας, παραδόσεων, σχέσεων και κοινωνικών πρακτικών. Εκτός από τα παραδοσιακά όπως είναι οι φυσικοί πόροι, ξεχωρίζει τα κοινωνικά κοινά και αναφέρει ότι η τάση των ανθρώπων για συνεργασία οδηγεί στην παραγωγή καινοτόμων κοινωνικών και αστικών κοινών όπου προάγονται η ηθική, οι κοινωνικές και μακροχρόνιες σχέσεις.

Ο Ντέιβιντ Μπόλιερ υποστηρίζει ότι μπορεί να υπάρξει αρμονία μεταξύ αγοράς και κοινών με την καλλιέργεια ξεχωριστής κουλτούρας του κοινωνείν (commοning) - των ανθρώπινων πρακτικών και των μορφών συνεργασίας που παράγουν τα κοινά, καθώς τα κοινά εξαρτώνται σε κάποιο βαθμό από το κράτος και την αγορά. Η εύρεση της χρυσής τομής έχει πολλές δυσκολίες ενώ είναι σημαντικός ο διαχωρισμός της αγοράς από τον καπιταλισμό καθώς όπως εξηγεί, οι αγορές μπορεί να λογοδοτούν στην κοινωνία και άρα να λειτουργούν προς όφελος αυτής και να μην εξαρτώνται αποκλειστικά από το κεφάλαιο. Πολλοί από τους κοινούς πόρους είναι μεγάλοι (πόροι κοινής δεξαμενής), όπως οι εθνικοί δρυμοί και η ατμόσφαιρα που απαιτείται από τα κράτη να τους φροντίζουν καθώς είναι πολύ δύσκολο να διαχειριστεί ένας μεγάλος πόρος με τον ίδιο τρόπο που διαχειρίζεται ένα μικρό κοινό σε ένα χωριό. Τα κοινά κρατικής επιστασίας είναι ένας τρόπος διαχείρισης ενός μεγάλου πόρου κοινής δεξαμενής και υποδηλώνει τον σημαντικό ρόλο που παίζει το κράτος στην άσκηση του κοινωνείν. Στο βιβλίο του παρουσιάζει τακτικές για τη στήριξη των κοινών από τα κράτη, υποστηρίζοντας ότι το κράτος πρέπει να λειτουργεί ως εντολοδόχος των κοινωνών προστατεύοντας την κοινή περιουσία από περιφράξεις ώστε να είναι προσβάσιμη από όλους με δίκαιους κανόνες.

Κοινόχρηστη χρήση ως διεθνές κίνημα

Ο Ντέιβιντ Μπόλιερ (David Bollier) πιστεύει ότι υπάρχει ένα διεθνές κίνημα[6] που τώρα αναπτύσσεται και θεωρεί την κοινόχρηστη χρήση ως ένα όραμα και ένα πλαίσιο για την αναδιάρθρωση της πολιτικής κουλτούρας και της καθημερινής ζωής. Εγχειρήματα κοινόχρηστης χρήσης βρίσκουμε αρκετά στην Ευρώπη, ειδικά στην Ιταλία και Γερμανία, όπου υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για τα κοινά. Επίσης, το κίνημα αποκτά αρκετούς υποστηρικτές και στον παγκόσμιο νότο όπως και τα κινήματα των αυτοχθόνων, τους ακτήμονες αγρότες του Via Campesino, το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ και εκπροσώπους του αναπτυσσόμενου κόσμου.

Ακόμη παρατηρείται αύξηση των «διεθνικών φυλών», συμμετοχή στα κοινά από ομάδες ατόμων που ξεκινούν από τη βάση και που μοιράζονται τις ίδιες ιδέες, της συμμετοχής, της ένταξης, της δικαιοσύνης, της καινοτομίας. Αυτές οι ομάδες περιλαμβάνουν: Το κίνημα Αλληλέγγυας Οικονομίας, το κίνημα των ακτημόνων εργατών / Via Campesino, ακτιβιστές εναλλακτικής παγκοσμιοποίησης, το κίνημα Transition Town, τους χρήστες του Creative Commons, τους βικιπέδιανς, το κίνημα Occupy, το κίνημα των Ανοικτών Εκπαιδευτικών Πόρων, τις εκδόσεις ανοικτής πρόσβασης, ακτιβιστές για το νερό, το ελεύθερο λογισμικό, τα κόμματα των πειρατών.

