Πρόεδρος της Βενεζουέλας

Πρόεδρος της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας
Κάτοχος (αμφισβητείται) από 23 Ιανουαρίου 2019
Προσφώνηση	Κύριε Πρόεδρε (Señor Presidente) ή Η Αριστότητά Του
Κατοικία	Λα Κασόνα
Έδρα	Παλάτι Μιραφλόρες, Καράκας
Διορισμός από	Λαϊκή εκλογή
Αρχικός κάτοχος	Κριστόμπαλ Μεντόσα (Πρώτη Δημοκρατία) Χοσέ Αντόνιο Πάες (Κράτος της Βενεζουέλας)
Αναπληρωτής	Αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας
Ιστοσελίδα	Επίσημη ιστοσελίδα

Ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας (ισπανικά: Presidente de Venezuela‎‎), επίσημα γνωστός ως Πρόεδρος της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας (ισπανικά: Presidente de la República Bolivariana de Venezuela‎‎) είναι αρχηγός κράτους και επικεφαλής της κυβέρνησης στο προεδρικό σύστημα της Βενεζουέλας. Ο πρόεδρος είναι ο επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας της κυβέρνησης της Βενεζουέλας και είναι ο αρχηγός των Εθνικών Ενόπλων Δυνάμεων της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας. Οι προεδρικές θητείας καθορίστηκαν ως εξαετείς μετά την έγκριση του συντάγματος του 1999 και η επανεκλογή ήταν απεριόριστη από το 2009^[1].

Το αξίωμα του προέδρου υπήρξε από το 1811, όταν η Βενεζουέλα διακήρυξε ανεξαρτησία από το ισπανικό στέμμα. Ο πρώτος πρόεδρος ήταν ο Κριστόμπαλ Μεντόσα. Από το 1821 έως το 1830, η Βενεζουέλα ήταν κράτος μέλος της Μεγάλης Κολομβίας και το εκτελεστικό σκέλος της κυβέρνησης της Βενεζουέλας απορροφήθηκε από την κυβέρνηση της Κολομβίας στην Μπογκοτά. Όταν το κράτος της Βενεζουέλας έγινε ανεξάρτητο από την ένωση, το γραφείο του προέδρου αποκαταστάθηκε υπό τον Χοσέ Αντόνιο Πάες. Κάθε αρχηγός κράτους της Βενεζουέλας έκτοτε κατείχε τον τίτλο του προέδρου.

Ο Νικολάς Μαδούρο του Ενωμένου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Βενεζουέλας είναι Πρόεδρος της Βενεζουέλας από τις 5 Μαρτίου 2013, αφού εισήλθε στο αξίωμα ως προσωρινός Πρόεδρος και στη συνέχεια εξελέγη κατά τις προεδρικές εκλογές του 2013 και πάλι το 2018. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των εκλογών του 2018 αμφισβητήθηκαν, κυρίως λόγω των παρατυπιών στον τρόπο με τον οποίο έλαβαν χώρα οι εκλογές. Στις αρχές του 2019, η Εθνοσυνέλευση της Βενεζουέλας κήρυξε άκυρα τα αποτελέσματα των εκλογών ^[2] και επικαλούμενη αρκετές ρήτρες του Συντάγματος της Βενεζουέλας του 1999, δήλωσε ότι ο Χουάν Γκουαϊδό είναι προσωρινός πρόεδρος κατά τη διάρκεια συνταγματικής κρίσης^[3]. Η διεθνής κοινότητα είναι επί του παρόντος διαιρεμένη σε αυτό το θέμα, με ορισμένες χώρες να συνεχίζουν να αναγνωρίζουν τον Μαδούρο και άλλοι αναγνωρίζουν τον Γκουαϊδό ή δηλώνουν υποστήριξη στην Εθνική Συνέλευση. ^[4]

Εξουσίες

Προεδρική σημαία (Χερσαία)

Προεδρική σημαία (Θαλάσσια)

Ως δημοκρατία με προεδρικό χαρακτήρα, η Βενεζουέλα παρέχει σημαντικές εξουσίες στον πρόεδρο. Ελέγχει αποτελεσματικά το εκτελεστικό σκέλος της κυβέρνησης, εκπροσωπεί τη χώρα στο εξωτερικό και διορίζει το υπουργικό συμβούλιο και, με την έγκριση της Εθνοσυνέλευσης, τους δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου Δικαιοσύνης. Ο πρόεδρος είναι ο αρχηγός των Εθνικών Βολιβαριανών Ενόπλων Δυνάμεων.

