Πρότυπο:Infobox οικονομίαΗ σοσιαλιστική οικονομία της αγοράς της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας[1] είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο ανά ονομαστικό ΑΕΠ[2][3][4] και η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο ανά ισοτιμία αγοραστικής δύναμης.[5] Μέχρι το 2015, η Κίνα ήταν η ταχύτερα αναπτυσσόμενη μεγάλη οικονομία στον κόσμο, με ρυθμούς ανάπτυξης κατά μέσο όρο 10% για πάνω από 30 χρόνια.[6][7] Λόγω των ιστορικών και πολιτικών γεγονότων της αναπτυσσόμενης οικονομίας της Κίνας, ο δημόσιος τομέας αντιπροσωπεύει μεγαλύτερο μερίδιο της εθνικής οικονομίας σε σχέση με τον ιδιωτικό τομέα.[8][9] Σύμφωνα με το ΔΝΤ, σε κατά κεφαλήν εισόδημα βάση Κίνα κατατάσσεται 71ο ανά ΑΕΠ (ονομαστικό) και 78ο κατά ΑΕΠ (ΜΑΔ) κατά κεφαλήν το 2016. Η χώρα έχει υπολογιζόμενη αξία φυσικών πόρων που φτάνει τα 23 τρισεκατομμύρια δολάρια, το 90% των οποίων είναι άνθρακας και μέταλλα σπανίων γαιών.[10] Η Κίνα έχει τα μεγαλύτερα συνολικά περιουσιακά στοιχεία στο τραπεζικό τομέα, με σύνολο 39.9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (252 τρισεκατομμύρια γουάν) με 26.54 τρισεκατομμύρια δολάρια σε συνολικές καταθέσεις.[11][12]
Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αγαθών.[13] Είναι επίσης η ταχύτερα αναπτυσσόμενη καταναλωτική αγορά και δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας αγαθών.[14] Η Κίνα είναι καθαρός εισαγωγέας προϊόντων υπηρεσιών.[15] Είναι το μεγαλύτερο εμπορικό έθνος στον κόσμο και παίζει σημαντικό ρόλο στο διεθνές εμπόριο[16][17] και ασχολείται όλο και περισσότερο με εμπορικούς οργανισμούς και συνθήκες τα τελευταία χρόνια. Έγινε μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου το 2001.[18] Έχε συνάψει συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΧΝΑ, της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας, του Πακιστάν, της Νότιας Κορέας και της Ελβετίας.[19] Οι επαρχίες στις παράκτιες περιοχές της Κίνας[20] τείνουν να είναι πιο βιομηχανικές περιοχές, ενώ η ενδοχώρα είναι λιγότερο ανεπτυγμένη. Καθώς η οικονομική σημασία της Κίνας έχει αυξηθεί, δίνεται προσοχή στη δομή και την υγεία της οικονομίας.[21][22]
Για να αποφευχθεί το μακροπρόθεσμο κοινωνικοοικονομικό κόστος[23] της περιβαλλοντικής ρύπανσης στην Κίνα,[24][25] οι Νίκολας Στερν και ο Φέργκους Γκριν του Ινστιτούτου Ερευνών Γκράθαμ για την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον προτείνουν την στροφή της οικονομίας της Κίνας σε πιο προηγμένη βιομηχανική ανάπτυξη με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και καλύτερη κατανομή εθνικών πόρων για την καινοτομία και την Ε&Α για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, προκειμένου να μειώσει τον αντίκτυπο της βαριάς βιομηχανίας της Κίνας. Αυτό βρίσκεται σε συμφωνία με τον προγραμματισμό της κεντρικής κυβέρνησης.[26] Το Κινεζικό Όνειρο του Σι Τζινπίνγκ περιγράφεται ως η επίτευξη των "Δύο 100", δηλαδή ο υλικός στόχος της Κίνας να γίνει μια "μέτρια καλή κοινωνία" μέχρι το 2021, στην επέτειο των 100 ετών από την ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος και του στόχου εκσυγχρονισμού της Κίνας να γίνει μια πλήρως ανεπτυγμένη χώρα μέχρι το 2049, την 100ή επέτειο από την ίδρυση της λαϊκής Δημοκρατίας.