Τα κινήματα αυτά, δείχνουν ένα μεγάλο βαθμό ενεργητικότητας και καινοτομίας. Το σημαντικό είναι ότι πλέον αρχίζουν να επικοινωνούν και να συνεργάζονται μεταξύ τους και είναι αναγκαία η συνεργασία για να γίνει η αρχή ενός παγκόσμιου κινήματος, ενός χαλαρού οργανωμένου κινήματος των κινημάτων. Ο Μπόλιερ θεωρεί ότι τα κοινά θα γίνουν το εστιακό πεδίο για όλη αυτήν την ενέργεια γιατί διαθέτουν πολλά πλεονεκτήματα.

Η κοινόχρηστη χρήση αποτελεί μια νέα κοσμοθεωρία και ευαισθησία με χαρακτηριστικά το οικουμενικό πνεύμα και την ανάλυση. Είναι ανοικτή και προσβάσιμη σε διαφορετικές κουλτούρες και κοινωνίες, έχει μια σεβάσμια νόμιμη ιστορία από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τη Μάγκνα Κάρτα μέχρι την Κάρτα του Φόρεστ. Τα κοινά συγκροτούν ένα νέο και σοβαρό διανοητικό πλαίσιο αλλά και μια συζήτηση που καθιστά δυνατή την κριτική της αγοράς και την ισχυροποίηση της συνεργασία και της κοινότητας. Επίσης, περιλαμβάνουν πολλά παραδείγματα επιτυχημένων λειτουργικών μοντέλων για τον εφοδιασμό και την ενδυνάμωση όσων ανταγωνίζονται την Αγορά και το Κράτος. Και τέλος, η ενασχόληση με τα κοινά, ενεργοποιεί την φαντασία μας και κυρίως την ανθρωπιά μας για να λύσουμε σημαντικά κοινωνικά προβλήματα και να συμμετέχουμε ενεργά στην οικοδόμηση ενός νέου κόσμου.

Μπόλιερ και τα κοινά των αυτοχθόνων

Στο βιβλίο του ο Μπόλιερ αναφέρεται επίσης στα κοινά των αυτοχθόνων λαών. Περουβιανοί, αυτόχθονες δημιούργησαν ‘το Πάρκο Πατάτας’ θέλοντας όλες οι φυλές των Άνδεων να διαχειρίζονται τη μεγάλη βιοποικιλότητα της ντόπιας πατάτας. Ωστόσο, κατάφεραν να απομακρύνουν τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες και να κηρύξουν επίσημα την περιοχή ως Περιοχή Γηγενούς Βιοπολιτισμικής Κληρονομιάς. Από την άλλη, οι Αβοριγίνες της Αυστραλίας προσπαθούν να προστατέψουν τους ιερούς τους τόπους και την πολιτισμική τους κληρονομιά από τις εταιρικές περιφράξεις των κοινών παραδοσιακής γνώσης. Επίσης, στη Νοτιοανατολική Ασία και στη Μαδαγασκάρη, πολυεθνικές εταιρείες προσπαθούν να αποκτήσουν τη γνώση των αυτοχθόνων και να την εκμεταλλευτούν αποκτώντας πατέντες για γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες ή γενετική γνώση και φάρμακα, ένα είδος περίφραξης που αναφέρεται ως και βιοπειρατεία. Ωστόσο, στην Ινδία έχει δημιουργηθεί, για την προστασία αυτών των ιδιωτικοποιήσεων, μια ψηφιακή βιβλιοθήκη παραδοσιακής ιατρικής γνώσης. Ενώ, στη Νότια Αφρική μια ομάδα δικηγόρων με την ονομασία Natural Justice ανέπτυξαν τα βιοπολιτισμικά κοινοτικά πρωτόκολλα ΒΚΠ για τη διαχείριση των φυσικών τους πόρων και των αποφάσεων που παίρνονται με βασικό σκοπό να προστατευτούν από την εκμετάλλευση των εταιρειών.

