Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η παραφρένεια (ή ορθότερα παραφρενία) είναι χρόνια παραληρηματική ψύχωση του φάσματος της σχιζοφρένειας και της παράνοιας, πλην όμως δεν εξελίσσεται σε άνοια και δεν συνοδεύεται από εκφύλιση της νοητικής ικανότητας ή της προσωπικότητας. Χαρακτηρίζεται από ένα οργανωμένο σύστημα παρανοϊκών ψευδαισθήσεων με ή χωρίς παραισθήσεις [1, 2, 3].
Η διαταραχή διαφέρει από την σχιζοφρένεια καθότι παρουσιάζει μικρότερη κληρονομικότητα και ηπιότερη εξέλιξη. Συμβαίνει περί την ηλικία των 60 σε ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 4% [4].
Τα ρωσικά ψυχιατρικά εγχειρίδια κατατάσσουν την παραφρένεια ως το τελικό στάδιο της εκδήλωσης παρανοϊκής σχιζοφρένειας. Η συστηματική παραφρένεια, ήτοι αυταπάτες με περίπλοκη λογική δομή, και η εκτατική παρανοϊκή παραφρένεια, ήτοι ψευδαισθήσεις μεγαλείου και ψευδαισθήσεις καταδίωξης, ανήκουν στο φάσμα την παρανοϊκής σχιζοφρένειας. [5]
Ο όρος προτάθηκε το 1912 από τον Emil Kraepelin [6]. Τελευταία ο όρος «παραφρένεια» αντικαταστάθηκε από τη διάγνωση «όψιμη σχιζοφρενική ψύχωση» [4]. Τρέχουσες μελέτες αναγνωρίζουν όμως την διαταραχή αυτή «ουσιώδη διαγνωστική οντότητα με ουσιώδεις διαφορές από την σχιζοφρένεια, όπου οργανικοί παράγοντες διαδραματίζουν ουσιώδη ρόλο σε σημαντική μερίδα των νοσούντων» [4].