Πυριδαζίνη

Πυριδαζίνη
Γενικά
Όνομα IUPAC Πυριδαζίνη
Άλλες ονομασίες 1,2-διαζίνη
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος C4H4N2
Μοριακή μάζα 80,09 amu
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης −8 °C
Σημείο βρασμού 208 °C
Πυκνότητα 1,10535 g/cm³
Εμφάνιση άχρωμο υγρό
Χημικές ιδιότητες
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Η πυριδαζίνη είναι μια ετεροκυκλική οργανική χημική ένωση. Η δομή της χαρακτηρίζεται από έναν αρωματικό εξαμελή δακτύλιο που περιέχει δύο άτομα αζώτου σε γειτονικές θέσεις (1 και 2). Είναι ισομερής ένωση της πυραζίνης και της πυριμιδίνης, με τις οποίες αποτελεί την οικογένεια των διαζινών.[1]

Ιδιότητες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πυριδαζίνη έχει τη μορφή άχρωμου υγρού, το οποίο μπορεί να αναμιχθεί με το νερό. Το υδροχλωρικό άλας της πυριδαζίνης είναι κίτρινο στερεό με σημείο τήξης 161-163 °C.

Λόγω της ύπαρξης έξι π ηλεκτρονίων στον δακτύλιο η πυριδαζίνη έχει αρωματικό χαρακτήρα.[2] Και τα δύο άτομα αζώτου έχουν από ένα μονήρες ζεύγος ηλεκτρονίων που μπορεί να δεσμεύσει ένα πρωτόνιο (συμπεριφορά σαν βάση κατά Lewis), καθώς και να χρησιμεύσει για συναρμογή σε μεταλλικά κατιόντα.

Τα άτομα αζώτου είναι πιο ηλεκτραρνητικά από τα άτομα άνθρακα έχουν περίσσεια ηλεκτρονιακής πυκνότητας, επομένως η πυκνότητα δεν είναι κατανεμημένη ομοιόμορφα στον αρωματικό δακτύλιο όπως στο απολύτως συμμετρικό βενζόλιο. Σε σύγκριση με την πυριδίνη, η οποία έχει μόνο ένα άτομο αζώτου στον εξαμελή της δακτύλιο, η πυριδαζίνη και οι άλλες διαζίνες είναι πιο ασθενείς βάσεις λόγω του «ανταγωνισμού» μεταξύ των δύο ατόμων αζώτου (οι τιμές σταθερών οξύτητας των συζυγών οξέων είναι 5,23 για την πυριδίνη και 2,24 για την πυριδαζίνη).[2]

Σύνθεση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με μια σύνθεση που περιγράφηκε ήδη το 1901 από τον Marquis[3] και τροποποιήθηκε το 1942 από τους Hückel και Jahnentz,[4] η πυριδαζίνη μπορεί να σχηματιστεί με αντίδραση φουρανίου με μίγμα νιτρικού οξέος και οξικού ανυδρίτη: το ενδιάμεσα σχηματιζόμενο υποκατεστημένο φουράνιο αντιδρά με υδραζίνη, δίνοντας πυριδαζίνη με μέτρια απόδοση 20%.

Σύνθεση πυριδαζίνης από φουράνιο

Καλύτερες αποδόσεις επιτυγχάνονται με χρήση παραγώγων του μηλεϊκού οξέος. Έτσι, ο μηλεϊκός ανυδρίτης αντιδρά με υδραζίνη προς σχηματισμό 1,2-διϋδροπυραζινο-3,6-διόνης, η οποία καταλήγει σε πυριδαζίνη μετά από χλωρίωση με οξυχλωριούχο φωσφόρο και αναγωγή με H2-Pd/C (απόδοση 62%).[5][6][7]

Σύνθεση πυραζίνης από μηλεϊκό ανυδρίτη και υδραζίνη


Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ J. A. Joule, K. Mills (2010), Heterocyclic Chemistry, σελ. 249–288, 5η έκδοση, Blackwell Publishing, Chichester.
  2. ↑ 2,0 2,1 D. T. Davies (1992), Aromatic Heterocyclic Chemistry, Oxford University Press.
  3. ↑ R. Marquis: Compt. Rend. Acad. Sciences, 1901, 132, 140.
  4. ↑ Walter Hückel, Walter Jahnentz, Ber. Dtsch. Chem. Ges., 1942, 75B(12), 1438-1446
  5. ↑ R. H. Mizzoni, P. E. Spoerri, J. Am. Chem. Soc., 1951, 73, 1873-1874.
  6. ↑ C. M. Atkinson, C. J. Sharpe, J. Am. Chem. Soc., 1959, 3040-3046.
  7. ↑ D. Fan, L. Dai, X. Wang, Y. Chen, Huaxue Shijie (Chemical World), 2007, 48(9), 549-552.