Παγκύπριο Γυμνάσιο

Συντεταγμένες: 35°10′24″N 33°22′9″E / 35.17333°N 33.36917°E / 35.17333; 33.36917

Παγκύπριον Γυμνάσιον
Γενικές πληροφορίες
Είδος	γυμνάσιο
Γεωγραφικές συντεταγμένες	Λευκωσία, Κύπρος 35°10′24″N 33°22′9″E
Διοικητική υπαγωγή	Άγιος Ιωάννης
Χώρα	Κύπρος
Έναρξη κατασκευής	1812
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Παγκύπριον Γυμνάσιον είναι το παλαιότερο λύκειο στην Κύπρο, το οποίο ιδρύθηκε το 1821.

Ιστορικό

Αρχικά είχε ιδρυθεί το 1769, το Ελληνομουσείον Λευκωσίας.^[1]

Το 1821, ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός ίδρυσε την Ελληνική Σχολή Λευκωσίας όταν η Κύπρος ήταν υπο Οθωμανική κατοχή. Είναι το αρχαιότερο σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε λειτουργία στο νησί. Ο πρώτος διευθυντής ήταν ο Ιωάννης Δέλλιος^[2] και λειτουργούσε ως τετρατάξιο γυμνάσιο.

Τιμητικό άγαλμα προς τους μαθητές-αγωνιστές του Γυμνασίου στην Ελληνική Επανάσταση

Το 1893 το σχολείο αναβαθμίστηκε σε εξατάξιο γυμνάσιο και άλλαξε το όνομά του το 1896 σε Παγκύπριον Γυμνάσιον, κάνοντας το ισάξιο με τα υπόλοιπα λύκεια της Ελλάδος, και τους μαθητές του, ικανούς να φοιτήσουν στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Μαθητές του σχολείου έχουν πολεμήσει στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, στους Βαλκανικούς Πόλεμους και στον Απελευθερωτικό Αγώνα της Κύπρου.^[1]

Η νέα βιβλιοθήκη του Γυμνασίου χτίστηκε μετά τον Σεπτέμβριο του 1947, πάνω σε σχέδιο του αρχιτεκτονικού γραφείου Αδελφών Μ. Μιχαηλίδη. Τη χρηματοδότηση της κατασκευής ανέλαβε  ο ευεργέτης Δημοσθένης Σεβέρης.

Μετά την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, το 1955, οι αγγλικές αρχές διέκοψαν τη λειτουργία του σχολείου, λόγω της συμμετοχής των μαθητών που φοιτούσαν του Παγκυπρίου Γυμνασίου, στον αγώνα του λαού εθνική απελευθέρωση και κυρίως λόγω των μαχητικών διαδηλώσεων και των σφοδρών συγκρούσεων των μαθητών με την αγγλική αστυνομία τις τελευταίες μέρες του Ιανουαρίου του 1956, που ονομάστηκαν μάχη της Σεβερείου.^[3]

Τιμώντας την συμβολή του σχολείου στην εκπαίδευση, τα Κυπριακά Ταχυδρομεία εξέδωσαν αναμνηστικό γραμματόσημο το 1993.^[4]

Κτίριο

Βρίσκεται απέναντι από την αρχιεπίσκοπη, μέσα τα τείχη της παλαιάς πόλης της Λευκωσίας. Το πρωτότυπο κτήριο καταστράφηκε σε φωτιά το 1920 και μέρη του σχολείου ξανακτίστηκαν εντελώς σε νεοκλασικό στυλ.

Ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η κρύπτη του σχολείου που βρίσκεται κάτω από την κεντρική είσοδο. Εκεί λέγεται ότι ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός είχε μυστικές συναντήσεις με εκπροσώπους της Φιλική Εταιρεία στις αρχές του 19ου αιώνα.

