Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών

Χάρτης της Ευρώπης που δείχνει τα δώδεκα κράτη μέλη της Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών

Η Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών (ΠΤΘ), γνωστή και ως Πρωτοβουλία Βαλτικής, Αδριατικής, Μαύρης Θάλασσας (ΠΒΑΜ), ή απλά η Τρεις Θάλασσες (λατινικά: Trimarium), είναι φόρουμ δώδεκα κρατών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά μήκος ενός άξονα βορρά-νότου από τη Βαλτική Θάλασσα έως την Αδριατική Θάλασσα και τον Εύξεινο Πόντο στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.[1] Η Πρωτοβουλία στοχεύει στη δημιουργία ενός περιφερειακού διαλόγου που βασίζεται στο Intermarium για διάφορα ζητήματα που επηρεάζουν τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη είναι η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σλοβενία, οι οποίες συναντήθηκαν για την πρώτη τους σύνοδο κορυφής το 2016 στο Ντουμπρόβνικ.

Στατιστική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δώδεκα χώρες της ΠΤΘ καλύπτουν το 29% της επικράτειας της ΕΕ (1.210.000 χλμ2), φιλοξενούν το 25% των κατοίκων της (112 εκατομμύρια) και παράγουν το 19% του ΑΕΠ της (βάσει της ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης).[2]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τρέχουσα πρωτοβουλία επηρεάζεται από την πολωνική ιδέα Intermarium. Η σύγχρονη Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών ξεκίνησε το 2015 από τον Πρόεδρο της Πολωνίας, Άντζεϊ Ντούντα και την Πρόεδρο της Κροατίας, Κολίντα Γκράμπαρ-Κιτάροβιτς.[2] Πραγματοποίησε την πρώτη σύνοδο κορυφής στο Ντουμπρόβνικ (Κροατία) στις 25–26 Αυγούστου 2016. Η διήμερη εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μια δήλωση συνεργασίας σε οικονομικά θέματα, ιδίως στον τομέα της ενέργειας, καθώς και στις υποδομές μεταφορών και επικοινωνιών.[1] Ο Πρόεδρος της Πολωνίας, Άντζεϊ Ντούντα, χαρακτήρισε την πρωτοβουλία «μια νέα ιδέα για την προώθηση της ενότητας και της συνοχής της Ευρώπης, είναι μια ιδέα συνεργασίας μεταξύ 12 χωρών που βρίσκονται μεταξύ της Αδριατικής, της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας, των τριών θαλασσών της Κεντρικής Ευρώπης».[3] Οι προσκεκλημένοι ομιλητές περιελάμβαναν τον Υπουργό Εξωτερικών της Κίνας, Λιού Χαϊξίνγκ, ο οποίος μίλησε για τη διασύνδεση με την πρωτοβουλία μιας ζώνης και ενός δρόμου της κινεζικής κυβέρνησης, και τον πρώην Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Στρατηγό Τζέιμς Λ. Τζόουνς, ο οποίος τόνισε τον ρόλο της πρωτοβουλίας στην ευρωπαϊκή ανάπτυξη και ασφάλεια.[4][5]

Δεύτερη σύνοδος κορυφής το 2017 Βαρσοβία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δεύτερη σύνοδος κορυφής της πρωτοβουλίας πραγματοποιήθηκε στις 6-7 Ιουλίου 2017 στη Βαρσοβία. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, παρευρέθηκε στη σύνοδο κορυφής.[6][7] Οι συμμετέχουσες χώρες συμφώνησαν ομόφωνα να δημιουργήσουν ένα Επιχειρηματικό Φόρουμ Τριών Θαλασσών.[8][9]

Τρίτη σύνοδος κορυφής το 2018, Βουκουρέστι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τρίτη σύνοδος κορυφής της πρωτοβουλίας πραγματοποιήθηκε στις 17-18 Σεπτεμβρίου 2018 στο Βουκουρέστι. Οι συμμετέχοντες ενέκριναν έναν κατάλογο έργων διασύνδεσης προτεραιότητας στους τρεις βασικούς τομείς - μεταφορές, ενέργεια και ψηφιακά.[10] Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας και ο Υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Ρικ Πέρι, παρευρέθηκαν στη σύνοδο ως προσκεκλημένοι. Η πρώτη έκδοση του Επιχειρηματικού Φόρουμ οργανώθηκε εκείνη τη στιγμή. Δημιουργήθηκε το δίκτυο εμπορικών επιμελητηρίων της ΠΤΘ και υπογράφηκε η επιστολή προθέσεων σχετικά με την ίδρυση του Ταμείου Επενδύσεων Τριών Θαλασσών.[11][12]