Οι εξουσίες και υποχρεώσεις του Προέδρου της Βενεζουέλας καθιερώνονται, περιορίζονται και αριθμούνται από τα άρθρα 236 και 237 του Συντάγματος :

1. Να συμμορφώνεται και να επιβάλει το Σύνταγμα και το νόμο.
2. Να κατευθύνει τη δραστηριότητα της κυβέρνησης.
3. Να διορίσει και να απολύει τον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο και τους Υπουργούς .
4. Να κατευθύνει τις διεθνείς σχέσεις της Δημοκρατίας, να υπογράφει και να κυρώνει διεθνείς συνθήκες, συμφωνίες ή συμβάσεις.
5. Να κατευθύνει τις Εθνικές Ένοπλες Δυνάμεις υπό την ιδιότητά του ως Αρχηγού, να ασκεί την ανώτατη ιεραρχική εξουσία πάνω στον ίδιο και να καθορίζει το σώμα τους.
6. Να ασκεί ανώτατη εντολή στις Εθνικές Ένοπλες Δυνάμεις, να προωθεί τους αξιωματικούς τους στην τάξη του συνταγματάρχη ή καπετάνιου και άνω και να τους διορίσουν στις θέσεις που έχουν κρατηθεί αποκλειστικά για αυτούς.
7. Να δηλώσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να διατάξει τον περιορισμό των εγγυήσεων στις περιπτώσεις που προβλέπονται από το Σύνταγμα.
8. Να εκδίδει εκτελεστικές αποφάσεις που έχουν ισχύ νόμου, υπό την προϋπόθεση προηγούμενης εξουσιοδότησης με πράξη έγκρισης.
9. Να καλεί ειδικές συνεδριάσεις της Εθνικής Συνέλευσης.
10. Να εκδίδει κανονισμούς για την εφαρμογή των νόμων, εν όλω ή εν μέρει, χωρίς να αλλοιώνει το πνεύμα, τον σκοπό και τον λόγο της ύπαρξης των νόμων.
11. Να διαχειρίζεται το Εθνικό Δημόσιο Ταμείο.
12. Να διαπραγματεύεται εθνικά δάνεια.
13. Να διατάζει έκτακτο προϋπολογισμό πέρα από τον ορισμένο προϋπολογισμό, υπό την προϋπόθεση προηγούμενης εξουσιοδότησης από την Εθνοσυνέλευση ή την εξουσιοδοτημένη επιτροπή.
14. Να συνάπτει συμβάσεις με γνώμονα το εθνικό συμφέρον, υποκείμενες του παρόντος Συντάγματος και των εφαρμοστέων νόμων.
15. Να ορίσει, με προηγούμενη έγκριση της Εθνοσυνέλευσης ή της Αντιπροσωπείας, τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και τους προϊστάμενους των μόνιμων διπλωματικών αποστολών.
16. Να ορίσει και να απολύσει τους υπαλλήλους των οποίων ο διορισμός εξαρτάται από την ευχέρεια του προέδρου με βάση Σύνταγμα ή το εφαρμοστέο νόμο.
17. Να απευθύνει εκθέσεις ή ειδικά μηνύματα στην Εθνική Συνέλευση, είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου.
18. Να διατυπώσει το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης και, με την προϋπόθεση προηγούμενης έγκρισης από την Εθνοσυνέλευση, να κατευθύνει την εφαρμογή του.
19. Να χορηγεί χάρη.
20. Να ορίζει τον αριθμό, την οργάνωση και τις αρμοδιότητες των Υπουργείων και άλλων οργάνων που απαρτίζουν το Εθνικό Δημόσιο Διοικητικό Τμήμα, καθώς και την οργάνωση και τα καθήκοντα των Υπουργών, σύμφωνα με τις αρχές και τις κατευθυντήριες γραμμές που ορίζονται στον σχετικό οργανικό νόμο.
21. Να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση στην περίπτωση που το προβλέπει το Σύνταγμα.
22. Να καλέσει αναφορά στις περιπτώσεις που προβλέπονται από το παρόν Σύνταγμα.
23. Να καλέσει και να προεδρεύσει στις συνεδριάσεις του Εθνικού Συμβουλίου Άμυνας.
24. Οποιεσδήποτε άλλες έχουν ανατεθεί στον Πρόεδρο σύμφωνα με το Σύνταγμα και το νόμο.

