Σπερρυλίτης
 Σύμπλεγμα κρυστάλλων σπερρυλίθου. Προέλευση: Χερσ. Taimyr, Κρασνογκόρσκ, Ρωσία | |
| Γενικά | |
|---|---|
| Κατηγορία | Θειούχα (αρσενικούχα), Ομάδα σιδηροπυρίτη |
| Χημικός τύπος | PtAs2 |
| Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά | |
| Πυκνότητα | 10,6 gr/cm3 |
| Χρώμα | Λευκό κασσιτέρου |
| Σύστημα κρυστάλλωσης | Κυβικό |
| Κρύσταλλοι | Κυβικού σχήματος ή οκτάεδρα, συνήθως μεγάλου μεγέθους |
| Υφή | Συμπαγής |
| Διδυμία | Όχι |
| Σκληρότητα | 6 - 7 |
| Σχισμός | Ασαφής κατά {001} |
| Θραύση | Κογχοειδής |
| Λάμψη | Μεταλλική |
| Γραμμή κόνεως | Μέλαινα |
| Πλεοχρωισμός | Όχι |
| Διαφάνεια | Αδιαφανής |
Ο σπερρυλίτης ή σπερρύλιθος (αγγλ. sperrylite) είναι αρσενικούχο ορυκτό του λευκοχρύσου, του οποίου αποτελεί και το κυριότερο μετάλλευμα. Έλαβε το όνομά του προς τιμή του Φράνσις Λούις Σπέρρυ (Francis Louis Sperry, 1861-1906), χημικού στο Sudbury του Οντάριο, ο οποίος τον ανακάλυψε.
Είναι το πλέον διαδεδομένο ορυκτό του λευκοχρύσου και ανευρίσκεται σε όλους τους τύπους αποθέσεων. Ορυκτά με τα οποία σχετίζεται είναι ο χαλκοπυρίτης, ο γαληνίτης, ο πυρροτίτης, ο βορνίτης, ο σφαλερίτης, ο μαγνητίτης, ο πεντλανδίτης, ο αυτοφυής χρυσός, ο χρωμίτης, ο ιλμενίτης, ο κουπερίτης και ο σιδηροπυρίτης. Επίσης σχετίζεται με άλλα ιδιαίτερα σπάνια ορυκτά όπως ο κοτουλσκίτης, ο τεστιβιοπαλλαδίτης, ο σεντμπερίτης, ο ο ομειίτης, ο βιολαρίτης κ. ά.
Απαντά σε πολλές περιοχές του κόσμου, δεν έχει, όμως, σε όλες την ίδια οικονομική σημασία (στις περισσότερες παραμένει ανεκμετάλλευτος λόγω μικρών ποσοτήτων ή μη οικονομικού τρόπου εξόρυξης). Τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα κοιτάσματά του είναι στο Sudbury του Οντάριο (Καναδάς), στο σύμπλεγμα Bushveld του Τράνσβααλ (Νότια Αφρική), στην Αυστραλία, στη Σιβηρία της Ρωσίας, τη Φινλανδία και τις Πολιτείες Κολοράντο και Μοντάνα των ΗΠΑ.
Στην Ελλάδα ανευρίσκονται μη εκμεταλλεύσιμες ποσότητές του στο οφιολιθικό σύμπλεγμα του Νομού Φθιώτιδας (όρος Όρθρυς) στο ορυχείο "Τσαγλί - Μαύρο"[1]
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1-4437-4224-4
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Garuti, G., Zaccarini, F., and Economou-Eliopoulos, M. (1999): Paragenesis and composition of laurite from chromitites of Othrys (Greece): implications for Os-Ru fractionation in ophiolitic upper mantle of the Balkan peninsula. Mineralium Deposita 34, 312-319