Σαμπουκτιγκίν
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Σαμπουκτιγκίν | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 942 Barskon |
| Θάνατος | 5 Αυγούστου 997 Ζαρίασπα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαζναβίδες |
| Θρησκεία | Ισλάμ |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός ηγέτης |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Ismail of Ghazni Μαχμούντ του Γκαζνί |
| Οικογένεια | Γαζναβίδες |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | εμίρης (977–997) |
Ο Αμπού Μανσούρ Νασίρ αντ-Ντιν βαντ-Νταβλά Σαμπουκτιγκίν (περσικά: ابومنصور ناصرالدین والدوله سبکتگین, π. δεκαετία του 940 – Αύγουστος-Σεπτέμβριος 997) ήταν ο ιδρυτής της δυναστείας των Γαζναβιδών και αμίρ τού Γκαζνί από το 977 έως το 997. Ο Σαμπουκτιγκίν ήταν ένας Τούρκος σκλάβος, που αγοράστηκε από τον Αλπ-Τεγκίν, τον διοικητή της βασιλικής φρουράς της δυναστείας των Σαμανιδών. Ο Αλπ-Τεγκίν καθιερώθηκε ως κυβερνήτης τού Γκαζνί το 962 και απεβίωσε έναν χρόνο αργότερα το 963. Στη συνέχεια, ο Σαμπουκτιγκίν έφτιαξε ένα κύρος ανάμεσα σε άλλους σκλάβους στρατιώτες στο Γκαζνί, μέχρι που εκλέχτηκε από αυτούς ως κυβερνήτης τους το 977.
Ο Σαμπουκτιγκίν επέκτεινε την κυριαρχία του στα νότια του σημερινού Αφγανιστάν και βόρεια του Μπαλουχιστάν. Μέσα από συγκρούσεις με την Ινδουιστική δυναστεία Σαχί της Καμπούλ, εισέβαλε σε ινδικά εδάφη, ανοίγοντας τις πύλες της Ινδίας για τους μελλοντικούς μονάρχες της δυναστείας του. Ως υποτελής της αυτοκρατορίας των Σαμανιδών, απάντησε στην κλήση του Νουχ Β΄ να βοηθήσει σχετικά με την εξέγερση του Αμπού Αλί Σιμτζουρί, νικώντας τον τελευταίο σε πολλές μάχες κατά τη διάρκεια του 994 έως το 996. Προς το τέλος της ζωής του, ο Σαμπουκτιγκίν κανόνισε μια συμφωνία με το Χανάτο των Καραχανιδών, τους αντιπάλους των Σαμανιδών, για να μοιράσουν το βασίλειο του Νουχ μεταξύ τους. Ωστόσο πριν προλάβει να πραγματοποιήσει αυτή τη συμφωνία, απεβίωσε καθοδόν προς τη Γκάζνα τον Αύγουστο-Σεπτέμβριο του 997.
Ως ιδρυτής της δυναστείας των Γκαζναβιδών, ο Σαμπουκτιγκίν εξιδανικεύτηκε αργότερα από τους ιστορικούς των Γκαζναβιδών ως δίκαιος και επιεικής ηγεμόνας, αν και αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να μην έχουν καμία βάση στην πραγματικότητα. Ήταν η εικόνα του αρχέτυπου του «ιδρυτή μονάρχη», που αναπτύχθηκε από ιστορικούς όπως ο Αμπούλ-Φαντί Μπαϋχακί, ο οποίος έκανε μια αντίθεση ανάμεσα στον ταπεινό και δίκαιο Σαμπουκτιγκίν με τους διαδόχους του. Αυτό το συμπέρασμα συμμερίστηκαν μεταγενέστεροι ιστορικοί όπως ο Nιζάμ αλ-Μουλκ και έζησε μέχρι τον Μπαμπούρ, τον ιδρυτή μονάρχη της αυτοκρατορίας των Mοτγκάλ, ο οποίος επηρεάστηκε από τον Σαμπουκτιγκίν μισή χιλιετία μετά το τέλος εκείνου.
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Anooshahr, Ali (2006). «'Utbi and the Ghaznavids at the Foot of the Mountain». Iranian Studies (Cambridge University Press) 38 (2): 271–291. doi:. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00210860500096337.
- ——— (2009). The Ghazi Sultans and the Frontiers of Islam: A Comparative Study of the Late Medieval and Early Modern Periods. London: Routledge. ISBN 9780203886656. OCLC 301328259.
- Askari, Nasrin (2016). The Medieval Reception of the Shāhnāma as a Mirror for Princes. Leiden: Brill. ISBN 9789004307919. OCLC 946967827.
- Bartold, Vasily (1928). Turkestan Down to the Mongol Invasion. Μτφρ. Gibb, H. A. R. London: Oxford University Press. OCLC 165479450.