Μπόλιερ και η ανάδυση των ψηφιακών κοινών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντέιβιντ Μπόλιερ (David Bollier), θεωρεί ότι οι ψηφιακοί κοινωνοί του Διαδικτύου έχοντας αποκτήσει πλέον γνώσεις σχετικά με την ευκολία χειρισμού των ψηφιακών κοινών − είτε αυτή αφορά στη δημιουργία μίας απλής ιστοσελίδας είτε στο να λαμβάνει κανείς μέρος σε μια online κοινότητα − προήγαγαν μέσω της ενεργού συμμετοχής τους την κοινωνική συνεργασία και τον διαμοιρασμό ερευνητικών μελετών, ταινιών, βιβλίων, φωτογραφικών αρχείων και ούτω καθεξής. Οι ψηφιακοί κοινωνοί αγνόησαν τη λογική των «περιφράξεων» της ιδιοκτησίας, όπως απαιτείται στη συμβατική αγορά και αναζήτησαν μέσα από νέες κοινωνικές πρακτικές και θεσμικούς κανόνες, δεξαμενές κοινής γνώσης και δημιουργικότητας.

Πιο συγκεκριμένα, από το 1994, χρονιά στην οποία ο Παγκόσμιος Ιστός έγινε ευρέως διαθέσιμος, έως τις μέρες μας, καινούργια είδη δημιουργικής παραγωγής έκαναν την εμφάνισή τους, τα οποία δεν βασίζονταν ούτε στην αγορά, ούτε ελέγχονταν από το κράτος. Το πρώτο βήμα πραγματοποιήθηκε με την ανάδυση του ελεύθερου λογισμικού, γνωστού και ως λογισμικού ανοικτού κώδικα, στο οποίο περιλαμβάνονταν η Perl, το Sendmail, ο Apache και το Linux. Σύντομα, στα επιτυχημένα αυτά δίκτυα, ήρθε να προστεθεί η κατακόρυφη άνοδος των χρηστών της μπλογκόσφαιρας, της κοινωνικής δικτύωσης και της Wikipedia. Σημειώνεται ότι χωρίς την ύπαρξη των αδειών Creative Commons, πολλές από αυτές τις καινοτομίες που βασίζονταν στα κοινά, θα ήταν αδύνατο να υπάρξουν. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα μικρά κοινά − τα οποία ομολογουμένως δεν είναι ακόμη ευρέως διαδεδομένα και εστιάζουν σε φυσικούς πόρους − τα ψηφιακά κοινά ανεξαρτητοποιήθηκαν και ισχυροποιήθηκαν σε υπερθετικό βαθμό στον κυβερνοχώρο. Το γεγονός αυτό «ανάγκασε» τον Μπόλιερ να μιλά για «ξέσπασμα» μίας παγκόσμιας πολιτισμικής επανάστασης, τα αποτελέσματα της οποίας και η μετασχηματιστική της ισχύ βρίσκονται ακόμα σε πλήρη εξέλιξη.[7]

  1. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub2015884133. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  2. 2,0 2,1 2,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub2015884133. Ανακτήθηκε στις 16  Δεκεμβρίου 2022.
  3. www.americanacademy.de/person/david-bollier/.
  4. http://www.bollier.org/about, Προσωπική ιστοσελίδα.
  5. Angelus Novus, Εκδοτικός Οίκος.
  6. Bollier, David, Commons Strategies Group (Μάϊος 2013). [https://www.babylonia.gr/wp-content/uploads/2015/09/11bab_LOW.pdf «Η κοινή χρήση ως πρακτική και χρήσιμη εναλλακτική στην αγορά και το κράτος»]. ΒΑΒΥΛΩΝΙΑ. https://www.babylonia.gr/wp-content/uploads/2015/09/11bab_LOW.pdf. Ανακτήθηκε στις 21/11/2018. 
  7. Μπόλιερ, Ντέιβιντ (2016). Κοινά: Μία σύντομη εισαγωγή. σελ. 155-159.