Σιδηρόξυλα

Κορμίδιο από το σκληρότερο σιδηρόξυλο, το βραζιλιάνικο είδος Schinopsis balansae (Quebracho colorado)[1]

Ο όρος σιδηρόξυλα ή σιδερόξυλα (αγγλ. ironwoods) αφορά την κοινή ονομασία που φέρουν αρκετά είδη ξύλου, τα οποία έχουν πολύ υψηλή σκληρότητα.[2]

Η μέση ξηρή πυκνότητα των ειδών αυτών είναι μεγαλύτερη από αυτή του νερού (υψηλότερη από 1000 kg/m3).[3] Στην κατηγορία αυτή τα περισσότερα είδη ξυλείας είναι από την τροπική ζώνη του πλανήτη (τροπικά ξύλα). Τα σιδηρόξυλα βυθίζονται μέσα στο νερό, ενώ η μηχανική τους κατεργασία με μηχανήματα χειρός ή αυτόματα είναι εξαιρετικά δύσκολη ή και αδύνατη, όπως και η συναρμολόγησή τους με βίδες ή καρφιά.

Συχνά η ονομασία αυτή (ironwood, σιδηρόξυλο) μπορεί να συνοδεύει και το κοινό όνομα του δασοπονικού δέντρου.

Είδη της κατηγορίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δασοπονικά είδη που θεωρούνται ως σιδηρόξυλα είναι, μεταξύ άλλων, και τα εξής είδη:[4]

