Πιτσιλιά

Η Πιτσιλιά είναι ορεινή περιοχή στην Κύπρο, ανάμεσα στον Μαχαιρά και στη Μαδαρή. Η περιοχή περιλαμβάνει 41 χωριά των επαρχιών Λεμεσού (20), Λευκωσίας (19) και Λάρνακας (2). Η περιοχή της Πιτσιλιάς περιλαμβάνει τέσσερις από τις σημαντικές βυζαντινές εκκλησίες της Κύπρου, που είναι εγγεγραμμένες στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Φυσικό περιβάλλον

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η περιοχή της Πιτσιλιάς στην Κύπρο.

Τα χωριά της Πιτσιλιάς είναι αναρριχημένα πάνω σε ένα ανώμαλο ορεινό έδαφος. Καλλιεργούνται κυρίως οπωροφόρα δέντρα (μηλιές, συκιές, κερασιές, αχλαδιές, καρυδιές, φουντουκιές, δαμασκηνιές) και λαχανικά.

Το φουντουκοδάσος Πιτσιλιάς προστατεύεται από το Δίκτυο Natura 2000.

Η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στο Πελένδρι.

Η περιοχή είναι κατάσπαρτη από βυζαντινά εκκλησάκια. Τέσσερα από αυτά περιλαμβάνονται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO (όλες οι εκκλησίες μαζί αποτελούν τους Τοιχογραφημένους ναού στην περιοχή του όρους Τρόοδος). Πρόκειται για το ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο χωριό Παλαιχώρι, το ναό του Σταυρού του Αγιασμάτι στην Πλατανιστάσα, τον ναό του Τιμίου Σταυρού στο Πελένδρι και το ναό της Παναγίας του Άρακα στα Λαγουδερά.

Η εκκλησία του Σταυρού του Αγιασμάτι στην Πλατανιστάσα.

Το 380 μ.Χ.,ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α΄ επέβαλε ως επίσημη υποχρεωτική θρησκεία στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία τον χριστιανισμό. Κατά τη διάρκεια της κρίσιμης αυτής περιόδου, ο χριστιανισμός δεν υιοθετήθηκε προθύμως από πολλούς Κύπριους Έλληνες, που πίστευαν στην αρχαία ελληνική θρησκεία. Ορισμένοι φανατικοί που συνόδευαν τα ρωμαϊκά στρατεύματα, ενθαρρυμένοι από τις περιστάσεις, προέβαιναν σε βιαιότητες και διωγμούς εναντίον των μη χριστιανών. Οι επικρατούσες συνθήκες της περιόδου αυτής ανάγκασαν μέρος πληθυσμού να μετοικίσει σε ορεινές κυρίως περιοχές. Έχοντας την ίδια μοίρα και ανάγκη επιβίωσης , οργανώθηκαν σε αμυντικά και κοινοτικά σύνολα, σε μέρη που η μορφολογία του εδάφους τους εξασφάλιζε ένα είδος περιμετρικής αμυντικής ασφαλείας. Ο Άγιος Επιφάνιος, στην προσπάθεια του να συγκρατήσει την παραφορά του φανατικού όχλου και να αποκαταστήσει την ηρεμία, ζήτησε την υποστήριξη του αυτοκράτορα Θεοδόσιου Α΄ και με διάταγμα εγκαθίδρυσε την ορεινή περιοχή Πιτσιλιάς σε ζώνη ασφάλειας για τους μη χριστιανούς (άπιστους). Οι χριστιανοί, ονόμασαν την περιοχή «Απιστιλιά», που δικαιολογεί το χαρακτηρισμό της ως περιοχή των απίστων. Επειδή «Απιστιλιά» είναι προσβλητική λέξη, άλλαξε με την πάροδο του χρόνου στο αντώνυμο Πιτσιλιά.

Γύρω στο 650 μ.Χ., λόγω της κατάληψης του νησιού από τους Άραβες, ο πληθυσμός της περιοχής αυξήθηκε σημαντικά από πρόσφυγες και υποχωρούντας στρατιώτες. Κυρίως εξαιτίας του μικρού αριθμού(10000 στρατός) και μετά από μια ανεπιτυχή προσπάθεια, οι Άραβες συνθηκολόγησαν με τους τοπικούς αρχηγούς της Πιτσιλιάς αποφεύγοντας μείγμα ενεδρών και πολέμου φθοράς.

Το 700 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Τιβέριος Γ´ συνθηκολόγησε με το Χαλιφάτο των Ομεϋαδών την επιστροφή στην Κύπρο χιλιάδων Κύπριων αιχμάλωτων πολέμου από την Κύζικος Προποντίδα. Πολλοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν στην Πιτσιλιά φέρνοντας μαζί τους θρησκευτικές εικόνες Άγιων και της Θεοτόκου. Οι αιχμάλωτοι πολέμου θεώρησαν ως θαύμα της Παναγίας την ελευθέρωση και τον επαναπατρισμό τους. Παράλληλα δόθηκε γενική αμνηστία σε όλους τους αρματολούς φυγόδικους της περιοχής που επίσης θεωρήθηκε ως Θαύμα της Παναγίας. Τα γεγονότα αυτά οδήγησαν στην καθιέρωση των γιορτών και των πανηγυριών για λόγους λατρείας και προσκυνήματος, που ώθησαν την οικονομική ανάπτυξη της Πιτσιλιάς. Μία ανάπτυξη και ευημερία που διήρκεσε τέσσερις αιώνες. Σημαντικό γεγονός είναι ότι οι πιο άπιστοι (Απίστιλοι) έγιναν οι πιο πιστοί (Πίτσιλοι).

