Πεζοπορικά μονοπάτια

Τα πεζοπορικά μονοπάτια διαμορφώθηκαν με το πέρασμα των χρόνων από τους ανθρώπους και τα ζώα καθώς τα χρησιμοποιούσαν για να πηγαίνουν από τη μία τοποθεσία στην άλλη, από έναν οικισμό σε έναν άλλον ευκολότερα.  Διασχίζοντας τα οι άνθρωποι μπορούσαν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, να μεταφέρουν αγαθά ενώ οι νομάδες κτηνοτρόφοι μετακινούσαν τα κοπάδια τους[1].

Γενικά χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πεζοπορικά μονοπάτια στην εποχή μας χαρακτηρίζονται από αυξομειώσεις στην κλίση που έχουν, από την ύπαρξη σκαλοπατιών σε αρκετές περιπτώσεις και σίγουρα προορίζονται μόνο για τη διέλευση πεζών και ζώων καθώς δεν μπορεί να περάσει αυτοκίνητο λόγω του μικρού πλάτους τους. Χρησιμοποιούνται για διάφορες δραστηριότητες στα πλαίσια του πεζοπορικού τουρισμού, της δασικής αναψυχής και της προσέγγισης περιοχών που παρουσιάζουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον (δύσβατες περιοχές, περιοχές με αξιοθέατα, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους). Τα συναντούμε παντού, σε ορεινές δασικές περιοχές, σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο ακόμα και δίπλα στη θάλασσα, δίπλα σε λίμνες, σε πεδιάδες, σε  προστατευόμενες περιοχές κλπ[2].

Αρκετά από αυτά διασώζονται ακόμα και σήμερα παρά την εύκολη λύση του οδικού δικτύου που υπάρχει σε όλο τον κόσμο. Βέβαια με την ανάπτυξη των συγκοινωνιών στην εποχή μας ένα μεγάλο μέρος από αυτά έχει καταστραφεί, αρκετά έχουν καλυφθεί από τη βλάστηση ή έχουν εξαφανιστεί από φυσικά φαινόμενα όπως είναι οι πλημμύρες ή οι κατολισθήσεις. Ωστόσο αποτελούν έναν περιβαλλοντικό πόρο που χρησιμοποιείται από κοινού από τους ανθρώπους με το πέρασμα των χρόνων και ενσωματώνουν στοιχεία πολιτισμού, καθημερινές ασχολίες, ιστορικά στοιχεία, τόσο κατά μήκος της διαδρομής τους όσο και στους τελικούς προορισμούς τους (αναβαθμίδες, αλώνια, γεφύρια, μοναστήρια)[3].

Σε όλες τις χώρες του κόσμου στα πλαίσια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης τα φυσικά μονοπάτια έχουν ενσωματωθεί στα προγράμματα των σχολείων (ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, ευρωπαϊκές χώρες) με καθορισμένες διαδρομές για τους μαθητές μέσα στη φύση [4].

Είδη πεζοπορικών μονοπατιών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ορειβατικά πεζοπορικά μονοπάτια διακρίνονται σε διάφορα είδη ανάλογα το σκοπό για τον οποίο έχουν διαμορφωθεί αλλά και την τοποθεσία στην οποία βρίσκονται [5] :

1) Μονοπάτια αναψυχής (Ε): Πρόκειται για μονοπάτια τα οποία χρησιμοποιούν οι φυσιολάτρες για να εξερευνήσουν μία τοποθεσία και να χαρούν το φυσικό περιβάλλον.

2) Εκπαιδευτικά θεματικά μονοπάτια (L):Πρόκειται για μονοπάτια με ιδιαίτερο φυσικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον για τους επισκέπτες που αναζητούν περισσότερες πληροφορίες για μία περιοχή.

Αρκετές είναι οι περιπτώσεις που τα μονοπάτια αυτού του είδους συνδέονται με συγκεκριμένες παραδοσιακές παραγωγικές διαδικασίες (μονοπάτια του κρασιού, της ελιάς κλπ).

3) Ποδηλατικά μονοπάτια (Β): Πρόκειται για μονοπάτια αναψυχής τα οποία είναι με τέτοιο τρόπο διαμορφωμένα που θεωρούνται κατάλληλα για ποδηλασία. Τα μονοπάτια αυτά δε διασχίζουν προστατευόμενες περιοχές και δεν συναντά ο ποδηλάτης σκαλοπάτια ή βαθμίδες.

4) Μονοπάτια προσβάσιμα σε ΑμεΑ (Α): Πρόκειται για μονοπάτια που είναι με τέτοιο τρόπο χαραγμένα έτσι ώστε να εξυπηρετούν τα άτομα με ειδικές ανάγκες ή ακόμα και για θεραπευτικούς σκοπούς.

5) Μονοπάτια διαβίωσης: Πρόκειται για μονοπάτια που έχουν χαραχτεί μέσα από τις καθημερινές ασχολίες των κατοίκων της υπαίθρου και δε φέρουν σήμανση. Συνδέουν ιδιαίτερα σημεία για τους κατοίκους όπως είναι καλλιεργούμενες εκτάσεις, βοσκοτόπια, νερόμυλοι, δάση για υλοτομία κλπ.

Πεζοπορικά μονοπάτια στην Ελλάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την τελευταία δεκαετία στη χώρα μας γίνονται αρκετές προσπάθειες για να αναδειχθούν τα πεζοπορικά μονοπάτια. Αρκετά μονοπάτια έχουν επαναχαραχθεί και καθαριστεί ή έχουν διανοιχτεί καινούρια με σκοπό την αναζωογόνηση των περιοχών μέσα από τις οποίες αυτά διέρχονται .

Σημάνσεις μονοπατιών στην περιοχή Αρχαίος Ελαιώνας στην Αίγινα

Ενδεικτικά μπορούν να αναφερθούν τα ακόλουθα με αλφαβητική σειρά:

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Δεληγιάννης, Β. (2017). Η Ιστορία και η Λαογραφία του Ολύμπου μέσα από τα Περάσματά του. Ένας Άτλαντας για τον Όλυμπο και τα παλιά μονοπάτια του. Διπλωματική εργασία,Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, της Πολυτεχνικής Σχολής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
  2. ↑ «Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών χάραξης, σήμανσης, διάνοιξης και συντήρησης των ορειβατικών – πεζοπορικών μονοπατιών». Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων. 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2021. 
  3. ↑ Χαρακίδα, Ε. (2005). Η διαχείριση των παλαιών μονοπατιών προς την κατεύθυνση του οικοτουρισμού και της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Το μονοπάτι Κάτω Χρυσοβίτσας Θέρμου Αιτ/νιας-γέφυρας Αρτοτίβας. (Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών), Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών.
  4. ↑ Butts, Davids (1985). «Blazing a Nature Trail-Behind the School». Principal, Vol. 64, No 3.. 
  5. ↑ «Υπουργική Απόφαση 151344/165/2017 - ΦΕΚ 206/Β/30-1-2017 (Κωδικοποιημένη)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]