  • Acacia aulacocarpa
  • Acacia estrophiolata
  • Acacia excelsa
  • Acacia melanoxylon
  • Acacia stenophylla
  • Aegiphila martinicensis
  • Afzelia africana
  • Androstachys johnsonii
Katalox, Swartzia cubensis
Massaranduba, Manilkara bidentata
Verawood, Bulnesia sarmientoi
  • Allagoptera caudescens, Borassus flabellifer, Caryota urens, Iriartea deltoidea
  • Argania spinosa
  • Astronium fraxinifolium, Astronium urundeuva
  • Backhousia bancroftii
  • Backhousia citriodora
  • Backhousia myrtifolia
  • Backhousia subargentea
  • Bridelia micrantha, Bridelia atroviridis
  • Bulnesia sarmientoi
  • Carpinus caroliniana
  • Casuarinaceae
  • ** Allocasuarina spp.; Allocasuarina luehmannii, Allocasuarina torulosa, Allocasuarina inophloia, Allocasuarina verticillata
  • ** Casuarina cunninghamiana
  • ** Casuarina equisetifolia
  • ** Casuarina cristata
  • ** Casuarina glauca
  • ** Casuarina stricta
  • ** Casuarina junghuhniana
  • Cenostigma pluviosum
  • Cercocarpus spp.; Cercocarpus betuloides
  • Chionanthus battiscombei
  • Chionanthus caymanensis
  • Chioanthus compactus
  • Chionanthus panamensis, Chionanthus ligustrinus
  • Chionanthus peglerae
  • Citharexylum flexuosum
  • Cliftonia monophylla
  • Coccoloba pubescens
  • Colophospermum mopane
  • Colubrina elliptica, Colubrina arborescens
  • Combretum imberbe
  • Cordia subcordata
  • Cossinia pinnata
  • Cryptocarya lauriflora, Cryptocarya ferrea
  • Cynometra alexandri
  • Cyrilla racemiflora
  • Dalbergia melanoxylon
  • Dialium guianense
  • Diploglottis australis
  • Distylium racemosum
  • Drypetes gerrardii
  • Erythrophleum chlorostachys
  • Erythroxylum areolatum
  • Eucalyptus spp.
  • Eugenia confusa
  • Eusideroxylon zwageri
  • Exostema caribaeum
  • Exothea paniculata
  • Fagraea fragrans
  • Fagara lentiscifolia
  • Forestiera pubescens
  • Forestiera pubescens var. parvifolia
  • Genipa americana
  • Gordonia haematoxylon
  • Gossia bidwillii, Gossia acmenoides, Gossia dulcis, Gossia floribunda, Gossia myrsinocarpa
  • Gymnanthes lucida
  • Gymnostoma nodiflorum
  • Gymnostoma papuanum
  • Gymnostoma sumatranum
  • Handroanthus spp.; Handroanthus heptaphyllus, Handroanthus serratifolius
  • Heritiera trifoliolata
  • Holodiscus discolor
  • Homalium dentatum, Homalium letestui, Homalium rufescens, Homalium abdessammadii
  • Hopea odorata, Hopea parviflora
  • Hypelate trifoliata
  • Ilex mitis
  • Inhambanella henriquesii
  • Intsia bijuga, Intsia palembanica
  • Ixora ferrea
  • Jacquinia keyensis
  • Krugiodendron ferreum
  • Libidibia ferrea
  • Lignum vitae; Guaiacum officinale, Guaiacum sanctum, Bulnesia arborea, Bulnesia sarmientoi
  • Lophira alata
  • Lophira lanceolata
  • Lyonothamnus floribundus
  • Manilkara hexandra
  • Manilkara kauki
  • Manilkara bidentata
  • Mesua ferrea
Πεζόδρομος από το σιδηρόξυλο Lophira alata (Azobe, Bongossi)
  • Metrosideros spp.
  • Millettia grandis
  • Minquartia guianensis
  • Mouriri myrtilloides
  • Myoporum obscurum
  • Myracrodruon urundeuva
  • Nestegis apetala
  • Notelaea ligustrina
  • Notelaea longifolia
  • Noronhia foveolata
  • Ochna holstii
  • Oldfieldia africana
  • Olea capensis
  • Olea woodiana
  • Olinia ventosa
  • Olneya|Olneya tesota
  • Ostrya knowltonii
  • Ostrya virginiana
  • Pancovia pedicellaris
  • Pappea capensis
  • Parrotia persica
  • Parrotiopsis jacquemontiana
  • Perrottetia floribunda
  • Petalostigma banksii, Petalostigma pubescens, Petalostigma quadriloculare
  • Picconia azorica
  • Picconia excelsa
  • Picconia spp.; Picconia azorica, Picconia excelsa, Picconia laurifolia, Picconia laurifolia
  • Picconia excelsa
  • Picconia spp.; Picconia azorica, Picconia excelsa, Picconia laurifolia, Picconia laurifolia
  • Picrodendron baccatum, Picrodendron lepidotum, Picrodendron montanum, Picrodendron serpentinum
  • Pilidiostigma rhytispermum
  • Piptadenia africana
  • Pisonia aculeata
  • Pisonia alba
  • Pisonia brunoniana
  • Pisonia excelsa
  • Pisonia grandis
  • Pisonia molokaiensis
  • Pisonia rotundata
  • Pisonia sandwicensis
  • Pisonia umbellifera
  • Planchonella australis
  • Planchonella costata
  • Planchonella elliottiana
  • Planchonella eerwah
  • Planchonella grandiflora
  • Planchonella oblongifolia
  • Planchonella trichostemmoides
  • Planchonella venosa
  • Plectronia latifolia
  • Plectronia odorata
  • Pseudolmedia spp.; Pseudolmedia laevis, Pseudolmedia spuria
  • Psilopeganum sinense
  • Pterocarpus indicus, Pterocarpus macrocarpus, Pterocarpus marsupium, Pterocarpus santalinoides, Pterocarpus soyauxii
  • Quercus alba
  • Quercus austrocochinchinensis
  • Quercus daimingshanensis
  • Quercus eliptica
  • Quercus fusiformis
  • Quercus grandifolia
  • Quercus ilex
  • Quercus laurina
  • Quercus lyrata
  • Quercus michauxii
  • Quercus nigra
  • Quercus palustris
  • Quercus peduncularis
  • Quercus polymorpha
  • Quercus robur
  • Quercus rubra
  • Quercus serrata
  • Quercus stenophylla
  • Quercus stellata
  • Quercus suber
  • Quercus virginiana
  • Rauvolfia caffra
  • Rauvolfia nukuhivensis
  • Rauvolfia sandwicensis
  • Reynosia septentrionalis, Reynosia shubertii, Reynosia stricta
  • Rhytidophyllum auriculatum
  • Rhyssopterys madagascariensis
  • Rothmannia engleriana
  • Rothmannia fischeri
  • Rothmannia macrocarpa
  • Rothmannia mossambicensis
  • Rothmannia obliqua
  • Rothmannia polyantha
  • Rothmannia schimperiana
  • Rothmannia somaliensis
  • Rothmannia zenkeri
  • Rothmannia spp.
  • Schinopsis balansae, S. balansae, S. brasiliensis, S. lorentzii
  • Scolopia spp.; Scolopia adenophylla, Scolopia berteriana, Scolopia braunii, Scolopia zenkeri
  • Sequoia sempervirens
  • Sideroxylon australe, Sideroxylon cinereum, Sideroxylon foetidissimum, Sideroxylon grandiflorum, Sideroxylon inerme
  • Sophora toromiro
  • Sorocea sprucei
  • Sorocea trophoides
  • Spathodea campanulata
  • Spondias dulcis, Spondias mangifera
  • Sterculia colorata
  • Sterculia apetala, Sterculia chicha, Sterculia cinerea, Sterculia colei, Sterculia decandra
  • Styrax japonicus
  • Syzygium australe, Syzygium confertum, Syzygium cumini, Syzygium forte, Syzygium francisii, Syzygium gratum
  • Tabebuia spp.; Tabebuia chrysantha, Tabebuia donnell-smithii, Tabebuia heterophylla, Tabebuia hypoleuca, Tabebuia impetiginosa, Tabebuia incana, Tabebuia rosea, Tabebuia serratifolia etc.
  • Tasmannia purpurascens
  • Terminalia canescens
  • Tetragastris balsamifera
  • Thouinia striata
  • Trichilia hirta
  • Tristaniopsis laurina
  • Vachellia farnesiana
  • Vepris lanceolata, Vepris reflexa, Vepris undulata, Vepris carringtoniana, Vepris zambesiaca, Vepris termitaria
  • Vernonia angustifolia
  • Vernonia gigantea
  • Xanthostemon verdugonianus
  • Xantolis tomentosa
  • Xylia xylocarpa
  • Zanthoxylum fagara
  • Zanthoxylum piperitum
  1. Meier, Eric (15 Νοεμβρίου 2013). «Top Ten Hardest Woods». The Wood Database. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2023. 
  2. Grenadill: In: Edelholzverkauf. Abgerufen im April 2021
  3. «Ιδιότητες Ξύλου» (PDF). καθ. Γεωργίου Ι. Μαντάνη, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Εργαστήριο Επιστήμης και Τεχνολογίας Ξύλου). Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2023.  σελ. 13
  4. Arbonnier, M. (2004). Trees, Shrubs and Lianas of West African Dry Zones. CIRAD. σελ. 1-573. ISBN 978-2-87614-579-5. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2023.