Σημαία ευκαιρίας

Ως Σημαία ευκαιρίας ή σημαία ευκολίας (flag of convenience) , σύμφωνα με τον ορισμό που έδωσε ο ΟΟΣΑ το 1959: "χαρακτηρίζονται οι σημαίες κάποιων Χωρών όπως, κατά πρώτα, της Λιβερίας, του Παναμά, της Ονδούρας και της Κόστα Ρίκας των οποίων οι νόμοι επιτρέπουν και επί της ουσίας διευκολύνουν τα νηολογημένα υπό την σημαία τους πλοία ξένης πλοιοκτησίας, αντίθετα απ΄ ότι ισχύουν στις ναυτιλιακές και άλλες Χώρες στις οποίες το δικαίωμα χρησιμοποίησης της σημαίας των παρέχεται με αυστηρούς περιορισμούς που συνεπάγουν βαριές υποχρεώσεις".

Πράγματι οι παραπάνω Χώρες που επιγραμματικά αναφέρονται στον διεθνή ναυτιλιακό χώρο ως "Πανονλίμπ", (Panamas, Hondura, Liberia = Panhonlib) έδωσαν την ευκαιρία σε πολλούς πλοιοκτήτες να υψώσουν τη σημαία αυτών, στα πλοία τους προκειμένου να τα κάνουν ανταγωνιστικότερα και να αποφύγουν βάρη και υποχρεώσεις που θα είχαν στη σημαία της πατρίδας τους. Και επειδή η διεθνής οικονομία δεν αναγνωρίζει τέτοια συναισθήματα, πατρίδας κλπ το φαινόμενο αυτό γρήγορα γενικεύθηκε. Αλλά και από την άλλη πλευρά αυτά τα κράτη που στερούνταν εσωτερικής ναυτιλίας με τα μέτρα που εφήρμοσαν ελαχιστότατης φορολογίας σε αλλοεθνή πλοία βρέθηκαν στη πρώτη γραμμή εμπορικού στόλου παγκοσμίως.

Με τις σημαίες ευκαιρίας, οι πλοιοκτήτες εξασφαλίζουν ακόμη και σήμερα: την πλέον ευμενέστατη φορολογική μεταχείρηση, ευκολότερη δανειοληψία με πλείστες επασφαλίσεις, λιγότερους κινδύνους από πολεμικές εμπλοκές ή διεθνείς υποχρεώσεις των Χωρών τους, απαλλαγή από κρατικές αναμίξεις στην εκμετάλλευση των πλοίων τους (τέτοιο δεν συνέβαινε στην Ελλάδα), ελαστικότητα στην έκδοση αποδεικτικών ναυτικής ικανότητας των ναυτικών (πτυχία, διπλώματα) κ.ά.

Μετά από τα παραπάνω, πολύ σύντομα από το 1974 η Λιβερία ήταν η πρώτη ναυτιλιακή Χώρα του κόσμου με 2.258 πλοία, ολικής χωρητικότητας 50.575.502 κ.ο.χ., ο δε Παναμάς 8η δύναμη με 1.498 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 10.272.442 κ.ο.χ. (στοιχεία 1 Ιουνίου 1974).

Είναι γεγονός πάντως πως γενικά οι σημαίες ευκολίας δημιουργούν πολλά προβλήματα στις ναυτιλιακές χώρες τις οποίες και υποχρεώνουν να λαμβάνουν συνεχώς ευνοϊκότερα μέτρα προκειμένου συγκρατήσουν τα πλοία στις δικές τους σημαίες, στα νηολόγιά τους, κάνοντας έτσι δυσκολότερη την Ναυτιλιακή Πολιτική τους.

Και όμως η εξέλιξη αυτού του φαινομένου άνοιξε το δρόμο στη δημιουργία των οικονομικών παραδείσων δηλαδή στη δημιουργία των "Οφ-Σορ" εταιρειών.

Ελληνική ναυτιλία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μεγαλύτερη φυγή ελληνικών πλοίων σε σημαίες ευκαιρίας σημειώθηκε στη περίοδο 1973 - 1980.