Σύνοδοι κορυφής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ημερομηνία Τοποθεσία Ηγέτης φιλοξενίας Σημειώσεις
1 25-26 Αυγούστου 2016 Ντουμπρόβνικ, Κροατία Κολίντα Γκράμπαρ-Κιτάροβιτς [13][14]
2 6-7 Ιουλίου 2017 Βαρσοβία, Πολωνία Άντζεϊ Ντούντα Παρευρέθηκε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. [15]
3 17-18 Σεπτεμβρίου 2018 Βουκουρέστι, Ρουμανία Κλάους Γιοχάνις Παρευρέθηκαν ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας και ο Υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Ρικ Πέρι.[16]
4 5-6 Ιουνίου 2019 Λουμπλιάνα, Σλοβενία Μπόρουτ Πάχορ Παρευρέθηκαν ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο Γερμανός Πρόεδρος, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ και ο Υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Ρικ Πέρι.[17][18]
5 19-20 Οκτωβρίου 2020[19] Τάλιν, Εσθονία Κέρστι Κάλιουλαϊντ [20]

Έργα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Επίσκεψη του Ντόναλντ Τραμπ στην Πολωνία, Ιούλιος 2017
Σύνοδος κορυφής Τριών Θαλασσών το 2018 στο Βουκουρέστι

Η πρωτοβουλία σχετίζεται στενά με δύο μεγάλα έργα υποδομής στην περιοχή:[21]

Άλλα έργα είναι, οι σιδηροδρομικές συνδέσεις Βαλτικής-Αδριατικής, η Ευρωπαϊκή Οδός Ε67, η Rail Baltica και η εμπορική διαδρομή κεχριμπαριού.[22][23]

Ταμείο Επενδύσεων Τριών Θαλασσών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα δύο ιδρυτικά ιδρύματα από την Πολωνία και τη Ρουμανία δεσμεύτηκαν να πραγματοποιήσουν πληρωμές συνολικού ύψους άνω των 500 εκατομμυρίων ευρώ.[24] Το Ταμείο είναι ανοιχτό σε άλλες χώρες των Τριών Θαλασσών, οι οποίες μπορούν να ενταχθούν μετά τη λήψη των κατάλληλων αδειών. Το εποπτικό συμβούλιο του Ταμείου αποτελείται από εκπροσώπους αναπτυξιακών τραπεζών από την Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Λετονία και την Τσεχία.[25][26]

Το 2019, η Bank Gospodarstwa Krajowego και η EximBank της Ρουμανίας,[27] υπέγραψαν την ιδρυτική πράξη του Ταμείου Επενδύσεων της Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών.[28] Το ταμείο θα επικεντρωθεί σε έργα δημιουργίας μεταφορών, ενέργειας και ψηφιακής υποδομής στην περιοχή μεταξύ των Τριών θαλασσών. Ιδιωτικοί επενδυτές από συνταξιοδοτικά ταμεία, ιδιωτικά επενδυτικά ταμεία και άλλες οντότητες θα προσκληθούν επίσης στο ταμείο. Ο στόχος είναι να συγκεντρωθούν έως και 3-5 δισεκατομμύρια ευρώ.[24]

Το ταμείο θα συμμετέχει, σε εμπορική βάση, σε έργα υποδομής συνολικής αξίας έως και 100 δισεκατομμυρίων ευρώ,[29][30] ενώ οι ανάγκες της περιοχής των Τριών Θαλασσών εκτιμάται σε πάνω από 570 δισεκατομμύρια ευρώ.[31] Στόχος του είναι να ενεργοποιήσει άλλες πηγές χρηματοδότησης, όπως πόρους μεμονωμένων χωρών της περιοχής ή κονδύλια της ΕΕ.

Πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του Τάλιν το 2020, ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, δεσμεύθηκε να χρηματοδοτήσει έως ένα δισεκατομμύριο δολάρια για το Ταμείο Επενδύσεων.[32]

Αντίληψη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τσεχία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών εκλήφθηκε στην αρχή από Τσέχους εμπειρογνώμονες και διπλωμάτες μάλλον αρνητικά. Θεωρήθηκε ως πολωνική προσπάθεια να δημιουργήσει τη σφαίρα επιρροής της (παρόμοια με την ιστορική αντίληψη του Intermarium). Περαιτέρω φόβοι σχετίζονταν με την πιθανότητα εμβάθυνσης της διαίρεσης Ανατολής-Δύσης στην ΕΕ και αποκλεισμού της Γερμανίας. Μια μακροπρόθεσμη αντίρρηση της Τσεχίας είναι ότι δεν πρέπει να υπάρχει ανταγωνιστικό γεωπολιτικό σχέδιο στην περιοχή που θα εξασθενήσει την ΕΕ. Ορισμένες από αυτές τις αντιρρήσεις έχουν αντιμετωπιστεί εν μέρει τον τελευταίο καιρό λόγω μιας καλής εμπειρίας με τη συνεργασία σε έργα υποδομής στην Ομάδα Βίσεγκραντ.[33] 

