Ριχάρδος Α΄ Ορσίνι

Ριχάρδος Α΄ Ορσίνι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1230 ή 1250
Κομητεία της Φλάνδρας
Θάνατος1303 ή 1304
Γλαρέντζα ή Κεφαλονιά
Χώρα πολιτογράφησηςΠαλατινή Κομητεία της Κεφαλονιάς και της Ζακύνθου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜαργαρίτα Βιλλεαρδουίνου
ΤέκναΙωάννης Α΄ Ορσίνι[1]
ΓονείςΜατθαίος Α΄ Ορσίνι, Ματθαίος Β΄ Ορσίνι και Matteo I di Cefalonia
Οικογένειαοικογένεια Ορσίνι
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠαλατινός Κόμης Κεφαλληνίας και Ζακύνθου (Δεκαετία του 1250 – 1304)
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ριχάρδος Α΄ Ορσίνι (Ιταλικά : Riccardo Orsini, 1230 - 1303) Παλατινός Κόμης Κεφαλληνίας και Ζακύνθου (1259 - 1303) ήταν δεύτερος γιος και διάδοχος του Ματθαίου Β΄ Ορσίνι και μιας κόρης του Σεβαστοκράτορα Ιωάννη Κομνηνού Άγγελου Δούκα.[2] Υπέγραφε ως "υψηλότατος και κυριώτατος κόντης Ρεκιάρδος του παλατίου και αυθέντης Κεφαλληνίας, Υακίνθου και Ιθάκης".[3] Διετέλεσε Διοικητής της Κέρκυρας (1286 - 1290), κόμης της Γκραβίνας (1284 - 1291) και Ανδεγαυός βάιλος στο Πριγκιπάτο της Αχαΐας (1297 - 1300).[4]

Ιστορικές διαφωνίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τεράστια χρονική περίοδος ανάμεσα στον πρώτο χρόνο της βασιλείας του Ματθαίου Β΄ (1238) μέχρι τον θάνατο του Ριχάρδου Α΄ έδωσε πολλές υποψίες στους ιστορικούς ότι μεσολάβησε και άλλος κόμης ανάμεσα στον Ριχάρδο Α΄ και τον πατέρα του. Ο κόμης που μεσολάβησε ανάμεσα σε πατέρα και γιο ήταν πιθανότατα ο "κόμης Θεόδωρος" που καταγράφεται σε ένα έγγραφο (1264), ίσως ήταν γιος του Ματθαίου Β΄ και πατέρας του Ριχάρδου Α΄.[5] Η ημερομηνία που έγινε ο Ριχάρδος Α΄ κόμης του Παλατινάτου είναι ασαφής αφού το έγγραφο του 1264 καταγράφει το όνομα κάποιου Θεόδωρου.[6] Ο χρονικογράφος Μαρίνο Σανούντο ο πρεσβύτερος αναφέρει ότι ήταν ακόμα ανήλικος την χρονιά που ο Γουλιέλμος Β΄ Βιλλεαρδουίνος επέστρεψε από την Βυζαντινή αιχμαλωσία και διεκδίκησε την αντιβασιλεία της Παλατινής κομητείας (1262).[7] Άλλοι συγγραφείς καταγράφουν την άνοδο του γύρω στο 1238 την χρονιά που παρουσιάζεται το τελευταίο έγγραφο με το όνομα του Ματθαίου Β΄, υποθέτουν ότι τότε πέθανε ο πατέρας του.

Υποτελής του βασιλείου της Νεαπόλεως

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ριχάρδος Α΄ επικύρωσε την δωρεά διαφόρων κτημάτων που παραχωρήθηκαν στην Λατινική Επισκοπή Κεφαλληνίας και Ζακύνθου (1264). Την ίδια εποχή η Δημοκρατία της Βενετίας προσπαθούσε να δημιουργήσει συμμαχίες με τους Φράγκους ηγεμόνες στην Ελλάδα για να βοηθήσει την Λατινική Αυτοκρατορία που βρισκόταν υπό κατάρρευση.[8] Ο πατέρας του ήταν υποτελής του πριγκιπάτου της Αχαΐας αλλά με την "Συνθήκη του Βιτέρμπο" (1267) έγινε ο ίδιος υποτελής στο Βασίλειο της Νεαπόλεως. Η Δημοκρατία της Βενετίας τον διόρισε διοικητή στην Κέρκυρα και στο Βουθρωτό στις Αλβανικές ακτές (1286 - 1290).[4][6]

