Ρεελίνη

Η πρωτεΐνη ρεελίνη

Η ρεελίνη είναι πρωτεΐνη που εντοπίζεται στον εγκέφαλο, κυρίως, αλλά και στο νωτιαίο μυελό, το αίμα και τα άλλα όργανα του σώματος και τους ιστούς. Η ρεελίνη είναι ζωτικής σημασίας για τη ρύθμιση των διαδικασιών της νευρωνικής μετανάστευσης και της εγκατάστασής τους στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο. Εκτός από το σημαντικό αυτό ρόλο στην πρώιμη ανάπτυξη, η πρωτεΐνη ρεελίνη συνεχίζει να δουλεύει στον ενήλικο εγκέφαλο. Ρυθμίζει τη συναπτική πλαστικότητα, ενισχύοντας την εισαγωγή και συντήρηση της δυναμικοποίησης μακράς διαρκείας (long-term potentiation - LTP)[1][2]. Επίσης, διεγείρει την ανάπτυξη των δενδριτών[3] και των δενδριτικών προεκβολών[4] και τη συνεχιζόμενη μετανάστευση των νευροβλαστών που δημιουργούνται σε περιοχές ενήλικης νευρογένεσης όπως οι υποκοιλιακές και υποκοκκώδεις ζώνες.

Η πρωτεΐνη ρεελίνη εμπλέκεται στην παθογένεια πολλών νόσων του εγκεφάλου. Σημαντικά χαμηλή έκφανση της πρωτεΐνης έχει παρατηρηθεί στη σχιζοφρένεια και στη ψυχωτική διπολική διαταραχή, αλλά η αιτία αυτού του γεγονότος είναι ανεξακρίβωτη, καθώς μελέτες δείχνουν ότι από μόνη της η ψυχοτροπική φαρμακευτική αγωγή επηρεάζει την έκφανση της ρεελίνης και η επιγενετική υπόθεση ως εξήγηση της μεταβολής στα επίπεδα της πρωτεΐνης[5] έχει αντικρουστεί με αντιφατικά αποδεικτικά στοιχεία.[6][7] Η ολική έλλειψη της ρεελίνης προκαλεί μια μορφή λειοεγκεφαλοπάθειας (lissencephaly), ενώ η πρωτεΐνη μπορεί επίσης να παίξει ρόλο στη νόσο του Αλτσχάιμερ, την επιληψία κροταφικού λοβού και τον αυτισμό.

Το όνομα της πρωτεΐνης προέρχεται από το αφύσικο τρέκλισμα τρεκλιζόντων ποντικιών (ποντίκια reeler),[8] για τα οποία βρέθηκε ότι έχουν μια ανεπάρκεια αυτής της πρωτεΐνης του εγκεφάλου και ήταν ομόζυγα για μετάλλαξη του γονιδίου RELN, το οποίο κωδικοποιεί τη σύνθεση της πρωτεΐνης. Ο πρωταρχικός φαινότυπος που συσχετίζεται με την απώλεια της λειτουργίας της πρωτεΐνης είναι μία βίαιη αντιμετάθεση των φλοιϊκών στρωμάτων. Τα ποντίκια τα οποία είναι ετεροζυγωτικά όσον αφορά το γονίδιο που είναι υπεύθυνο για το σχηματισμό της ρεελίνης, παρουσιάζουν ενδοφαινοτυπικά γνωρίσματα τα οποία συνδέονται με ψυχωτικές διαταραχές, ενώ παράλληλα έχουν ελάχιστα έως καθόλου νευροανατομικά ελαττώματα.[9]


  1. Weeber EJ, Beffert U, Jones C, et al (October 2002). «Reelin and ApoE receptors cooperate to enhance hippocampal synaptic plasticity and learning». J. Biol. Chem. 277 (42): 39944–52. doi:10.1074/jbc.M205147200. PMID 12167620. W
  2. D'Arcangelo G (August 2005). «Apoer2: a reelin receptor to remember». Neuron 47 (4): 471–3. doi:10.1016/j.neuron.2005.08.001. PMID 16102527. 
  3. Niu S, Renfro A, Quattrocchi CC, Sheldon M, D'Arcangelo G (January 2004). «Reelin promotes hippocampal dendrite development through the VLDLR/ApoER2-Dab1 pathway». Neuron 41 (1): 71–84. doi:10.1016/S0896-6273(03)00819-5. PMID 14715136. 
  4. Niu S, Yabut O, D'Arcangelo G (October 2008). «The Reelin signaling pathway promotes dendritic spine development in hippocampal neurons». The Journal of neuroscience : the official journal of the Society for Neuroscience 28 (41): 10339–48. doi:10.1523/JNEUROSCI.1917-08.2008. PMID 18842893. http://www.jneurosci.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=18842893. 
  5. Grayson DR, Guidotti A, Costa E (2008-01-17). «Current Hypotheses». Schizophrenia Research Forum: schizophreniaforum.org. Ανακτήθηκε στις 2008-08-23.. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-09-17. https://web.archive.org/web/20080917064917/http://www.schizophreniaforum.org/for/curr/grayson/default.asp. Ανακτήθηκε στις 2008-11-03. 
  6. Tochigi M, Iwamoto K, Bundo M, Komori A, Sasaki T, Kato N, Kato T (2007). (2007). «Methylation Status of the Reelin Promoter Region in the Brain of Schizophrenic Patients». Biological Psychiatry 63: 530. doi:10.1016/j.biopsych.2007.07.003.. PMID 17870056. 
  7. Mill J, Tang T, Kaminsky Z, Khare T, Yazdanpanah S, Bouchard L, Jia P, Assadzadeh A, Flanagan J, Schumacher A, Wang SC, Petronis A (2008). «Epigenomic profiling reveals DNA-methylation changes associated with major psychosis». Am. J. Hum. Genet 82 (3): 696-711. doi:10.1016/j.ajhg.2008.01.008.. PMID 18319075. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-human-genetics_2008-03_82_3/page/696. 
  8. Falconer DS (1951) 2 new mutants, trembler and reeler, with neurological actions in the house mouse (mus-musculus l) Journal of Genetics 50 (2): 192-201 [1]
  9. Tueting P, Doueiri MS, Guidotti A, Davis JM, Costa E (2006). «Reelin down-regulation in mice and psychosis endophenotypes». Neurosci Biobehav Rev 30 (8): 1065–77. doi:10.1016/j.neubiorev.2006.04.001. PMID 16769115.