Πάουλ Γιάνσσεν | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Paul Adrianus Joannes baron Janssen (Ολλανδικά) |
Γέννηση | 12 Σεπτεμβρίου 1926[1][2] ή 21 Σεπτεμβρίου 1926[3] Τούρνχαουτ |
Θάνατος | 11 Νοεμβρίου 2003[1][3][4] Ρώμη[5] |
Χώρα πολιτογράφησης | Βέλγιο |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Μητρική γλώσσα | Ολλανδικά |
Ομιλούμενες γλώσσες | Ολλανδικά[6] |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Γάνδης Καθολικό Πανεπιστήμιο του Λουβέν[7] University of Namur[8] St Joseph College, Turnhout |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | ιατρός |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Βραβεύσεις | διεθνές βραβείο Γκάιρντνερ (1982) Scheele Award (1965) Jacob-Henle-Medaille (1989) επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Γρανάδας (1989)[9] honorary doctor of the China Medical University (1993)[10] Gouden Penning (1999)[11] Australia Prize |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο δρ. Πάουλ Γιάνσσεν, αγγλ. Paul Adriaan Jan, Baron Janssen (12 Σεπτεμβρίου 1926 - 11 Νοεμβρίου 2003) ήταν διακεκριμένος Βέλγος γιατρός[12][13] που υπήρξε ο ιδρυτής της φαρμακευτικής εταιρείας Janssen Pharmaceutica το 1953, όπως και εφευρέτης πολλών σημαντικών φαρμάκων.[14] Η φαρμακευτική εταιρεία που ίδρυσε και ανέπτυξε ο ίδιος, απασχολεί σήμερα περισσότερους από 20.000 εργαζομένους[15] και είναι θυγατρική της πολυεθνικής εταιρείας Johnson & Johnson.
O Πάουλ Γιάνσσεν ήταν γιος του γιατρού και επιχειρηματία Constant Janssen και της Margriet Fleerackers.
Παρακολούθησε το γυμνάσιο στο ιδιωτικό κολέγιο Jesuit St Jozef στο Turnhout από όπου και αποφοίτησε. Ακολούθως αποφάσισε να ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του και να σπουδάσει ιατρική.
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Γιάνσσεν σπούδασε φυσική, βιολογία και χημεία στο πανεπιστήμιο Facultés Universitaires Notre-Dame de la Paix (FUNDP) στην πόλη Ναμούρ. Στη συνέχεια σπούδασε την ιατρική επιστήμη στο Καθολικό Πανεπιστήμιο του Λέβεν και στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης. Το 1951, ο Γιάνσσεν έλαβε δίπλωμα ιατρικής με την ανώτατη διάκριση magna cum laude από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης.[16] Απέκτησε επίσης μεταδιδακτορικό δίπλωμα στη φαρμακολογία από το ίδιο πανεπιστήμιο το 1956, και επιπλέον σπούδασε και στο Ινστιτούτο Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου της Κολωνίας.[17]
Στις 16 Απριλίου 1957 παντρεύτηκε την Ντόρα Αρτς.
Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας και μέχρι το 1952, εργάστηκε στο Ινστιτούτο Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου της Κολωνίας.
Αφού επέστρεψε στο Βέλγιο, εργάστηκε με μερική απασχόληση στο Ινστιτούτο Φαρμακολογίας και Θεραπευτικής του Πανεπιστημίου της Γάνδης, που τότε είχε ως επικεφαλής ερευνητή τον Corneille Heymans που είχε κερδίσει το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής το 1938.
Αφού έλαβε δάνειο 50.000 βελγικών φράγκων από τον πατέρα του Κόνσταντ, το 1953 ο Πάουλ Γιάνσσεν ίδρυσε το δικό του ιδιωτικό ερευνητικό εργαστήριο, και συνάμα την ίδια χρονιά ανακάλυψε την φαρμακευτική δραστική ουσία αμβουκεταμίδη, ένα φάρμακο αντισπασμωδικό που αποδείχθηκε στη συνέχεια ιδιαιτέρως αποτελεσματικό για την ανακούφιση των πόνων της περιόδου (βλ. δυσμηνόρροια).[18]
Το 1956, εκπόνησε την υφηγεσία του στη φαρμακολογία με τον τότε ληφθέντα ακαδημαϊκό τίτλο pro venia legendi ("άδεια για διάλεξη") για την ερευνητική διατριβή του σχετικά με τις Ενώσεις του τύπου R 79. Στη συνέχεια εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο και ίδρυσε κατευθείαν την ιδιωτική εταιρεία με την επωνυμία, Janssen Pharmaceutica.
Στις 11 Φεβρουαρίου 1958 ανέπτυξε την αλοπεριδόλη, μια πολύ σημαντική φαρμακευτική εφεύρεση για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας.[19] Μαζί με την ερευνητική του ομάδα, ανέπτυξε στη συνέχεια την οικογένεια των φαρμάκων με βάση τη φαιντανύλη όπως και έναν αριθμό αναισθητικών σκευασμάτων, συμπεριλαμβανομένης και της δροπεριδόλης και της ετομιδάτης.[20][21] Επιπλέον, ένα από τα αντιδιαρροϊκά φάρμακα που ανέπτυξε ο ίδιος και οι συνεργάτες του ήταν το διφαινοξυλικό Lomotil (diphenoxylate hydrochloride with atropine sulfate), το οποίο και χρησιμοποιήθηκε στο πρόγραμμα Apollo.[22][23]
Το 1985, η εταιρεία Janssen Pharmaceutical έγινε η πρώτη δυτική φαρμακευτική εταιρεία που ίδρυσε εργοστάσιο στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (Xi'an).[24]
Το 1995, μαζί με τον Βέλγο επιστήμονα Πολ Λέουι (Paul Lewi) ίδρυσε το Κέντρο Μοριακού Σχεδιασμού, όπου ο ίδιος και η ομάδα του χρησιμοποίησαν έναν υπερυπολογιστή για να αναζητήσουν υποψήφια μόρια για πιθανές θεραπείες για το AIDS.[25][26]
Συνολικά, ο ίδιος και η ομάδα των συνεργατών του, ανέπτυξαν περισσότερα από ογδόντα (80) νέα φάρμακα, τέσσερα εκ των οποίων συμπεριλαμβάνονται στον παγκόσμιο Πρότυπο Κατάλογο Βασικών Φαρμάκων του ΠΟΥ (WHO Model List of Essential Medicines).
Το 1991, στην πιο σημαντική του διάκριση και αναγνώριση από τον βασιλιά του Βελγίου, Μπωντουέν, τιμήθηκε με τον ύψιστο τίτλο του Βαρώνου.
Πέθανε -ξαφνικά- στη Ρώμη το 2003, ενώ συμμετείχε στον εορτασμό της 400ης επετείου από την ίδρυση της Ποντιφικής Ακαδημίας Επιστημών, στην οποία ήταν τακτικό μέλος από το έτος 1990.[27]