Φινλανδία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το λαϊκιστικό Κόμμα των Φινλανδών υποστήριξε τη συμμετοχή της Φινλανδίας στην πρωτοβουλία.[34]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 «Dubrovnik Forum adopts declaration called "The Three Seas Initiative"» (στα αγγλικά). EBL News. 2016-08-25. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-01-16. https://web.archive.org/web/20170116042751/https://eblnews.com/news/croatia/dubrovnik-forum-adopts-declaration-called-three-seas-initiative-34593. Ανακτήθηκε στις 2017-07-04. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 5 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2021. 
  3. ↑ «President of the Republic of Poland / News / Minister Szczerski: Three Seas initiative to boost European unity». Prezydent.pl (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2017. 
  4. ↑ «The Three Seas Initiative: Central and Eastern Europe takes charge of its own destiny | Visegrád Post». Visegradpost.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2017. 
  5. ↑ Άνσλεϊ, Ρέιτσελ. «Making the Three Seas Initiative a Priority for Trump» (στα αγγλικά). Atlantic Council. http://www.atlanticcouncil.org/blogs/new-atlanticist/making-the-three-seas-initiative-a-priority-for-trump. Ανακτήθηκε στις 2017-07-04. 
  6. ↑ «Trump trip to Poland forces 3 Seas summit change» (στα αγγλικά). Fox News. 2017-06-13. http://www.foxnews.com/world/2017/06/13/trump-trip-to-poland-forces-3-seas-summit-change.html. Ανακτήθηκε στις 2017-07-04. 
  7. ↑ CNBC (4 Ιουλίου 2017). «FACTBOX-Three Seas Initiative summit in Warsaw». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2017. 
  8. ↑ «President Rumen Radev in Warsaw: the Joint Projects and Investments of the Central and Eastern European Countries will Make the European Union Stronger». President.bg. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2017. 
  9. ↑ «2018 Summit – Three Seas Initiative». Three-seas.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2018. 
  10. ↑ «The Three Seas Initiative-Priority Interconnection Projects» (PDF). Three-seas.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018. 
  11. ↑ «Press releases». Three Seas Initiative. Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2018. 
  12. ↑ «Croatian President at Third Three Seas Initiative Summit». Croatia Week (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2018. 
  13. ↑ «Dubrovnik Forum adopts declaration called "The Three Seas Initiative"». EBL News (στα Αγγλικά). 25 Αυγούστου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  14. ↑ «The Three Seas Initiative: Central and Eastern Europe takes charge of its own destiny». Visegrád Post (στα Αγγλικά). 28 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  15. ↑ «Read Donald Trump's Remarks at the Three Seas Initiative Summit in Poland». Time (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  16. ↑ «Three Seas summit in Bucharest seeks backing from Western Europe | DW | 17.09.2018». DW.COM (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  17. ↑ «Pobuda Tri morja», Wikipedija, prosta enciklopedija, 2019-06-05, https://sl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pobuda_Tri_morja&oldid=5141860, ανακτήθηκε στις 2019-06-05 
  18. ↑ «Czech and Croatian Presidents Advocate Stronger Central Europe». Total Croatia News (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2019. 
  19. ↑ «Three Seas Summit and Business Forum». 3seas.eu. 
  20. ↑ «Foreign Minister Reinsalu: we are ready to host the Three Seas Initiative summit in Estonia | Ministry of Foreign Affairs». Vm.ee (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2019. 
  21. ↑ «Poland hopes to tap Trump's business acumen at regional summit» (στα αγγλικά). Business Insider. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-07-29. https://web.archive.org/web/20170729182658/http://www.businessinsider.com/r-poland-hopes-to-tap-trumps-business-acumen-at-regional-summit-2017-7?IR=T. Ανακτήθηκε στις 2017-07-04. 
  22. ↑ «Amber Rail Freight Corridor». Rfc-amber.eu. 
  23. ↑ «From Warsaw to Bucharest - The Way Forward for the Three Seas Initiative». Viacarpatia.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2021. 
  24. ↑ 24,0 24,1 «Three Seas Initiative Summit urges EU to consider its goals». www.sloveniatimes.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  25. ↑ «Three Seas Initiative Gets Investment Fund». www.total-croatia-news.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  26. ↑ «The Three Seas Initiative Investment Fund officially established». media.bgk.pl (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  27. ↑ «Iohannis at the summit of the Three Seas Initiative :The US economic presence in the region is a true catalyst for co-operation». www.actmedia.eu. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  28. ↑ «Three Seas Initiative Investment Fund established | Central Europe Energy Partners». www.ceep.be. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  29. ↑ Editorial Staff (21 Αυγούστου 2018). «Polish Briefing: The Three Seas Fund will finance energy investments». BiznesAlert EN (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  30. ↑ Πατρίκολο, Κλαούντια (11 Ιουνίου 2019). «Polish and Romanian banks establish Three Seas investment fund». Emerging Europe | News, Intelligence, Community. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  31. ↑ «New fund to supplement EU infrastructure project financing | News». Institutional Real Estate, Inc. 12 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  32. ↑ «US commits $1 billion dollars to develop Central European infrastructure». 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  33. ↑ «Poláci odhalili projekt Trojmoří. Propojení Pobaltí s jihovýchodem EU přitahuje americké miliardy». Hospodářské noviny CS (στα Τσεχικά). 6 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2020. 
  34. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]