[27] Η διεθνοποίηση της Κινεζικής οικονομίας εξακολουθεί να επηρεάζει τις τυποποιημένες οικονομικές προβλέψεις που ξεκίνησαν επίσημα στη Κίνα από το Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών το 2005. Καθώς η οικονομία της Κίνας μεγαλώνει, το ίδιο κάνει και το νόμισμα της χώρας Ρενμίνμπι, το οποίο υφίσταται η διαδικασία που απαιτείται για τη διεθνοποίηση του.[28] Η Κίνα ξεκίνησε την ίδρυση της Τράπεζας Επενδύσεων Ασιατικών Υποδομών το 2015. Η οικονομική ανάπτυξη του Σεντσέν βαπτίζεται ως η επόμενη Σίλικον Βάλεϊ του κόσμου.[29][30][31][32]
Τα τελευταία χρόνια, η κυβέρνηση υποστήριξε ότι η ανάπτυξη έχει αυξηθεί, με κινέζους και ξένους χρηματοπιστωτικούς και οικονομικούς παρατηρητές, καθώς και Κινέζους αξιωματούχους της κυβέρνησης, να υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση έχει υπερεκτιμά την οικονομική παραγωγή. Παραδείγματα περιλαμβάνουν την δημόσια παραδοχή της κυβέρνησης του Λιαονίνγκ ότι η κυβέρνηση υπερεκτιμούσε το ΑΕΠ κατά 20% κατά τη δημοσίευση των οικονομικών στοιχείων από το 2011 έως το 2014. Η αξίωση για ΑΕΠ 1 τρισεκατομμυρίου γουάν στη Τιεντσίν ήταν στην πραγματικότητα ένα τρίτο χαμηλότερη, δηλαδή 665 δισ. γιουάν (103 δισεκατομμύρια δολάρια).[33][34][35] Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η Κίνα αυξάνει τα επίσημα στοιχεία για το ΑΕΠ τουλάχιστον κατά 50%.[36] Η The Wall Street journal ερεύνησε 64 επιλεγμένους οικονομολόγους και διαπίστωσε ότι το 96% των ερωτηθέντων πίστευαν ότι οι εκτιμήσεις του ΑΕΠ της Κίνας δεν "αντανακλούν με ακρίβεια την κατάσταση της Κινεζικής οικονομίας".[37] Ωστόσο, ένα έγγραφο από το Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών με ημερομηνία το 2017 υποστηρίζει την αντίθετη κατεύθυνση.[38] Σχετικά με την αξιοπιστία των επίσημων στοιχείων, ο πρωθυπουργός της Κίνας (τότε Γραμματέας του Κόμματος της Επαρχίας Λιαονίνγκ) ανέφερε ότι οι αριθμοί του ΑΕΠ είναι "τεχνητοί" και αναξιόπιστοι και πρέπει να χρησιμοποιηθούν "μόνο για αναφορά".[39]
Το άνισο σύστημα μεταφορών της Κίνας—σε συνδυασμό με σημαντικές διαφορές στη διαθεσιμότητα των φυσικών και ανθρώπινων πόρων και στη βιομηχανική υποδομή—έχει προκαλέσει σημαντικές διακυμάνσεις στις περιφερειακές οικονομίες της Κίνας.
Η οικονομική ανάπτυξη είναι γενικά πιο γρήγορη στις παράκτιες επαρχίες από ό, τι στο εσωτερικό, και υπάρχουν μεγάλες ανισότητες στο κατά κεφαλήν εισοδήματος μεταξύ των επαρχιών. Οι τρεις πλουσιότερες περιοχές βρίσκονται κατά μήκος της νοτιοανατολικής ακτής: στο Κουανγκτόνγκ, όπου βρίσκεται το επίκεντρο το Δέλτα του Ποταμού Περλ. Μέρος της ανατολικής ακτής με επίκεντρο το χαμηλότερο ποταμό Γιανγκτσέ κοντά στο ποταμό Μποχάι και την περιοχή Πεκίνου–Τιεντσίν. Η ταχεία ανάπτυξη αυτών των περιοχών αναμένεται να έχουν σημαντική επίδραση στην Ασιατική περιφερειακή οικονομία συνολικά, καθώς η Κινεζική κυβερνητική πολιτική έχει σχεδιαστεί για να αφαιρέσει τα εμπόδια για την επιτάχυνση της ανάπτυξης σε αυτές τις πλουσιότερες περιοχές.
