Πράσινη ανάκαμψη

Η πράσινη ανάκαμψη είναι ένα ευρέως υιοθετημένο όνομα για μια προτεινόμενη δέσμη περιβαλλοντικών, κανονιστικών και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την ανάκτηση της οικονομικής ευημερίας μετά το πέρας της πανδημίας του κορονοϊού του 2019. Υπάρχει μια ευρεία υποστήριξη για αυτό το είδος ανάκαμψης από πολιτικά κόμματα, κυβερνήσεις, ακτιβιστές και ακαδημαϊκούς σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση,[1] την Βρετανία,[2] τις ΗΠΑ,[3] και άλλες χώρες για να εξασφαλίσουν ότι οι επενδύσεις για την λύτρωση των χωρών από την οικονομική ύφεση γίνονται με τρόπο που καταπολεμά την κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της χρήσης του άνθρακα, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, καθώς και την επένδυση σε καθαρές μεταφορές, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κτίρια φιλικά προς το περιβάλλον και βιώσιμες εταιρικές ή οικονομικές πρακτικές. Οι πρωτοβουλίες αυτές υποστηρίζονται από τον ην ΟΗΕ καιν το Οργανιμός Οικονομικής Συνεργασίας κΑι ανάπτυξης.[4]

Φόντο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τη βιομηχανική επανάσταση, η καύση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου έχει απελευθερώσει εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου και άλλων αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας την υπερθέρμανση του πλανήτη. Μέχρι το 2020, η μέση θερμοκρασία της Γης είχε αυξηθεί κατά περισσότερο από 1 βαθμό Κελσίου σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την αλλαγή του κλίματος έχει υπολογίσει ότι η συνέχιση της καύσης άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου θα θερμαίνει τον πλανήτη μεταξύ κατά 0.8 με 2.5 βαθμούς Κελσίου για κάθε 1000 γιγατόνους καύσης άνθρακα[5] ενώ υπάρχουν 2900 γιγατόνοι αποδεδειγμένων αποθεμάτων του άνθρακα.[6] Η καύση ενός μικρού μέρους των αποθεμάτων άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου θα οδηγήσει επομένως σε ανεξέλεγκτη πλανητική θέρμανση, με αποτέλεσμα αποτυχίες στις καλλιέργειας και την 6η μαζική εξαφάνιση. Μέχρι το τέλος του 2019, υπήρχαν αυξανόμενα περιστατικά πυρκαγιών στην Αυστραλία, τον Αμαζόνιο στη Βραζιλία, και τα δάση της Αρκτικής στη Ρωσία,[7] εκτός από τους αυξημένους κινδύνους εμφάνισης τυφώνων και πλημμυρών στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Καραϊβική. Το 2015, η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών του κόσμου υπέγραψε τη Συμφωνία του Παρισιού, κατά την οποία δεσμεύονται για τον περιορισμό των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα για την πρόληψη της αύξησης της θερμοκρασίας κατά πάνω από 2 βαθμούς Κελσίου, με φιλοδοξία να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας σε 1.5 βαθμό και ακόμη καλύτερα πιο παρακάτω. Οι ακτιβιστές και οι πολιτικοί, ιδιαίτερα οι πιο νέοι, έχουν γίνει όλο και πιο εμφατικοί στο αίτημα της "Πράσινης Νέας Συμφωνίας" στις ΗΠΑ,[8] ή μιας Πράσινης Βιομηχανικής Επανάστασης στο Ηνωμένο Βασίλειο,[9] τερματίζοντας τη χρήση ορυκτών καυσίμων στις μεταφορές, την παραγωγή ενέργειας, τη γεωργία, τα κτίρια και τη χρηματοδότηση. Στα τέλη του 2019, η ΕΕ ανακοίνωσε μια Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, αν και αυτό λέγεται ότι υπολείπεται πολύ του στόχου να τερματιστεί η χρήση ορυκτών καυσίμων στην Ένωση μέχρι το 2050.[10]

Στις αρχές του 2020, η πανδημία του κορονοϊού οδήγησε τις χώρες να θέσουν σε αναστολή την οικονομία τους, προκειμένου να αποφύγουν λοιμώξεις και θανάτους από την εξάπλωση του ιού. Αυτό απαίτησε πολλές επιχειρήσεις να σταματήσουν να δουλεύουν, καθώς οι άνθρωποι ταξίδευαν λιγότερο, ψώνιζαν λιγότερο και έμειναν στο σπίτι για να δουλέψουν περισσότερο. Στις περισσότερες χώρες αυτό προκάλεσε κάποιες απώλειες θέσεων εργασίας, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες χώρες με ασθενέστερα εργασιακά δικαιώματα, σημειώθηκαν έντονα υψηλές αυξήσεις στην ανεργία. Η πτώση της οικονομικής δραστηριότητας προκάλεσε επίσης πτώση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου.[11] Αυτό ενθάρρυνε τις ομάδες εκστρατείας να απευθύνουν τα αιτήματα τους και τους πολιτικούς και τις κυβερνήσεις να υπόσχονται μια "πράσινη ανάκαμψη".

