Ποδοσφαιρικά αθλήματα

Paolo Monti, 1960

Τα ποδοσφαιρικά αθλήματα αποτελούν ένα ευρύ φάσμα ομαδικών αθλημάτων, τα οποία διακρίνονται σε διάφορες μορφές και παραλλαγές, με κύριο χαρακτηριστικό το λάκτισμα μιας μπάλας για την επίτευξη τέρματος. Χωρίς επιφυλάξεις, σε διεθνές επίπεδο η λέξη ποδόσφαιρο (football) γίνεται κατανοητό ότι αναφέρεται σε όποια μορφή ποδοσφαίρου είναι πιο δημοφιλής στο περιφερειακό πλαίσιο στο οποίο εμφανίζεται η λέξη. Τα αθλήματα που περιλαμβάνουν τον όρο «ποδόσφαιρο» είναι τα εξής: ποδόσφαιρο, βορειοαμερικανικό ποδόσφαιρο (ειδικότερα αμερικανικό ποδόσφαιρο ή καναδικό ποδόσφαιρο), αυστραλιανό ποδόσφαιρο και γαελικό ποδόσφαιρο. Ορισμένα από τα προαναφερθέντα αθλήματα, αποτελούν μεταγενέστερες μορφές του ράγκμπι, το οποίο αναφέρεται επίσης ως «ράγκμπι φούτμπολ» (rugby football) και οι παραλλαγές του (ράγκμπι γιούνιον, ράγκμπι λιγκ) συμπεριλαμβάνονται στα ποδοσφαιρικά αθλήματα.

Διάφορες μορφές του ποδοσφαίρου μπορούν να εντοπιστούν στην ιστορία, συχνά δημοφιλή παιχνίδια των αγροτών. Οι σύγχρονοι κανόνες των ποδοσφαιρικών αθλημάτων, ανάγονται στην κωδικοποίηση αυτών των παιχνιδιών στα αγγλικά δημόσια σχολεία, κατά τη διάρκεια του δέκατου ένατου αιώνα.[1][2] Η έκταση της βρετανικής αυτοκρατορίας επέτρεψε αυτούς τους κανόνες να εξαπλωθούν σε περιοχές βρετανικής επιρροής, έξω από τα άμεσα ελεγχόμενα εδάφη της αυτοκρατορίας,[3] αν και μέχρι το τέλος του δέκατου ένατου αιώνα, είχαν αναπτυχθεί ξεχωριστοί κανόνες σε περιφερειακό επίπεδο, όπως το γαελικό ποδόσφαιρο, για παράδειγμα, στο οποίο ενσωματώθηκαν σκοπίμως κανόνες των τοπικών παραδοσιακών ποδοσφαιρικών παιχνιδιών, προκειμένου να διατηρηθεί η κληρονομιά τους.[4] Το 1888 ιδρύθηκε στην Αγγλία η Φούτμπολ Λιγκ, η πρώτη από τις πολλές επαγγελματικές ποδοσφαιρικές ενώσεις. Κατά τη διάρκεια του εικοστού αιώνα, πολλά από τα διάφορα είδη ποδοσφαίρου αναπτύχθηκαν, ορισμένα εκ των οποίων αποτελούν τα πλέον δημοφιλή ομαδικά αθλήματα στον κόσμο.[5]

Κοινά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα διάφορα ποδοσφαιρικά αθλήματα μοιράζονται ορισμένα κοινά στοιχεία. Οι παίκτες στο αμερικανικό ποδόσφαιρο, στο καναδικό ποδόσφαιρο, στο ράγκμπι γιούνιον και στο ράγκμπι λιγκ καταλαμβάνουν θέσεις σε μια περιορισμένη περιοχή του γηπέδου, κατά την έναρξη του παιχνιδιού.[6] Έχουν την τάση να πετούν τη μπάλα και να τρέχουν κρατώντας την με τα χέρια, ενέργειες που αποτελούν τους κύριους τρόπους μετακίνησής της μέσα στο γήπεδο, ενώ το λάκτισμα της μπάλας με τα πόδια χρησιμοποιείται σε ποιο σπάνιες περιπτώσεις. Το τάκλιν αποτελεί μια σημαντική δεξιότητα, ενώ οι αγώνες συνήθως περιλαμβάνουν σύντομες προωθήσεις που κυμαίνονται από 5 έως 90 δευτερόλεπτα.[6] Το ποδόσφαιρο, το αυστραλιανό ποδόσφαιρο και το γαελικό ποδόσφαιρο τείνουν να χρησιμοποιούν το λάκτισμα για να μετακινούν την μπάλα γύρω από το γήπεδο, ενώ ο χειρισμός της με τα χέρια είναι πιο περιορισμένος. Το τάκλιν είναι ποιο σπάνιο στο παιχνίδι και οι παίκτες είναι πιο ελεύθεροι να κινούνται γύρω από το γήπεδο (οι κανόνες του οφσάιντ είναι συνήθως λιγότερο αυστηροί).[6]