Υπάρχουν 33 διοικητικές διαιρέσεις στην Κίνα. Παρακάτω αναφέρονται οι δέκα κορυφαίες με βάση το ΑΕΠ το 2017,[40] καθώς το ΑΕΠ είχε μετατραπεί από γουάν σε δολάρια χρησιμοποιώντας την ισοτιμία 6.7518 γουάν = 1 δολάριο.[41]
ΜΑΔ: συντομογραφία της μονάδας αγοραστικής δύναμης Ονομαστικό: 6.7518 γουάν ανά δολάριο, ΜΑΔ: 3.5063 γουάν ανά διεθνές δολάριο (με βάση τα στοιχεία του ΔΝΤ, Απρίλιος 2018)[41] | ||||||||||||
επαρχία | ΑΕΠ (σε εκατομμύρια) | ΑΕΠ κατά κεφαλή | Πληθυσμός στα μέσα του έτους (δωσμένος*1000) | |||||||||
Κατάταξη | σε Γουάν | Ονομαστικό (US$) |
ΜΑΔ (σε διεθνή δολάρια) |
πραγματική ανάπτυξη (%) |
Μερίδιο ως προς το εθνικό ΑΕΠ (%) |
Κατάταξη | σε Γουάν | Ονομαστικό (σε δολάρια) |
ΜΑΔ (σε διεθνές δολάρια) |
Μερίδιο ως προς το εθνικό ΑΕΠ (%) | ||
Κίνα | 82.712,20 | 12.250,39 | 23.589,60 | 6.9 | 100 | 59.660 | 8.836 | 17.015 | 100 | 1.386.395 | ||
Κουανγκτούνγκ | 1 | 8.987,92 | 1.331.19 | 2.563,36 | 7.5 | 10.87 | 8 | 81.089 | 12.010 | 23.127 | 136 | 109.240 |
Τσιανγκσού | 2 | 8.590,09 | 1.272.27 | 2.449,90 | 7.2 | 10.39 | 4 | 107.189 | 17.176 | 32.570 | 180 | 79.875 |
Σαντόνγκ | 3 | 7.267,82 | 1.076.43 | 2.072,79 | 7.4 | 8.79 | 9 | 72.851 | 10.790 | 20.777 | 122 | 99.470 |
Τσετσιάνγκ | 4 | 5.176,83 | 766.73 | 1.476,44 | 7.8 | 6.26 | 5 | 92.057 | 13.634 | 26.255 | 154 | 55.645 |
Χενάν | 5 | 4.498,82 | 666.31 | 1.283,07 | 7.8 | 5.44 | 19 | 47.129 | 6.980 | 13.441 | 79 | 95.062 |
Σιτσουάν | 6 | 3.698,02 | 547.71 | 1.054,68 | 8.1 | 4.47 | 22 | 44.651 | 6.613 | 12.735 | 75 | 82.330 |
Χουμπέι | 7 | 3.652,30 | 540.94 | 1.041,64 | 7.8 | 4.42 | 11 | 61.971 | 9.179 | 17.674 | 104 | 58.685 |
Χεμπέι | 8 | 3.596,40 | 532.66 | 1.025,70 | 6.7 | 4.35 | 18 | 47.985 | 7.107 | 13.685 | 80 | 74.475 |
Χουνάν | 9 | 3.459,06 | 512.32 | 986.53 | 8.0 | 4.18 | 16 | 50.563 | 7.489 | 14.421 | 85 | 68.025 |
Φουτσιάν | 10 | 3.229,83 | 478.37 | 921.15 | 8.1 | 3.90 | 6 | 82.976 | 12.289 | 23.665 | 139 | 38.565 |
Σύμφωνα με τη πολιτική "Μία Χώρα, Δύο Συστήματα", οι οικονομίες της πρώην Βρετανικής αποικίας του Χονγκ Κονγκ και της πρώην πορτογαλικής αποικίας Μακάο, χρησιμοποιούν διαφορετικό σύστημα από τη Κίνα. Τόσο το Χονγκ Κονγκ όσο και το Μακάο είναι ελεύθερα να διεξάγουν και να συμμετάσχουν σε οικονομικές διαπραγματεύσεις με ξένες χώρες, καθώς και να συμμετέχουν ως πλήρη μέλη σε διάφορους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς όπως η Παγκόσμια Οργάνωση Τελωνείων, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και το φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού, συχνά κάτω από τα ονόματα "Χονγκ Κονγκ, Κίνα" και "Μακάο, Κίνα".