Καθώς έχουν σχεδιαστεί διάφορα προγράμματα ανάκαμψης για την καταπολέμηση της οικονομικής κρίσης, οι φωνές ζήτησαν την ενσωμάτωση στρατηγικών μετριασμού της κλιματικής αλλαγής. Η εφαρμογή πράσινων προτύπων στα πακέτα ανάκαμψης και η υποστήριξη έργων που προωθούν την κλιματική ουδετερότητα είναι σημαντικά ζητήματα. Από αυτή την άποψη, η "πράσινη ανάκαμψη" έχει χαρακτηριστεί ως ευκαιρία και όχι ως κατανομή των βαρών, καθώς μια βιώσιμη πορεία ανάκαμψης δεν οδηγεί μόνο σε χαμηλότερες εκπομπές, αλλά μπορεί να υποστηρίξει την οικονομική ανάπτυξη και την ανθεκτικότητα μιας χώρας. Σε προηγούμενες ομιλίες, αυτές οι θετικές παρενέργειες έχουν ονομαστεί ως συνοφέλη. Σύμφωνα με την ΔΕΑΚ, τα συνοφέλη μπορούν να οριστούν ως: "οι θετικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει μια πολιτική ή ένα μέτρο που στοχεύει σε έναν στόχο σε άλλους στόχους, ανεξάρτητα από την καθαρή επίδραση στη συνολική κοινωνική ευημερία".[12] Τα διαφορετικά μέτρα μπορούν να έχουν πολλές θετικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. Η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των θέσεων απασχόλησης και της βιομηχανικής ανάπτυξης. Ανάλογα με τη χώρα και το σενάριο ανάπτυξης, η αντικατάσταση των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής άνθρακα με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να υπερδιπλασιάσει τον αριθμό των θέσεων εργασίας ανά μέση ισχύ μεγαβάτ.[13] Εκτός από τις οικονομικές επιπτώσεις, οι στρατηγικές μετριασμού της κλιματικής αλλαγής μπορούν να αυξήσουν τα κοινωνικοοικονομικά και συναφή με την υγεία συνοφέλη. Η ανάπτυξη ηλιακών μινιδικτύων μπορεί να βελτιώσει την πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια για τις αγροτικές περιοχές [14] ενώ η αντικατάσταση της ορυκτής ενέργειας με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να μειώσει τον αριθμό των πρόωρων θανάτων που προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση.[15]

Προτάσεις για μια πράσινη ανάκαμψη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι προτάσεις για μια "πράσινη ανάκαμψη" ποικίλλουν ευρέως ανάλογα με τους υποστηρικτές τους.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κυβέρνηση πρότεινε "μια πράσινη και ανθεκτική ανάκαμψη" και ανακοίνωσε ένα κονδύλι τριών δισεκατομμυρίων λιρών για ανακαινίσεις κτιρίων τον Ιούλιο του 2020.[16] Σε αντίθεση, στις αρχές Ιουλίου, μια ακαδημαϊκή ομάδα και μια ομάδα προβληματισμού πρότειναν έναν "πράσινο νόμο για την ανάκαμψη" που θα στοχεύει εννέα τομείς μεταρρύθμισης του νόμου, σχετικά με τις μεταφορές, την παραγωγή ενέργειας, την γεωργία, τα ορυκτά καύσιμα, την τοπική αυτοδιοίκηση, τις διεθνείς συμφωνίες, τη χρηματοδότηση και εταιρική διακυβέρνηση, την εργασία, και τις επενδύσεις. Αυτό έχει ως στόχο την καθιέρωση καθηκόντων σε όλους τους δημόσιους φορείς και ρυθμιστικές αρχές με στόχο το τέλος της χρήσης όλων των ορυκτών καυσίμων (άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου) "όσο πιο γρήγορα είναι τεχνολογικά εφικτό", με αυστηρές εξαιρέσεις εάν δεν υπάρχουν ακόμη τεχνικά εφαρμόσιμες εναλλακτικές λύσεις.[17]

Τον Ιούνιο του 2020, η γερμανική κυβέρνηση δεσμεύτηκε για μια πράσινη ανάκαμψη με χρηματοδότηση ύψους €40 δισεκατομμυρίων ευρώ ως μέρος ενός πακέτου ανάκαμψης 130 δισεκατομμυρίων ευρώ.[18]

Τον Ιούλιο του 2020 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε σε ένα τεράστιο ταμείο ανάκαμψης ύψους 750 δισ. ευρώ, με τίτλο Next Generation EU, για την υποστήριξη των κρατών μελών που επλήγησαν από την Πανδημία του κορονοϊού του 2019. Ένας συνολικός στόχος για το κλίμα ύψους 30% θα εφαρμοστεί στο συνολικό ποσό των δαπανών από το ταμείο ανάκαμψης σύμφωνα με τους όρους της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα.[19]