Εκστρατείες εναντίον των Βυζαντινών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σεβαστοκράτορας Ιωάννης Παλαιολόγος αδελφός του μετέπειτα αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ εξεστράτευσε εναντίον του δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄ Κομνηνού Δούκας, ο Ριχάρδος και άλλοι υποτελείς του πρίγκηπα της Αχαΐας Γουλιέλμου Β' Βιλλεαρδουίνου συμμάχησαν με τον δεσπότη της Ηπείρου και έσπευσαν σε βοήθειά του. Στην Μάχη της Πελαγονίας (1259) που ακολούθησε οι συμμαχικές δυνάμεις γνώρισαν την συντριβή από τους Βυζαντινούς και ο πανίσχυρος Γουλιέλμος Β' Βιλλεαρδουίνος αιχμαλωτίσθηκε. Στην συνέχεια ο Ριχάρδος κλήθηκε από τον Πάπα μαζί με τους άλλους βαρόνους να στείλουν βοήθεια στον Λατίνο Αυτοκράτορα Κωνσταντινούπολης κάτι όμως που δεν έγινε ποτέ. Η Κωνσταντινούπολη ελευθερώθηκε στο μεταξύ από τον στρατηγό Αλέξιο Στρατηγόπουλο (1261) που βρισκόταν στις υπηρεσίες του Αυτοκράτορα της Νίκαιας Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο που ανασύστασε την Βυζαντινή Αυτοκρατορία, ο τελευταίος Λατίνος Αυτοκράτορας Βαλδουίνος Β' της Κωνσταντινούπολης τράπηκε σε φυγή.

Το 1191 συμμετείχε με 100 ιππότες σε εκστρατεία για να βοηθήσει τον Δεσπότη της Ηπείρου Νικηφόρο Α΄ Κομνηνό Δούκα γιο του Μιχαήλ Β΄ Κομνηνού Δούκα από τους Βυζαντινούς που πολιορκούσαν τα Ιωάννινα. Στην εκστρατεία συμμετείχε επίσης και ο Νικόλαος Γ΄ του Σαιντ-Ομέρ με 400 - 500 ιππείς. Ο Δεσπότης έστειλε την κόρη του Μαρία Αγγελίνα όμηρο στην αυλή του στην Κεφαλλονιά, όταν αποκρούστηκαν οι Βυζαντινοί την πάντρεψε με τον γιο και διάδοχο του Ιωάννη Α΄ Ορσίνι. Η πράξη αυτή προκάλεσε την οργή του Νικηφόρου Α΄ που δεν συμφωνούσε, συμβιβάστηκε μονάχα όταν το νεαρό ζευγάρι ήρθε να ζήσει στην αυλή του.[4][9][10]

Βάιλος της Αχαίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν πέθανε ο Φλωρέντιος της Αχαΐας (1297) η χήρα του Ισαβέλλα Α΄ της Αχαΐας διόρισε τον Ριχάρδο Α΄ βάιλο στο Πριγκιπάτο και αποσύρθηκε στο κάστρο της Καλαμάτας.[11] Την περίοδο της θητείας του διατήρησε ειρηνικές σχέσεις με το Δεσποτάτο του Μυστρά αλλά το ζήτημα της διαδοχής παρέμενε ανοιχτό αφού η Ισαβέλλα Α΄ είχε μόνο μια κόρη την Ματθίλδη του Αινώ. Με πρόταση του Ριχάρδου Ορσίνι η Ματθίλδη παντρεύτηκε τον νεαρό Δούκα των Αθηνών Γκυ Β΄ ντε Λα Ρος (1305).[12][13] Ο Ριχάρδος παρέμεινε στην θέση του μέχρι την αντικατάσταση του από τον Νικόλαο Γ΄ του Σαιντ-Ομέρ με πρόταση του Βενιαμίν της Καλαμάτας κάτι που έφερε μεγάλη περίοδο εχθρότητας ανάμεσα στον Ριχάρδο και τον Βενιαμίν. Ο Φίλιππος Α΄ του Πεδεμοντίου φίλος του Ριχάρδου ύστερα από πρόταση του αιχμαλώτισε τον Βενιαμίν, ελευθερώθηκε όταν πλήρωσε σαν λύτρα 20.000 Υπέρπυρα. Ο Ριχάρδος Α΄ Ορσίνι δολοφονήθηκε στην Γλαρέντζα από έναν ιππότη του με το όνομα Λέων (1303).[14][15]

