Παντούκ

Ξύλινη βάση από αφρικανικό padauk

Το είδος Pterocarpus soyauxii, ή αφρικανικό παντούκ (padauk), είναι είδος δέντρου του γένους Pterocarpus στην οικογένεια Fabaceae, που είναι εγγενές στην τροπική κεντρική και δυτική Αφρική. Φύεται φυσικά από την Νιγηρία και ανατολικά μέχρι τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και νότια μέχρι και την Αγκόλα.[1]

Είναι τροπικό δέντρο που φτάνει τα 27-34 μέτρα σε ύψος, με διάμετρο κορμού έως 1 m και έχει έναν εξωτερικό φλοιό με νιφάδες σε χρώμα κοκκινωπό-γκρι. Τα φύλλα του είναι πτεροειδή, με 11–13 φυλλαράκια. Ο καρπός είναι ένας αγκαθωτός λοβός μήκους 6–9 εκ., ο οποίος δεν ανοίγει ακόμα και όταν ωριμάσει.

Χρήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα φύλλα του είναι βρώσιμα και περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμίνης C και τρώγονται ως φυλλώδες λαχανικό.

Τα εκχυλίσματα του φλοιού του χρησιμοποιούνται στη βοτανοθεραπεία για τη θεραπεία παρασίτων του δέρματος και άλλων μυκητιασικών λοιμώξεων.

Το ξύλο του είναι ένα από τα πολύτιμα τροπικά ξύλα της Αφρικής. Είναι πάρα πολύ ανθεκτικό (κλάσης 1, ΕΝ 350), είναι κόκκινο κατά την υλοτόμηση, και γίνεται μωβ-καφέ με την έκθεση στο φως.[2]

Έχει ξηρή πυκνότητα 0,79 g/cm3. Είναι ανθεκτικό στους τερμίτες. Έντονα αξιοποιείται για την κατασκευή ντραμς στην Αφρική λόγω της τονικής του συνήχησής.[3] Το ξύλο του ενδείκνυται για σημαντικές χρήσεις της ξυλοπονίας (βλ. δάπεδα πολυτελείας, καπλαμάδες υψηλής αισθητικής κ.ά.) όπως επίσης και σε έγχορδα όργανα (π.χ. ακουστικές και ηλεκτρικές κιθάρες) για τις ακουστικές ιδιότητες, το χρώμα του και την υψηλή βιολογική αντοχή του. [4]

Η σκόνη από το ξύλο αυτό, που παράγεται κατά την επεξεργασία του, μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα σε μερικούς ανθρώπους.[5]

Άλλα αφρικανικά ονόματα του είναι τα εξής, Kisese (Κονγκό), Mbel (Καμερούν), Mukula, N'gula (Λ.Δ. Κονγκό) και Tacula (Αγκόλα).

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ International Legume Database & Information Service: Pterocarpus soyauxii
  2. ↑ «African Padauk». The Wood Database (Hardwood). 7 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2024. 
  3. ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα wafc.
  4. ↑ «Tonewoods». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2009. 
  5. ↑ Kiec-Swierczynska, M., Krecisz, B., Swierczynska-Machura, D., Palczynski, C. (2004). Occupational allergic contact dermatitis caused by padauk wood (Pterocarpus soyauxii Taub.). Contact Dermatitis 50 (6): 384-385.