Ορισμένοι κοινοί κανόνες μεταξύ των αθλημάτων περιλαμβάνουν:[7]

  • Οι δύο ομάδες συνήθως διαθέτουν 11 με 18 παίκτες μέσα στον αγωνιστικό χώρο, ενώ ορισμένες παραλλαγές στις οποίες αγωνίζονται λιγότεροι παίκτες (πέντε ή περισσότεροι ανά ομάδα) είναι επίσης δημοφιλείς.
  • Υπάρχει μία σαφώς καθορισμένη περιοχή εντός της οποίας διεξάγεται το παιχνίδι.
  • Υπάρχει σκορ επιτυγχάνοντας τέρματα (γκολ) ή πόντους, μετακινώντας την μπάλα πέρα από την τελική γραμμή του γηπέδου ή μιας εστίας, στην πλευρά της αντίπαλης ομάδας.
  • Γκολ ή σημεία προκύπτουν από τους παίκτες περνώντας την μπάλα ανάμεσα από δύο δοκούς.
  • Υπάρχει εστία ή τελική γραμμή, την οποία υπερασπίζεται η αντίπαλη ομάδα.
  • Οι παίκτες μετακινούν τη μπάλα με λάκτισμα, τη μεταφέρουν ή την περνούν στους συμπαίκτες με πάσα (αναλόγως τους κανόνες).
  • Οι παίκτες που χρησιμοποιούν μόνο το σώμα τους για να κυκλοφορούν την μπάλα.

Σε όλα τα ποδοσφαιρικά αθλήματα, κοινές δεξιότητες αποτελούν η πάσα, το τάκλιν, το μαρκάρισμα και το λάκτισμα. Στα περισσότερα από τα συγκεκριμένα αθλήματα, υπάρχουν κανόνες που περιορίζουν την κίνηση των παικτών μέσα στο γήπεδο (οφσάιντ), ενώ οι παίκτες για να πετύχουν τέρμα (γκολ) πρέπει να περάσουν τη μπάλα κάτω ή πάνω από μία διαγράμμιση μεταξύ δύο κάθετων δοκών.

Δημοφιλή αθλήματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρκετά από τα ποδοσφαιρικά αθλήματα είναι τα πιο δημοφιλή ομαδικά αθλήματα στον κόσμο.[5] Σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποδόσφαιρο παίζεται από πάνω από 250 εκατομμύρια παίκτες σε πάνω από 200 κράτη,[8] και έχει το μεγαλύτερο τηλεοπτικό κοινό στον αθλητισμό,[9] καθιστώντας το ως το πιο δημοφιλές στον κόσμο,[10] το αμερικανικό ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές άθλημα στις Ηνωμένες Πολιτείες,[11] με το ετήσιο παιχνίδι Σούπερ Μπόουλ να βρίσκεται στην έβδομη από τις οκτώ κορυφαίες σε τηλεθέαση εκπομπές στην τηλεόραση στην ιστορία των ΗΠΑ.[12] Το αυστραλιανό ποδόσφαιρο κατέχει την υψηλότερη τηλεθέαση όλων των αθλημάτων στην Αυστραλία.[13][14] Ομοίως, το γαελικό ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές άθλημα στην Ιρλανδία από άποψη τηλεθέασης,[15] ενώ ο πανιρλανδικός τελικός του γαελικού ποδοσφαίρου αποτελεί το υψιλότερο σε τηλεθέαση αθλητικό γεγονός του έτους στην περιοχή.[16]

Διαγράμματα ποδοσφαιρικών αθλημάτων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ποδοσφαιρικά αθλήματα Κανόνες του Κέιμπριτζ (1848-1863) Ποδόσφαιρο (1863-)
Κλειστού χώρου
Άμμου (1992-)
Σάλας (1930-)
Κανόνες του Σέφιλντ (1857-1877)
Παραολυμπιακό
Δρόμου
Ράγκμπι γιούνιον με τροποποιήσεις Αμερικανικό ποδόσφαιρο (1869-)[17] Φλαγκ φούτμπολ, Αρένα φούτμπολ (1987-)
Κανόνες του Ράγκμπι[18]
Καναδικό ποδόσφαιρο (1861-) Φλαγκ φούτμπολ[19]
Ράγκμπι γιούνιον (1871-)
Ράγκμπι σέβενς (1883-)
Ράγκμπι λιγκ (1895-)
Ράγκμπι λιγκ νάινς
Ράγκμπι λιγκ σέβενς
Τατς φούτμπολ
Κανόνες του Ράγκμπι και άλλα αγγλικά παιχνίδια δημόσιων σχολείων[20] Αυστραλιανό ποδόσφαιρο (1859-) Διεθνών κανόνων (1967-)
Γαελικό ποδόσφαιρο (1887-)

