Πρωθυπουργός της Ελλάδας
| Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας
| |
|---|---|
 | |
| Προσφώνηση | Η Αυτού Εξοχότης ή Εξοχότατος |
| Γραφείο | Μέγαρο Μαξίμου |
| Διορισμός από | Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας |
| Διάρκεια θητείας | 4 χρόνια |
| Αρχικός κάτοχος | Σπυρίδων Τρικούπης |
| Δημιουργία | 26 Ιανουαρίου 1833 |
| Αναπληρωτής | Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης |
| Μισθός | 6.203,08 € |
| Ιστοσελίδα | Επίσημος ιστότοπος |
_03_(cropped).jpg)
|
| Αυτό το λήμμα ανήκει στη σειρά: Πολιτικό σύστημα της Ελλάδας |
Ο Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας ή Πρόεδρος της Κυβερνήσεως είναι το δεύτερο υψηλότερο αξίωμα στην Ελλάδα, μετά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το αξίωμα, ως θεσμός, δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο του 1833, με πρώτο Πρόεδρο του Υπουργικού Συμβουλίου τον Σπυρίδωνα Τρικούπη και πήρε την τελική του μορφή το 1975, με την καθιέρωση του Συντάγματος της Ελλάδας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο εν ενεργεία Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, από τις 26 Ιουνίου 2023, έπειτα από τη νίκη του στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2023.
Αξίωμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Πρωθυπουργός είναι ο πρόεδρος της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και προΐσταται του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο Πρωθυπουργός ασκεί τις ουσιαστικές εξουσίες, όπως την διαχείριση της εξωτερικής, της αμυντικής, της οικονομικής και της εσωτερικής πολιτικής της χώρας. Ως επικεφαλής της Κυβέρνησης, ασκεί την εκτελεστική εξουσία, προσδιορίζοντας επακριβώς την κυβερνητική πολιτική στο πλαίσιο των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου και συντονίζει την εφαρμογή της. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ασκεί τις συμβολικές εξουσίες, όπως η απονομή διακρίσεων και χάριτος, οι εντολές σχηματισμού κυβέρνησης, ο διορισμός της κυβερνήσεως και η προκήρυξη εκλογών ή δημοψηφίσματος.
Διορισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο αξίωμα του Πρωθυπουργού διορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο αρχηγός του κόμματος που συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών ή αυτός που ορίζεται από συμμαχία κοινοβουλευτικών κομμάτων με διαμορφωμένη πλειοψηφία στη Βουλή των Ελλήνων.
Αν κανένα κόμμα δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον/στην αρχηγό του κόμματος που κατέχει τη σχετική πλειοψηφία. Αν δεν επιτευχθεί η συγκέντρωση της απαιτούμενης απόλυτης πλειοψηφίας (151 βουλευτές) στο κοινοβούλιο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος, και -εφόσον και αυτή δεν τελεσφορήσει-, στη συνέχεια, στον αρχηγό του τρίτου κόμματος. Κάθε εντολή έχει ισχύ για τρεις ημέρες.
Αν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, τότε όλοι οι αρχηγοί των κοινοβουλευτικών κομμάτων καλούνται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας προκειμένου να εξαντληθεί κάθε δυνατότητα σχηματισμού οικουμενικής κυβέρνησης.
Αν και αυτή η διαδικασία δεν εξασφαλίσει τον σχηματισμό κυβέρνησης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιδιώκει τον σχηματισμό εκλογικής κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει τον σχηματισμό εκλογικής κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, σε έναν από τους Προέδρους των Ανωτάτων Δικαστηρίων, με αποστολή να οδηγήσει τη χώρα στη διεξαγωγή νέων βουλευτικών εκλογών.
Αρμοδιότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Πρωθυπουργός ηγείται της Κυβέρνησης και προεδρεύει του Υπουργικού Συμβουλίου, καθώς και ειδικευμένων συλλογικών κυβερνητικών οργάνων, όπως μεταξύ άλλων του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας.
Ο Πρωθυπουργός προτείνει τον διορισμό και την παύση των μελών της Κυβέρνησης και των Υφυπουργών, από κοινού με τους οποίους ασκεί την εξωτερική, την αμυντική, την οικονομική, την κοινωνική και την εσωτερική πολιτική της χώρας. Με απόφασή του αναθέτει την άσκηση αρμοδιοτήτων στους Υπουργούς Επικρατείας και στους αναπληρωτές Υπουργούς. Με κοινή απόφαση με τον οικείο Υπουργό αναθέτει την άσκηση αρμοδιοτήτων στους Υφυπουργούς. Επιπλέον, επιβλέπει και αξιολογεί το έργο των μελών της Κυβέρνησης και εποπτεύει την εφαρμογή των νόμων από τις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα και τη λειτουργία τους προς το συμφέρον του κράτους και των πολιτών.
Ο Πρωθυπουργός δύναται να εισηγείται την ψήφιση σχεδίων νόμου στη Βουλή των Ελλήνων και να ζητάει την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης.
Ο Πρωθυπουργός εκπροσωπεί την Κυβέρνηση στο εξωτερικό, σε επαφές με ηγέτες και διπλωμάτες άλλων κρατών, σε διεθνείς οργανισμούς, καθώς και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τη σύνοδο των ηγετών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Προεδρία της Κυβέρνησης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Προεδρία της Κυβέρνησης είναι επιτελική και αυτοτελής δημόσια υπηρεσία. Συστάθηκε με τον Ν. 4622/2019 (ΦΕΚ Α’ 133/7.8.2019) και υπάγεται στον Πρωθυπουργό, τον οποίο υποστηρίζει στην άσκηση των καθηκόντων του.
Διαρκής αποστολή της Προεδρίας της Κυβέρνησης είναι η διασφάλιση της συνοχής και της αποτελεσματικότητας του κυβερνητικού έργου. Για το σκοπό αυτό:
- συντονίζει το σχεδιασμό του κυβερνητικού έργου, παρακολουθεί την υλοποίησή του, επιλύοντας μάλιστα και τυχόν διαφορές μεταξύ συναρμοδίων υπηρεσιών,
- μεριμνά για την υιοθέτηση των αρχών και εργαλείων της Καλής Νομοθέτησης,
- σχεδιάζει και υλοποιεί την επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης για να ενημερώνεται έγκαιρα η κοινή γνώμη, και
- υποστηρίζει το Υπουργικό Συμβούλιο και τα συλλογικά κυβερνητικά όργανα, με στόχο την επίτευξη των στόχων της κυβερνητικής πολιτικής.
Αποτελείται από τις ακόλουθες Γραμματείες:
- Τη Γενική Γραμματεία του Πρωθυπουργού
- Τη Γενική Γραμματεία Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων
- Τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού Εσωτερικών Πολιτικών
- Τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού Οικονομικών και Αναπτυξιακών Πολιτικών
- Την Ειδική Γραμματεία Ολοκληρωμένων Πληροφοριακών Συστημάτων (Ο.Π.Σ.) Παρακολούθησης και Αξιολόγησης του Κυβερνητικού Έργου και
- Τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης
Στην Προεδρία της Κυβέρνησης υπάγεται και η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών.
Για τα ζητήματα διοικητικής φύσης και την οικονομική υποστήριξη των υπηρεσιών που συναπαρτίζουν την Προεδρία της Κυβέρνησης μεριμνά η Γενική Γραμματεία του Πρωθυπουργού.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
.svg)