Ράγα (βοτανική)

Καρπός ακτινίδιου (Actinidia deliciosa) σε τομή. Τυπική ράγα με λεπτό, υμενώδες εξωκάρπιο, παχύ σαρκώδες μεσοκάρπιο και πολλά μικρά σπέρματα.

Ράγα, στη βοτανική, είναι τύπος μικρού ή μεγάλου, φρέσκου, αδιάρρηκτου σαρκώδη καρπού, [1] ο οποίος παράγεται από ένα άνθος που περιέχει μία ωοθήκη. Η ράγα περιέχει ένα ή περισσότερα σπέρματα.[2] Σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό, καρποί τύπου ράγας είναι τα σταφύλια, τα ακτινίδια, οι μπανάνες, καθώς και οι ντομάτες, τα αγγούρια, οι μελιτζάνες κ.ά.

Χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διάγραμμα τυπικής ράγας σταφυλιού: 1.Σπόρος 2.Περικάρπιο [2a.Εξωκάρπιο 2b.Μεσοκάρπιο 2c.Ενδοκάρπιο] 3.4.Αγγειώδεις δεσμίδες 5. Επιδερμίδα
Ο καρπός της αγγουριάς (Cucumis sativus) είναι αδιάρρηκτη ψευδής ράγα ή πέπων, κυλινδρικού σχήματος, με πολλούς σπόρους.
  • Η ράγα είναι κοινός τύπος σαρκώδους απλού καρπού, στον οποίον ολόκληρο το εξωτερικό στρώμα του τοιχώματος των ωοθηκών ωριμάζει σε ένα δυνητικά βρώσιμο περικάρπιο.
  • Το περικάρπιο αποτελείται συνήθως από ένα λεπτό, υμενώδες εξωκάρπιο, ένα παχύ, σαρκώδες μεσοκάρπιο και ένα λεπτό ενδοκάρπιο.[3]
  • Οι ράγες είναι καρποί αδιάρρηκτοι, μη διανοιγόμενοι. Δηλαδή, δεν διαρρηγνύονται για να ελευθερώσουν το σπέρμα ή τα σπέρματα, αλλά κατά την ωρίμανση πέφτουν ολόκληροι στη γη.[4]
  • Οι καρποί τύπου ράγας είναι συνήθως ζουμεροί, στρογγυλοί, με έντονο χρώμα, γλυκείς ή ξινοί. Δεν περιέχουν κουκούτσι υπό την έννοια της πυρηνόκαρπης δρύπης, αν και ενδέχεται να περιέχουν λίγους έως και πολλούς μικρούς σπόρους, [5] δηλαδή, είναι συνήθως πολύσπερμοι καρποί.[1]
  • Οι σπόροι συνήθως είναι ενσωματωμένοι στο σαρκώδες εσωτερικό της ωοθήκης. Υπάρχουν κάποιες «μη σαρκώδεις» εξαιρέσεις, όπως οι πιπεριές, στις οποίες υπάρχει αέρας και όχι πολτός γύρω από τους σπόρους.
  • Τα όρια ανάμεσα σε μια ράγα και μια δρύπη δεν είναι πάντα σαφή. Ένας ορισμός της ράγας απαιτεί το ενδοκάρπιο να έχει πάχος μικρότερο από 2 χιλιοστά, ενώ τα υπόλοιπα φρούτα με ξυλώδες ενδοκάρπιο να είναι δρύπες.
  • Ορισμένες πηγές περιγράφουν τον καρπό του αβοκάντο, του γένους Persea, ως ράγα, άλλες πηγές το περιγράφουν ως δρύπη.[6]

Ορολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Αληθής ράγα χαρακτηρίζεται ο καρπός του οποίου ολόκληρο το τοίχωμα της ωοθήκης, όταν ωριμάσει, μετατρέπεται σε σαρκώδες, συνήθως χυμώδες και εδώδιμο, περικάρπιο.
  • Τροποποιημένες ράγες ή Εσπερίδια ονομάζονται οι καρποί των εσπεριδοειδών.[7] Είναι ράγες μετρίου έως μεγάλου μεγέθους και έχουν παχύ και ανθεκτικό [5] δερματώδη φλοιό, ο οποίος δεν θεωρείται βρώσιμος διότι είναι σκληρός και πικρός. Το εσωτερικό τους είναι χωρισμένο σε 8-15 τμήματα, τα οποία είναι συνήθως ασκόμορφες κύστες, πλήρεις χυμών, οι αποκαλούμενες στην καθομιλουμένη φέτες ή φελιά.[8]
  • Ψευδής ράγα ή Πέπων θεωρείται ο καρπός που προέρχεται από το ωοθηκικό τοίχωμα και τον ανθικό σωλήνα, ο οποίος αποτελείται από τα βασικά μέρη των σεπάλων, πετάλων και στημόνων.[9]

Παραδείγματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Βοτανική (29 Μαρτίου 2018). «Ορολογία / Ράγα». votaniki.gr. 
  2. ↑ Παπαδημητρίου, Τάσος (10 Ιουλίου 2018). «Γλωσσάριο Βοτανικών Όρων». Συστηματική Βοτανική. 
  3. ↑ Botany. «Βοτανική Ορολογία (από Κ–Ρ)». botany.gr. 
  4. ↑ Βοτανική (25 Μαρτίου 2018). «Αδιάρρηκτος καρπός». votaniki.gr. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Koning, Ross E. (1994). «Fruit Classification». www1.biologie.uni-hamburg.de (στα Αγγλικά). Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. 
  6. ↑ Πανεπιστήμιο Πάτρας. «Οικογένεια Perseeae» (PDF). upatras.gr. eclass. σελ. 3. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Σπέρματα–καρποί» (PDF). www.aua.gr. eclass. σελ. 24. 
  8. ↑ Καββαδάς, Δημήτρης (1 Ιανουαρίου 1990). Εικονογραφημένον Βοτανικόν Φυτολογικόν Λεξικόν (Τόμος Στ'). Αθήνα: Πελεκάνος. σελ. 2750. ISBN 9780004000077. Νεραντζοειδή. Εσπερίδια (φέτες–φελιά) πλήρη χυμωδών ασκομόρφων κύστεων. 
  9. ↑ 9,0 9,1 GAIApedia (3 Οκτωβρίου 2016). «Καρποί». gaiapedia.gr. 

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Κίμων Χατζημπίρος | Πάνος Παναγιωτίδης | Ρένα Καρακατσάνη. (2007). "Λεξικό Οικολογικών & Περιβαλλοντικών Όρων". Εκδόσεις Σταφυλίδη. ISBN 9789607695307