Τα πανηγύρια της Πιτσιλιάς έχουν μια ιδιαιτερότητα, συνδυάζουν τη Χριστιανική ευλάβεια με το αρχαίο ελληνικό στοιχείο διασκέδασης. Ο διαγωνισμός τσιαττιστών (κυπριακές μαντινάδες) και μουσικής είναι μια παρομοίωση του μουσικού διαγωνισμού του Απόλλων με τον σάτυρο Μαρσύα.

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις κοινότητες που βρίσκονται στη γεωγραφική περιοχή της Πιτσιλιάς.

Αυτός ο κατάλογος ενημερώνεται περιοδικά με μηχανικό τρόπο από ένα bot. Επεξεργασίες σε αυτό τον κατάλογο από χρήστες με το συνηθισμένο «χειροκίνητο» τρόπο θα αναιρεθούν με την επόμενη ανανέωση από το bot!

WQS | PetScan | YASGUI | Βρείτε εικόνες
Α/Α Κοινότητα Επαρχία Επιφάνεια (km²) Υψόμετρο (m) Πληθυσμός (2011)
1 Άγιος Γεώργιος Επαρχία Λευκωσίας 21,1173 455 26
2 Άγιος Θεόδωρος Επαρχία Λεμεσού 10,4436 970 65
3 Άγιος Ιωάννης Επαρχία Λεμεσού 7,67443 850 339
4 Άγιος Κωνσταντίνος Επαρχία Λεμεσού 8,78961 730 137
5 Άγιος Μάμας Επαρχία Λεμεσού 14,8834 500 114
6 Άγιος Παύλος Επαρχία Λεμεσού 5,68054 670 135
7 Άλωνα Επαρχία Λευκωσίας 7,79322 1090 67
8 Αγία Μαρίνα Επαρχία Λευκωσίας 20,2803 455 568
9 Αγρίδια Επαρχία Λεμεσού 4,2322 1090 104
10 Αγρός Επαρχία Λεμεσού 10,2703 1000 806
11 Ακαπνού Επαρχία Λεμεσού 6,64705 365 20
12 Αληθινού Επαρχία Λευκωσίας 3,09758 940 9
13 Αμίαντος Επαρχία Λεμεσού 9,226 1100 228
14 Απλίκι Επαρχία Λευκωσίας 3,75352 530 87
15 Αρακαπάς Επαρχία Λεμεσού 12,4244 650 307
16 Ασκάς Επαρχία Λευκωσίας 8,19589 940 170
17 Γούρρη Επαρχία Λευκωσίας 16,9241 760 196
18 Διερώνα Επαρχία Λεμεσού 23,0324 730 192
19 Δύμες Επαρχία Λεμεσού 6,07303 910 165
20 Επταγώνια Επαρχία Λεμεσού 12,1232 455 353
21 Ζωοπηγή Επαρχία Λεμεσού 10,9706 850 140
22 Κάτω Μύλος Επαρχία Λεμεσού 2,74122 790 50
23 Καλό Χωριό Επαρχία Λεμεσού 24,318 700 497
24 Καμπί Επαρχία Λευκωσίας 5,36215 700 97
25 Κυπερούντα Επαρχία Λεμεσού 8,77351 1140 1516
26 Λαγουδερά Επαρχία Λευκωσίας 7,93842 1030 84
27 Λαζανιάς Επαρχία Λευκωσίας 41,2622 1060 39
28 Λιβάδια Λευκωσίας Επαρχία Λευκωσίας 3,43942 1000 18
29 Λουβαράς Επαρχία Λεμεσού 10,4179 545 363
30 Μελίνη Επαρχία Λάρνακας 7,55006 600 59
31 Ξυλιάτος Επαρχία Λευκωσίας 15,901 515 138
32 Οδού Επαρχία Λάρνακας 11,8689 875 213
33 Παλαιχώρι Μόρφου Επαρχία Λευκωσίας 16,6513 910 686
34 Παλαιχώρι Ορεινής Επαρχία Λευκωσίας 18,9569 910 333
35 Πελένδρι Επαρχία Λεμεσού 32,1077 880 1074
36 Πλατανιστάσα Επαρχία Λευκωσίας 20,628 940 117
37 Πολύστυπος Επαρχία Λευκωσίας 2,4906 1090 128
38 Ποταμίτισσα Επαρχία Λεμεσού 4,70209 845 62
39 Σαράντι Επαρχία Λευκωσίας 9,54666 1240 44
40 Συκόπετρα Επαρχία Λεμεσού 14,0733 760 120
41 Φαρμακάς Επαρχία Λευκωσίας 16,0536 910 480
42 Φικάρδου Επαρχία Λευκωσίας 6,6305 1060 15
43 Φτερικούδι Επαρχία Λευκωσίας 13,743 925 90
44 Χανδριά Επαρχία Λεμεσού 2,57022 1215 162
Τέλος αυτόματα δημιουργημένου καταλόγου.

Οι κοινότητες της Πιτσιλιάς.


  • «Εγκυκλοπαίδεια Υδρόγειος». Εγκυκλοπαίδεια Υδρόγειος. ΚΥΠΡΟΣ, σελ. 48. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]