Πρόεδρος του Καζακστάν

Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Καζακστάν
Қазақстан Республикасының Президенті
Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti
Προεδρική σημαία
Κάτοχος
Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγιεφ
από 20 Μαρτίου 2019
ΚατοικίαΠροεδρικό Μέγαρο Ακ Όρντα
Διορισμός απόΆμεση λαϊκή ψήφος
Διάρκεια θητείας5 έτη, ανανεώσιμη
Αρχικός κάτοχοςΝουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ
Δημιουργία24 Απριλίου 1990
Μισθός20.400 $[1]
Ιστοσελίδαakorda.kz
(Αγγλικά) www.akorda.kz/en (καζακική γλώσσα)

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Καζακστάν (καζακικά: Қазақстан Республикасының Президенті, Qazaqstan Respuwblïkasınıñ Prezïdenti‎‎) είναι ο αρχηγός του κράτους και της κυβέρνησης, αρχιστράτηγος και ο κάτοχος του υψηλότερου αξιώματος της δημοκρατίας του Καζακστάν. Οι αρμοδιότητες του περιγράφονται σε ειδικό τμήμα του συντάγματος του Καζακστάν.

Η θέση ιδρύθηκε στις 24 Απριλίου 1990, ένα χρόνο πριν τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο μοναδικός πρόεδρος μέχρι το 2019 ήταν ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ.[2] Μετά την παραίτησή του, πρόεδρος από τον Μάρτιο του 2019 είναι ο Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγιεφ.

Καμία από τις προεδρικές εκλογές στο Καζακστάν δεν έχουν χαρακτηριστεί ελεύθερες ή δίκαιες από δυτικές χώρες η διεθνείς παρατηρητές, με προβλήματα όπως την αλλοίωση του ψηφοδελτίου, πολλαπλή ψήφος, παρενόχληση της αντιπολίτευσης και χορηγία από τον τύπο.[3]

Παράσημα του Προέδρου του Καζακστάν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρόεδρος του Καζακστάν έχει παράσημα, όπως το σήμα του μαστού και το πρότυπο του προέδρου του Καζακστάν. Σύμφωνα με ένα δημοσίευμα στον πρόεδρο του Καζακστάν χορηγείται το παράσημο "Χρυσός Αετός" ("Алтын Кыран", "Золотой Орёл").

Ο πρόεδρος στο Σύνταγμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το στοιχείο 5 του άρθρου 42 του συντάγματος λέει ότι ο πρόεδρος του Καζακστάν δεν μπορεί να εκλεγεί παραπάνω από δύο φορές χωρίς διακοπή, αλλά τονίζει ότι «ο παρόν περιορισμός δεν ισχύει για τον πρώτο Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Καζακστάν.»[4]

Το άρθρο 46, αναφέρει ότι η προεδρική «τιμή και αξιοπρέπεια είναι απαραβίαστη» και ότι τα έξοδά του καταβάλλονται από το κράτος. Η διάταξη 4 λέει για το ειδικό καθεστώς του πρώτου προέδρου και τις αρμοδιότητες του, και υπάρχει ειδική πράξη γι' αυτό στο σύνταγμα.[4] Σύμφωνα με αυτή την πράξη ο πρώτος πρόεδρος έχει απόλυτο και άνευ όρων απαραβίαστο για κάθε πράξη που κάνει σε μια θητεία. Έχει τη δυνατότητα να μιλάει στο λαό της χώρας, να κρατά φύλακες, επικοινωνία, μεταφορά, κρατική υποστήριξη της δραστηριότητάς του, και επίσημο διαμέρισμα και καλοκαιρινή κατοικία στην ιδιοκτησία του με επίσημη συντήρηση. Υπάρχει επίσης ιατρική φροντίδα, σανατόριο, παροχή συντάξεων και ασφάλιση.

Στις 26 Απριλίου, 2015 ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, επανεξελέγη για την 5η θητεία.[5] Η επίσημη ορκωμοσία έγινε στο παλάτι της Ανεξαρτησίας στην Αστανά στις 29 Απριλίου.[5] Κατά την ορκωμοσία, ο επανεκλεγείς πρόεδρος υποσχέθηκε να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις που είχε αναγγείλει νωρίτερα, που θα συνεισφέρουν στη σταθερή άνοδο και ανάπτυξη του Καζακστάν.[5]

Τελευταίες εκλογές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν τις εκλογές του 2011, ο πρόεδρος Ναζαρμπάγιεφ έγραψε ένα άρθρο για την Washington Post με τίτλο «η σταθερή πρόοδος του Καζακστάν στη δημοκρατία».[6]

Οι πέμπτες προεδρικές εκλογές έγιναν στις 26 Απριλίου 2015.[7] Ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ επανεξελέγη με ποσοστό 97,7%.[8] Οι 858 παρατηρητές από 19 χώρες ήταν παρόντες στους εκλογικούς σταθμούς κατά τη διάρκεια των εκλογών.[8]

Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και άλλοι διεθνείς παρατηρητές επέκριναν την εκλογή ως άδικο, με θέματα όπως το κλείσιμο μέσων ενημέρωσης που κριτικάρουν την κυβέρνηση και τη φυλάκιση των ακτιβιστών της αντιπολίτευσης.[9] Η εκπρόσωπος του ΟΑΣΕ Κορνέλια Τζόνκερ έκανε λόγο για έλλειψη γενικής επιλογής στους ψηφοφόρους και ακόμη μίλησε για ''σημαντικούς περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης."[10]

Ο πρόεδρος Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ ανακοίνωσε αιφνιδιαστικά στην κρατική τηλεόραση την παραίτησή του έπειτα από μαζικές λαϊκές διαμαρτυρίες, στις 19 Μαρτίου 2019 και για διάδοχό του (αντικαταστάτη) όρισε τον Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγιεφ.[11] Ο Τοκάγιεφ πρότεινε τη μετονομασία της πρωτεύουσας Αστανά σε Νουρ Σουλτάν, προς τιμήν του πρώτου προέδρου της χώρας.[12] Το Κοινοβούλιο υπερψήφισε τη μετονομασία.[13]

Ο Τοκάγιεφ κέρδισε τις πρόωρες προεδρικές εκλογές στις 9 Ιουνίου 2019 με ποσοστό 71% της λαϊκής ψήφου.[14]

Πρόεδροι της Δημοκρατίας του Καζακστάν (1990–σήμερα)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη στήλη δείχνει διαδοχικά τα άτομα που υπηρέτησαν στο αξίωμα ως πρόεδρος, ενώ η δεύτερη δείχνει τις προεδρικές θητείες τους.

Σειρά Όνομα (γέννηση-) Πορτραίτο Εκλογή Διάρκεια θητείας Πολιτικό κόμμα
1 Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ

Нұрсұлтан Назарбаев (1940-)

— 24 Απριλίου 1990 1 Δεκεμβρίου 1991 Κομμουνιστικό Κόμμα του Καζακστάν
1

1991

1 Δεκεμβρίου 1991 14 Δεκεμβρίου 1991
(1) 14 Δεκεμβρίου 1991 20 Ιανουαρίου 1999 Ανεξάρτητος
2

1999

20 Ιανουαρίου 1999 Την 1η Μαρτίου 1999
(1) Την 1η Μαρτίου 1999 11 Ιανουαρίου 2006 Οτάν
3

2005

11 Ιανουαρίου 2006 Την 1η Δεκεμβρίου 2006
(1) Την 1η Δεκεμβρίου 2006 8 Απριλίου 2011 Νουρ Οτάν
4

2011

8 Απριλίου 2011 29 Απριλίου 2015
5

2015

29 Απριλίου 2015 20 Μαρτίου 2019[15]
(παραιτήθηκε)
2 Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγιεφ
Қасым-Жомарт Тоқаев
(1953–) 		20 Μαρτίου 2019[16] 12 Ιουνίου 2019 Νουρ Οτάν
6
2019
2022 		12 Ιουνίου 2019 Σημερινός

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Сколько зарабатывает Путин и президенты других стран / FinHow.ru». finhow.ru. 
  2. ↑ Kazakhstan President Αρχειοθετήθηκε 2013-07-31 στο Wayback Machine. Embassy of Kazakhstan
  3. ↑ Kazakhstan's long term president to run in snap election – again, The Guardian, 11 Μαρτίου 2015
  4. ↑ 4,0 4,1 Constitution of the Republic of Kazakhstan Αρχειοθετήθηκε 2007-10-20 στο Wayback Machine. Constitutional Council of the Republic of Kazakhstan
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 «Re-elected President Inaugurated, Announces Five Reform Efforts». astanatimes.com. 
  6. ↑ Kazakhstan’s steady progress toward democracy Washington Post
  7. ↑ «Nearly 10 mn voters to head to polls to elect Kazakh president». latino.foxnews.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2017. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Kazakhstan strongman leader re-elected with 97.7% amid record voter turnout». rt.com. 
  9. ↑ «Kazakh strongman says sorry for landslide election victory». telegraph.co.uk. 27 Απριλίου 2015. 
  10. ↑ Kazakhstan president Nursultan Nazarbayev wins re-election with 97.7 per cent of vote, ABC Australia, 28 Απριλίου 2015
  11. ↑ «Kazakh President Nazarbaev Abruptly Resigns, But Will Retain Key Roles». RadioFreeEurope/RadioLiberty. 
  12. ↑ Выступление Президента Республики Казахстан Касым-Жомарта Токаева на совместном заседании палат Парламента, 20 Μαρτίου 2019
  13. ↑ «Нур-Султан - новое название столицы Казахстана». Tengrinews.kz. 20 Μαρτίου 2019. 
  14. ↑ «Tokayev wins Kazakhstan’s presidency with 70.76 percent of vote, official preliminary results say». The Astana Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-06-10. https://web.archive.org/web/20190610092125/https://astanatimes.com/2019/06/tokayev-wins-kazakhstans-presidency-with-70-76-percent-of-vote-official-preliminary-results-say/. Ανακτήθηκε στις 2019-07-06. 
  15. ↑ «Kazakh President Nazarbaev Abruptly Announces Resignation». RadioFreeEurope/RadioLiberty (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2019. 
  16. ↑ «Обязанности президента Казахстана будет исполнять спикер Сената Токаев». ТАСС.