Η είσοδος της Σεβέρειος Βιβλιοθήκη

Το σχολείο ενσωματώνει επίσης μια σημαντική συλλογή από αντικείμενα, έργα τέχνης και βιβλία. Η Σεβέρειος Βιβλιοθήκη που άνοιξε το 1949 περιέχει πάνω από 50.000 χειρόγραφα.^[5]

Γνωστοί απόφοιτοι

Τιμητική πλάκα απόφοιτου, Χριστόφορου Πισσαρίδη

• Χριστόφορος Πισσαρίδης, Οικονομολόγος - νικητής Νόμπελ Οικονομίας^[6]

• Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ΄, πρώην Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας^[7]
• Γλαύκος Κληρίδης, πρώην Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Τάσσος Παπαδόπουλος, πρώην Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας^[8]
• Γεώργιος Γρίβας, αρχηγός Απελευθερωτικού Αγώνα της Κύπρου 1955-59^[9]
• Βάσος Λυσσαρίδης, Πολιτικός και Αρχηγός Σοσιαλιστικού Κόμματος^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Κώστας Κληρίδης, πρώην Γενικός Εισαγγελέας Κύπρου^[10]
• Πέτρος Κληρίδης, πρώην Γενικός Εισαγγελέας Κύπρου^[11]
• Κύπρος Χρυσάνθης, Συγγραφέας και Ιατρός^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Αθανάσιος Παπαγεωργίου, Αρχαιολόγος Βυζαντίου, Διευθυντής Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Βάσος Καραγιώργης, Διευθυντής Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Γνωστοί καθηγητές

• Λώρενς Ντάρελ, 1953 με 1956, Καθηγητής Αγγλικών^[12]

Τιμητικό άγαλμα καθηγητή, Κωνσταντίνου Σπυριδάκι

• Κωνσταντίνος Σπυριδάκις, Καθηγητής, Συγγραφέας, Υπουργός Παιδείας Κύπρου^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α΄, 1961 με 1966, Θεολόγος^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Δημήτρης Λιπέρτης, 1910 με 1912, Ποιητής, Καθηγητής Γαλλικών^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Μενέλαος Μαρκίδης, Πρώτος Έφορος Κυπριακού Μουσείου^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Κύπρος Χρυσοστομίδης, Συγγραφέας και Ιατρός^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Αδαμάντιος Διαμαντής, Ζωγράγος^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Τηλέμαχος Κάνθος, Ζωγράφος^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Δείτε επίσης

• Λευκωσία
• Πανεπιστήμιο Αθηνών

Παραπόμπες

1. «Ιστορικό Σχολείου». lyk-pagkyprion-lef.schools.ac.cy. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2024. 
2. Polignosi. «Δέλλιος Ιωάννης». www.polignosi.com. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2024. 
3. https://www.alphanews.live/cyprus/mathitis-toy-pagkyprioy-thymatai-tin-istoriki-mahi-tis-sebereioy-binteo
4. «Centenary of the Pancyprian Gymnasium: philatelism.com». web.archive.org (στα Αγγλικά). 23 Οκτωβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2024. 
5. American Library Association - Report on activities in Cyprus «Archived copy» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 30 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2006. 
6. «Archived copy» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2017. 
7. «Archbishop Makarios of Cyprus». Time Magazine. March 19, 1956. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις December 14, 2008. https://web.archive.org/web/20081214104235/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,824024,00.html. Ανακτήθηκε στις 2008-04-24. 
8. Comment - Our president cannot distinguish myth from reality. (Cyprus Mail archive article - Sunday, July 10, 2005) «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2006. 
9. «Γεώργιος Γρίβας». 
10. «Supreme Court of Cyprus - Supreme Court Judges - Costas Clerides, J. (Retired 10/9/2013 and from 16/9/2013 was appointed as Attorney General of the Republic)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2016. 
11. «C.A.M.C - The Cyprus Arbitration & Mediation Centre - Petros Clerides». Cyprusarbitration.com.cy. 20 Φεβρουαρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2016. 
12. Maurice Cardiff (1997). Friends Abroad: Memories of Lawrence Durrell, Freya Stark, Patrick Leigh-Fermor, Peggy Guggenheim and Others. Basingstoke: Palgrave Macmillan. ISBN 1-86064-221-7. 

Διαδικτυακοί τόποι

• Επίσημη Ιστοσελίδα