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ριχάρδος Α΄ Ορσίνι παντρεύτηκε δυο φορές, δεν είναι γνωστό το όνομα της πρώτης συζύγου του, η δεύτερη ήταν η Μαργαρίτα Βιλλεαρδουίνου αδελφή της πριγκίπισσας Ισαβέλλας. Με τον πρώτο του γάμο απέκτησε :[2][4]

Με τον δεύτερο γάμο του απέκτησε μια κόρη που πέθανε σε βρεφική ηλικία.[14]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Ανακτήθηκε στις 26  Σεπτεμβρίου 2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 Bon (1969), p. 706
  3. ↑ Η Φραγκοκρατία στον Ελλαδικό χώρο Αρχειοθετήθηκε 2015-09-22 στο Wayback Machine. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 PLP 24307
  5. ↑ Kiesewetter (2006), p. 352
  6. ↑ 6,0 6,1 Nicol (2010), p. 36
  7. ↑ Kiesewetter (2006), p. 352, citing Sanudo, Istoria (ed. Hopf, Chroniques gréco-romanes) p. 116
  8. ↑ Setton (1975), pp. 91, 501. Text in Norden, Das Papsttum und Byzanz pp.759-760
  9. ↑ Bon (1969), p. 167
  10. ↑ Nicol (2010), pp. 40, 43
  11. ↑ Bon (1969), pp. 170–171
  12. ↑ Bon (1969), pp. 171–172
  13. ↑ Longnon (1969), p. 265
  14. ↑ 14,0 14,1 Bon (1969), p. 176
  15. ↑ Nicol (2010), p. 53 note 82
  16. ↑ Bon (1969), pp. 168, 171, 706

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Bon, Antoine (1969). La Morée franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d’Achaïe (in French). Paris: De Boccard.
  • Kiesewetter, Andreas (2006). "Preludio alla Quarta Crociata? Megareites di Brindisi, Maio di Cefalonia e la signoria sulle isole ionie (1185-1250)". In Gherardo Ortalli, Giorgio Ravegnani, Pater Schreiner. Quarta Crociata. Venezia - Bisanzio - Impero latino. Atti delle giornate di studio. Venezia, 4-8 maggio 2004 (in Italian). Venice: Istituto veneto di scienze, lettere ed arti.
  • Longnon, Jean (1969). "The Frankish States in Greece, 1204–1311". In Wolff, Robert Lee; Hazard, Harry W. A History of the Crusades, Volume II: The Later Crusades, 1189–1311. University of Wisconsin Press.
  • Nicol, Donald MacGillivray (2010). The Despotate of Epiros 1267–1479: A Contribution to the History of Greece in the Middle Ages. Cambridge University Press.
  • Setton, Kenneth M. (1976). The Papacy and the Levant (1204–1571), Volume I: The Thirteenth and Fourteenth Centuries. Philadelphia: The American Philosophical Society.
  • Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Kaplaneres, Sokrates; Leontiadis, Ioannis (1990). "24307. Ῥιτσάρδος". Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit (in German). 10. Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften.
Ριχάρδος Α΄ Ορσίνι
Γέννηση: 1230 Θάνατος: 1303
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Ματθαίος Β΄ Ορσίνι 		Παλατινός κόμης της Κεφαλλονιάς και της Ζακύνθου
1259 - 1303 		Διάδοχος
Ιωάννης Α’ Ορσίνι