Δενδροειδής μορφή ανάπτυξης ποδοσφαιρικών αθλημάτων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «History of Rugby in Australia». Rugby Football History. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2012. 
  2. ↑ Bailey, Steven (1995). «Living Sports History: Football at Winchester, Eton and Harrow». The Sports Historian 15 (1): 34–53. doi:10.1080/17460269508551675. 
  3. ↑ Perkin, Harold (1989). «Teaching the nations how to play: sport and society in the British empire and commonwealth». The International Journal of the History of Sport 6 (2): 145–155. doi:10.1080/09523368908713685. 
  4. ↑ Reilly, Thomas; Doran, D. (2001). «Science and Gaelic football: A revie». Journal of Sports Sciences 19 (3): 181–193. doi:10.1080/026404101750095330. https://archive.org/details/sim_journal-of-sports-sciences_2001-03_19_3/page/181. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Bale, J. (2002). Sports Geography. Taylor & Francis. σελ. 43. ISBN 0-419-25230-4. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Douge, Brian (2011). «Football: the common threads between the games». Science and Football (Second έκδοση). Abingdon: Routledge. σελίδες 3–19. ISBN 978-0-415-50911-4. 
  7. ↑ Association, The Football. «Law 1: The Field of Play - Football Rules & Governance | The FA». www.thefa.com. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015. 
  8. ↑ «FIFA Survey: approximately 250 million footballers worldwide» (PDF). FIFA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 15 Σεπτεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2006. 
  9. ↑ «2006 FIFA World Cup broadcast wider, longer and farther than ever before». FIFA. 6 Φεβρουαρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2009. 
  10. ↑ Mueller, Frederick· Cantu, Robert· Van Camp, Steven (1996). «Team Sports». Catastrophic Injuries in High School and College Sports. Champaign: Human Kinetics. σελ. 57. ISBN 0-87322-674-7. Soccer is the most popular sport in the world and is an industry worth over US$400 billion world wide. 80% of this is generated in Europe, though its popularity is growing in the United States. It has been estimated that there were 22 million soccer players in the world in the early 1980s, and that number is increasing. In the United States soccer is now a major sport at both the high school and college levels 
  11. ↑ «As American as Mom, Apple Pie and Football?». Harris Interactive. 16 Ιανουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014. 
  12. ↑ Peralta, Eyder (2 Φεβρουαρίου 2015). «Super Bowl XLIX Was Most Watched Show In TV History». NPR. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2015. 
  13. ↑ «4174.0 – Sports Attendance, Australia, April 1999». Abs.gov.au. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2010. 
  14. ↑ «4174.0 – Sports Attendance, Australia, 2005–06». Abs.gov.au. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2010. 
  15. ↑ «The Social Significance of Sport» (PDF). The Economic and Social Research Institute. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2008. 
  16. ↑ «Initiative's latest ViewerTrack™ study shows that in Ireland GAA and soccer still dominate the sporting arena, while globally the Super Bowl was the most watched sporting event of 2005». Finfacts.com. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2011. 
  17. ↑ The first game of American football is widely cited as a game played on November 6, 1869, between two college teams, Rutgers and Princeton. But the game was played under rules based on the association football rules of the time. During the latter half of the 1870s, colleges playing association football switched to the Rugby code.
  18. ↑ In 1845, the first rules of rugby were written by Rugby School pupils. But various rules of rugby had existed until the foundation of the Rugby Football Union in 1871.
  19. ↑ There are Canadian rules [1] Αρχειοθετήθηκε 2015-11-21 στο Wayback Machine. established by Football Canada. Apart from this, there are also rules [2] established by IFAF.
  20. ↑ Some historians support the theory that the primary influence was rugby football and other games emanating from English public schools. On the other hand, there are also historians who support the theory that Australian rules football and Gaelic Football have some common origins. See Origins of Australian rules football.

Περαιτέρω μελέτη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Eisenberg, Christiane and Pierre Lanfranchi, eds. (2006): Football History: International Perspectives; Special Issue, Historical Social Research 31, no. 1. 312 pages.
  • Green, Geoffrey (1953); The History of the Football Association; Naldrett Press, London
  • Mandelbaum, Michael (2004); The Meaning of Sports; Public Affairs, ISBN 1-58648-252-1
  • Williams, Graham (1994); The Code War; Yore Publications, ISBN 1-874427-65-8