Πίτερ Μέλενερ | |
---|---|
Γέννηση | 1602[1][2][3] Αμβέρσα |
Θάνατος | 27 Νοεμβρίου 1654[4][5][6] Αμβέρσα |
Χώρα πολιτογράφησης | Νότιες Κάτω Χώρες |
Ιδιότητα | ζωγράφος[7][5][8] |
Σημαντικά έργα | Landscape with a Dancing Couple και The Battle of Nördlingen II |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Πίτερ Μέλενερ (φλαμανδικά: Pieter Meulener ή Peter Meulenaer[9], Αμβέρσα, βαπτ. 18 Φεβρουαρίου 1602 – Αμβέρσα, 27 Νοεμβρίου 1654) ήταν κορυφαίος Φλαμανδός ζωγράφος σκηνών μάχης των μέσων του 17ου αιώνα. Ζωγράφισε, επίσης, τοπία με σκηνές καθημερινότητας.[10]
Ο Πίτερ Μέλενερ γεννήθηκε στην Αμβέρσα όπου και βαπτίστηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1602. Υποθέτουμε ότι εκπαιδεύτηκε από τον πατέρα του Γιαν ντε Μελενάιρ, ο οποίος ήταν γιος του Φλαμανδού ζωγράφου της Αναγέννησης Κορνέλις Μόλενερ. Ο Γιαν είχε γίνει μέλος στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας το 1598 και απεβίωσε το 1645. Ο Πίτερ έγινε μέλος της Συντεχνίας το 1631 ως "wijnmeester", δηλ. ως γιος ή αδελφός κάποιου που ήταν ήδη μέλος της Συντεχνίας. Πιθανότατα το ίδιο έτος νυμφεύτηκε.
Καθώς δεν έχουν ακόμη βρεθεί έργα με παλαιότερη χρονολόγηση, είναι πιθανόν να ξεκίνησε βοηθώντας τον πατέρα του στο εργαστήριό του. Ξεκίνησε το δικό του από το 1642 ως τον θάνατό του στην Αμβέρσα το 1654.[11]
Απέκτησε σημαντική φήμη ως ζωγράφος απεικόνισης μαχών, αλλά ήταν γνωστός και για τα τοπία του. Τα έργα του είναι συνήθως χρονολογημένα και φέρουν την υπογραφή "P.MEVLENER". Ευκαιριακά χρησιμοποιούσε το μονόγραμμα "ΡΜ" σε λιγκατούρα με το Ρ στο κέντρο και πάνω από το Μ. Έργα με αυτό το μονόγραμμα είχαν επί μακρόν θεωρηθεί ως δημιουργημένα από τον Πίτερ ντε Μολάιν (Pieter de Molijn).[11]
Έργα του βρίσκονται σε κορυφαία μουσεία ανά τον κόσμο, όπως το Μουσείο Πράδο, το Μουσείο Ερμιτάζ, το Ρέικσμουζεουμ και το Μουσείο του Λούβρου.
Στις σκηνές μάχης απεικονίζει αψιμαχίες ιππικού, επιθέσεις σε στρατιωτικές φάλαγγες και σε ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας τα θέματα αυτά από τη φλαμανδική πλευρά κατά τον Ογδοηκονταετούς Πολέμου και του Τριακονταετούς Πολέμου.[10][12] Αγαπημένο του θέμα ήταν οι συμπλοκές εφίππων και ο συνήθης τρόπος απεικόνισής τους ήταν να τοποθετεί μια πυκνή αψιμαχία σε συγκεκριμένη περιοχή της σύνθεσης. Ενώ κάποιοι Φλαμανδοί καλλιτέχνες, όπως ο Πίτερ Σνάιερς ζωγράφιζαν σκηνές μάχης που απεικόνιζαν πραγματικές μάχες με τοπογραφική ακρίβεια και αναλυτικό τρόπο, ο Μέλενερ αποσκοπούσε μόνο στην αναπαράσταση της μάχης εν γένει.[13]
Οι σκηνές μάχης του εμφανίζουν ομοιότητες με αυτές του Σεμπάστιαν Φρανξ, του πρώτου Φλαμανδού καλλιτέχνη που ασχολήθηκε με αυτόν τον τύπο ζωγραφικής.[14] Ορισμένοι ιστορικοί τέχνης πιστεύουν ότι ο Μέλενερ πιθανόν να σπούδασε ζωγραφική υπό τον Φρανξ.
Η παλέτα του εμφανίζει περισσότερες ομοιότητες με του Πίτερ Σνάιερς, ο οποίος σπούδασε υπό τον Φρανξ. Μετά το 1645 τα χρώματά του γίνονται πιο διαυγή, υπό την επίδραση των Ολλανδών ζωγράφων αυτού του τύπου σκηνών, όπως οι Πίτερ ντε Νέυν, Γιαν Γιάκομπς φαν ντερ Στόφφε και Άμπραχαμ φαν ντερ Χουφ, και ιδιαίτερα του Παλαμέντες Παλαμέντες, σε τέτοιο σημείο, ώστε τα έργα τους να μην ξεχωρίζουν.[10]
Τα τοπί του συνήθως παρουσιάζουν σκηνές της καθημερινότητας. Ενδιαφέρον παράδειγμα είναι το Τοπίο με ζευγάρι που χορεύει του 1645. Είναι ζωγραφισμένο στο διακοσμημένο κάλυμμα ενός αρψίχορδου της Αμβέρσας. Το τοπίο απεικονίζει μια σκηνή έξω από κάποιο χωριό, όπου μια ομάδα ανθρώπων απολαμβάνουν τις εκτός σπιτιού δραστηριότητες. Στα αριστερά ένα ζευγάρι χορεύει υπό τους ήχους της μουσικής ενός λαουτιέρη κι ενός βιολιστή. Στα δεξιά στένεται ένας άνδρας με σάκο στον ώμο.[15]
Εάν το έργο Άποψη του κάστρου Χέμικσεμ, το οποίο πωλήθηκε στις 9 Ιουνίου 1982 σε πλειστηριασμό του οίκου Sotheby's είναι όντως του Πίτερ Μέλενερ, σημαίνει ότι ζωγράφισε επίσης και τοπογραφικά τοπία.[16]
Όπως συνηθιζόταν στην Αμβέρσα του 17ου αιώνα, ο Μέλενερ συνεργάστηκε με άλλους καλλιτέχνες σε συνθέσεις. Παράδειγμα τέτοιας συνεργασίας είναι ο πίνακας Εκτεταμένο τοπίο με αψιμαχία ιππικού στην κορυφογραμμή, ο οποίος πωλήθηκε από τον οίκο Christie's στις 6 Ιουλίου 2007. Σε αυτόν ο Μέλενερ έχει φιλοτεχνήσει τις μορφές και ο Ντάβιντ Τένιερς ο νεότερος το τοπίο.[17]