Συμπληρώματα και αποζημιώσεις

Ο μισθός του Προέδρου προέρχεται άμεσα από το Εθνικό Ταμείο, όπως αναφέρεται στον Οργανικό Νόμο περί Μισθών, Συντάξεων και Αποχωρήσεων Υψηλών Αξιωματούχων της Δημόσιας Εξουσίας. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Πρόεδρος δεν μπορεί να απασχοληθεί από οποιονδήποτε άλλο, ούτε να λαμβάνει οποιοδήποτε άλλο μισθό εκτός το κράτος. Ο μισθός του Προέδρου δεν πρέπει να υπερβαίνει τους δώδεκα μηνιαίους κατώτατους μισθούς^[5], δηλαδή 67.469,76 μπολιβάρ φουέρτε (Φεβρουάριος 2015)^[6].

Η Προεδρική Φρουρά της Βενεζουέλας είναι υπεύθυνη για την προστασία του Προέδρου, της προεδρικής οικογένειας και τους πολιτικούς συνομηλίκους τους. Η Προεδρική Φρουρά αποτελείται από μέλη των τεσσάρων τμημάτων των Εθνικών Βολιβαριανών Ενόπλων Δυνάμεων και άλλους φορείς δημόσιας ασφάλειας. Επικεφαλής είναι ένας γενικός αξιωματούχος.

Από το 1900, ο επίσημος χώρος εργασίας του Προέδρου είναι το Παλάτι Μιραφλόρες στο Καράκας. Από το 1964, προεδρική κατοικία είναι το παλάτι Λα Κασόνα, το οποίο ιδρύθηκε από τον πρόεδρο Ραούλ Λεόνι. Το Λα Κασόνα δεν χρησιμοποιήθηκε από τον Πρόεδρο Μαδούρο, ο οποίος αποφάσισε να μην κατοικήσει σε αυτό^[7].

• 
  Παλάτι Μιραφλόρες
• 
  Λα Κασόνα

Απαιτήσεις

Σύμφωνα με τα άρθρα 227 και 229 του Συντάγματος της Βενεζουέλας που εγκρίθηκαν το 1999, για να γίνει κάποιος Πρόεδρος της Βενεζουέλας πρέπει να πληρεί τις παρακάτω προϋποθέσεις^[8]:

• Είναι πολίτης της Βενεζουέλας από τη γέννησή του και δεν έχει άλλη εθνικότητα.
• Είναι τουλάχιστον 30 ετών κατά την εκλογή.
• Δεν υπόκειται σε καμία καταδίκη με τελική κρίση.
• Δεν είναι Υπουργός, Κυβερνήτης, Δήμαρχος ή Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας την ημέρα ανακοίνωσης των εκλογών μέχρι την ημέρα των εκλογών.