Μια πρόταση για μια πράσινη ανάκαμψη του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος είναι η χρηματοδότηση της πυρηνικής ενέργειας. Η νέα πυρηνική τεχνολογία είναι μια πηγή ενέργειας χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα και είναι καθαρή, αξιόπιστη, προσιτή και ασφαλής.[20] Η δημοτικότητα των μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων αυξάνεται ως ο προτιμώμενος τύπος πυρηνικής τεχνολογίας που θα εφαρμοστεί στις κοινότητες. Οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες είναι ένας τύπος αντιδραστήρα πυρηνικής σχάσης που είναι μικρότερος, πιο οικονομικός και πιο σύγχρονος από τους παλαιότερους αντιδραστήρες. Αυτό επιτρέπει στον αντιδραστήρα για να τοποθετηθεί ευκολότερα στις ήδη αναπτυγμένες περιοχές παρέχοντας έναν σταθερό και συνεπή τύπο βιώσιμης ενέργειας.[21]

Οικονομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ευρύς στόχος ήταν η ανάκαμψη της οικονομίας και η αποκατάσταση των ζημιών στο κλίμα και το περιβάλλον ταυτόχρονα.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 'Boosting the EU's green recovery: Commission invests €1 billion in innovative clean technology projects' (3 July 2020)
  2. ↑ 'Building back a green and resilient recovery' (8 July 2020) gov.uk. E McGaughey, M Lawrence and Common Wealth, 'The Green Recovery Act 2020 Αρχειοθετήθηκε 2020-07-15 στο Wayback Machine.', proposed UK law, and pdf
  3. ↑ e.g. Tom Steyer, 'A fair, green recovery for all Californians Αρχειοθετήθηκε 2021-10-19 στο Wayback Machine.'. New York City, COVID-19 Green Recovery.
  4. ↑ M Holder, 'OECD and UN institutions demand green economic recovery from Covid-19' (5 June 2020) Business Green
  5. ↑ IPCC, ipcc.ch, Climate Change 2014: Synthesis Report (2014) 62
  6. ↑ C McGlade and P Ekins, ‘The geographical distribution of fossil fuels unused when limiting global warming to 2oC’ (2015) 517 Nature 187, Figure 1
  7. ↑ F Pearce, ‘Long Shaped By Fire, Australia Enters a Perilous New Era’ (16 January 2020) YaleEnvironment360
  8. ↑ e.g. Bernie Sanders, Green New Deal.
  9. ↑ See Green New Deal Group, A Green New Deal (July 2008)
  10. ↑ European Environmental Bureau, 'EU plans multi-billion euro ‘green recovery’ but falls short in crucial areas' (27 May 2020) eeb.org. Friends of the Earth Europe, 'EU Green Deal: fails to slam on the brakes' (11 December 2019)
  11. ↑ S Evans, 'Analysis: Coronavirus set to cause largest ever annual fall in CO2 emissions' (9 April 2020) Carbon Brief. F Harvey, 'Steep fall in emissions during coronavirus is no cause for celebration' (19 May 2020) Guardian
  12. ↑ Intergovernmental Panel on Climate Change (2014). Climate Change 2014 Mitigation of Climate Change. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-41541-6. 
  13. ↑ IASS/Green ID (2019). «Future skills and job creation through renewable energy in Vietnam. Assessing the co-benefits of decarbonising the power sector» (PDF). 
  14. ↑ IASS/TERI (2019). «Secure and reliable electricity access with renewable energy mini-grids in rural India. Assessing the co-benefits of decarbonising the power sector» (PDF). 
  15. ↑ IASS/CSIR (2019). «Improving health and reducing costs through renewable energy in South Africa. Assessing the co-benefits of decarbonising the power sector» (PDF). 
  16. ↑ F Harvey, 'Treasury's 'green recovery' not enough, say campaigners' (7 July 2020)Guardian
  17. ↑ E McGaughey, M Lawrence and Common Wealth, 'The Green Recovery Act 2020 Αρχειοθετήθηκε 2020-07-15 στο Wayback Machine.', proposed UK law on website, and pdf. See 'The Guardian view on a post-Covid-19 recovery: not much building back greener' (7 July 2020) Guardian, "Mr Johnson has talked of a “new deal” and he could take up the suggestion by the Common Wealth thinktank to legislate for a green recovery act to drive an economic revival with renewable energy at its core."
  18. ↑ JS Murray, 'Green Recovery: Germany unveils plans for €40bn climate spending surge' (4 June 2020) Business Green
  19. ↑ Special meeting of the European Council, 17-21 July 2020, paragraphs A21, 18 Retrieved 15 November 2020.
  20. ↑ «16 Ways The Pandemic Recovery Could Be Green». www.wbur.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2021. 
  21. ↑ «Advanced Small Modular Reactors (SMRs)». Energy.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2021.