Όρια θητείας

Σύμφωνα με το σύνταγμα, η τρέχουσα προεδρική θητεία διαρκεί έξι χρόνια, αλλά υπάρχει δικαίωμα προσφυγής σε δημοψήφισμα λαϊκής ανάκλησης οπουδήποτε κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών μιας προεδρικής θητείας. Το δημοψήφισμα του 2009 αφαίρεσε τους προηγούμενους περιορισμούς που περιορίζουν τον Πρόεδρο σε 2 θητείες.^[9]

Από το 1958 έως το 1999, η προεδρική θητεία ήταν πέντε χρόνια. Ο πρόεδρος δεν αποκλειόταν μόνο από άμεση επανεκλογή, αλλά δεν μπορούσε να είναι υποψήφιος για 10 χρόνια (ισοδύναμα με δύο πλήρεις όρους) μετά την αποχώρησή του.

Πρώην πρόεδροι εν ζωή

Οι πρόεδροι της Βενεζουέλας που υπηρετούσαν με βάση του Σύνταγμα του 1864 (ξεκινώντας από τον Χουάν Κρισόστομο Φαλκόν) έφεραν τον τίτλο του "Προέδρου της Ένωσης", αντί του συνηθισμένου "Προέδρου της Δημοκρατίας" που εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σήμερα. Εκτός αυτού, όλοι οι αρχηγοί κρατών από το 1811 κατέχουν τον τίτλο "Πρόεδρος της Βενεζουέλας", με μικρές παραλλαγές όσον αφορά το επίσημο όνομα της χώρας (το οποίο άλλαξε τέσσερις φορές από την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας το 1830).

• 
  Ντιοσντάτο Καμπέγιο (γεννηθείς στις 15 Απριλίου 1963, προσωρινός πρόεδρος το 2002)

Αποτελέσματα εκλογών 2018

Υποψήφιος		Κόμμα	Αριθμός ψήφων	Ποσοστό επί των συνολικών ψήφων
	Νικολάς Μαδούρο	Ενωμένο Σοσιαλιστικό Κόμμα Βενεζουέλας	6.244.016	67.84
	Χένρι Φαλκόν	Προοδευτική Συμμαχία	1.927.174	20.93
	Χαβιέρ Μπερτούτσι	Ανεξάρτητος	983.140	10.82
	Ρεϊνάλντο Κιχάδα	Δημοφιλής Πολιτική Μονάδα 89	36.132	0.39
Έγκυρες ψήφοι			9.203.744	98.10
Άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια			177.474	1.89
Σύνολο			9.381.218	100
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι / συμμετοχή			20.527.571	46.07
Πηγή: Εθνική Εκλογική Επιτροπή Αρχειοθετήθηκε 2019-06-07 στο Wayback Machine.

Παραπομπές

1. "Ο Τσάβες κερδίζει την πιθανότητα νέας θητείας". BBC News Online (στα ισπανικά). Καράκας. 16 Φεβρουαρίου 2009
2. «Venezuela's parliament rejects legitimacy of Maduro second term». The Straits Times. 6 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2019. 
3. Bello, Camille (27 Ιανουαρίου 2019). «Is it legal for Juan Guaidó to be proclaimed Venezuela's interim president?». Euronews. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2019. 
4. «διαφήμιση». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2019. 
5. "Ley Orgánica de Emolumentos, Συντάξεις και Jubilaciones de los Altos Funcionarios del Poder Público". Επίσημη Εφημερίδα της Βολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας (στα ισπανικά). Καράκας. 12 Ιανουαρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο
6. "Oficializan aumento de 15% del salario mínimo" . El Universal (στα ισπανικά). Καράκας. 9 Φεβρουαρίου 2015
7. "Presidente Maduro aclaró rumores sobre presencia de familia Chávez en La Casona". Noticias Candela (στα ισπανικά). 6 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2016
8. Σύνταγμα της Βολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας, Κεφάλαιο 11 - Εθνική εκτελεστική εξουσία
9. "Ο Τσάβες κερδίζει την πιθανότητα νέας θητείας".BBC News Online (στα ισπανικά). Καράκας. 16 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2016

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα της Προεδρίας της Βενεζουέλας Αρχειοθετήθηκε 2016-01-21 στο Wayback Machine. (Ισπανικά)
• Επίσημη ιστοσελίδα της κυβέρνησης της Βενεζουέλας (Ισπανικά)