Στέφανος Ούρος Γ΄

Στέφανος Ούρος Γ΄
Βασιλιάς της Σερβίας
Περίοδος6 Ιανουαρίου 1322 - 8 Σεπτεμβρίου 1331
Στέψη6 Ιανουαρίου 1322
ΠροκάτοχοςΣτέφανος Ούρος Β΄ Μιλούτιν
ΔιάδοχοςΣτέφανος Δουσάν
Γέννηση1276/1284
Θάνατος11 Νοεμβρίου 1331
Κοσσυφοπέδιο
Τόπος ταφήςΜονή Βισόκι Ντέτσανι
ΣύζυγοςΜαρία Παλαιολογίνα της Σερβίας
Τεοντόρα Σμίλετς
ΕπίγονοιΣτέφανος Δουσάν
Τεοντόρα Νεμάνια
Συμεών Ούρεσης Παλαιολόγος
Έλενα Νεμάνια Σούμπιτς
Πλήρες όνομα
   Стефан Урош III Дечански Немањић
ΟίκοςΟίκος Νεμάνια
ΠατέραςΣτέφανος Ούρος Β΄ Μιλούτιν
ΜητέραΆννα Τέρτερ
ΘρησκείαΣερβική Ορθόδοξη Εκκλησία
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Στέφανος Ούρος Γ΄ (Стефан Урош III Дечански Немањић, γνωστός ως Ντέτσαν(σκ)ι, παλαιότερη απόδοση στα Ελληνικά: Ντεκάνσκι, (1276/1284 - 11 Νοεμβρίου 1331) από τον Οίκο των Νεμάνιτς ήταν βασιλιάς της Σερβίας από τις 6 Ιανουαρίου του 1322 έως τις 8 Σεπτεμβρίου του 1331. Ίδρυσε το μοναστήρι στο Ντέτσαν(σκ)ι του Κοσσυφοπεδίου.

Ο Στέφανος Ούρος Γ΄ ήταν ο γιος του Στεφάνου Ούρος Β΄ Μιλούτιν, βασιλιά της Σερβίας και της Άννας Τερτερ, ανιψιά (ή κόρη) του Γεωργίου Α΄ βασιλιά της Βουλγαρίας· γεννήθηκε πριν ο πατέρας του ανεβεί στον θρόνο το 1282[1]. Ενώ ήταν ακόμη νεαρός είχε σταλεί από τον πατέρα του ως όμηρος στον Νογκάι Χαν της Χρυσής Ορδής, για τη διατήρηση της ειρήνης μεταξύ των Σέρβων και των Τατάρων. Έμεινε εκεί μέχρι τον θάνατο του Νογκάι το 1299[2].

Το 1314 επαναστάτησε κατά του πατέρα του, ο οποίος τον συνέλαβε, τον τύφλωσε και τον έστειλε στην Κωνσταντινούπολη στην Αυλή του Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου. Ο Στέφανος δεν τυφλώθηκε εντελώς και ίσως δεν ήταν καθόλου τυφλός. Μετά το 1317 έγραψε μια επιστολή προς τον Ντανίλο, επίσκοπο της Ζαχλουμίας, ζητώντας του να παρέμβει στον πατέρα του[3]. Ο Ντανίλο στην συνέχεια έγραψε στον Αρχιεπίσκοπο Νικόδημο της Σερβίας, ο οποίος μίλησε με τον Μιλούτιν και τον έπεισε να δεχτεί πίσω το γιο του[3]

Το 1320 ο Στέφανος επέστρεψε στη Σερβία[3]. Ο ετεροθαλής του αδελφός και κληρονόμος του στέμματος, Στέφανος Κωνσταντίνος είχε τον τίτλο του ζουπάνου της Ζέτας[4]. Ο πατέρας τους αρρώστησε και πέθανε στις 29 Οκτωβρίου 1321 και ο Κωνσταντίνος ανακηρύχθηκε βασιλιάς[5].

Ο Στέφανος Ούρος δεν αναγνώρισε την διαδοχή του Κωνσταντίνου, αλλά ανακηρύχθηκε και αυτός βασιλιάς και στη συνέχεια εισέβαλε στη Ζέτα. Στη μάχη που ακολούθησε, ο Κωνσταντίνος σκοτώθηκε[5]. Μετά τη νίκη του στις 6 Ιανουαρίου 1322, ο Αρχιεπίσκοπος της Σερβίας Νικόδημος έστεψε τον Στέφανο Ούρο Γ΄ βασιλιά και τον γιο του, τον Δουσάν, συμβασιλέα.[4] Ο διορισμός του Δουσάν ως συμβασιλέα, και ζουπάνου της Ζέτας, τον κατέστησε επίσημα κληρονόμο του θρόνου[5].

Εν τω μεταξύ ο εξάδελφός του Στέφανος Βλάντισλαβ Β΄ απελευθερώθηκε από τη φυλακή μετά από το θάνατο του Μιλούτιν και ανέκτησε το θρόνο τού βασιλείου της Σίρμιας. Ο Βλάντισλαβ απαίτησε επίσης το θρόνο της Σίρμιας μετά το θάνατό του Μιλούτιν και σύμφωνα με την συμφωνία που είχε κάνει με τον πατέρα εκείνου Ντραγκούτιν[5]. Ο Βλάντισλαβ Β΄ κατάφερε να αποσπάσει την βοήθεια των Ούγγρων, των Βουλγάρων και των Βοσνίων κατά του Στέφανου Ούρου Γ'[5].

Στο 1323 ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των εξαδέλφων. Το φθινόπωρο ο Βλάντισλαβ εξακολουθούσε να κατέχει το Ρούντνικ, αλλά μέχρι το τέλος του 1323 φαίνεται να έχει υποχωρήσει βορειότερα[5]. Πολλοί από τους οπαδούς του Βλάντισλαβ, με επικεφαλής τον έμπορο από την Ραγούσα Μεντσέτ, αντιστάθηκαν στον στρατό του Στέφανου Ούρου στο κοντινό φρούριο Οστροβίτσα[5]. Τότε ο Στέφανος Ούρος έστειλε απεσταλμένους προς τη Ραγούσα διαμαρτυρόμενος για την υποστήριξη των Ραγουσανών στον Βλάντισλαβ[5]. Οι κάτοικοι της Ραγούσα απέρριψαν την καταγγελία του Στέφανου Ούρου, ισχυριζόμενοι ότι στην Οστροβίτσα ήταν Σέρβοι[5]. Ο Βλάντισλαβ νικήθηκε σε μάχη στα τέλη του 1324 και κατέφυγε στην Ουγγαρία[6]. Οι εντάσεις μεταξύ Ραγούσας και Σερβίας συνεχίστηκαν: τον Αύγουστο του 1325 ο Βογίν λεηλάτησε τη Ραγούσα, με αποτέλεσμα μία σύντομη απαγόρευση του εμπορίου[5]. Στις 25 Μαρτίου του 1326 ο Στέφανος Ούρος επιβεβαίωσε τα προνόμια που είχαν χορηγηθεί προηγουμένως στη Ραγούσα από τον Μιλούτιν[5].

Η Ραγούσα και η Σερβία άρχισαν πάλι τις εντάσεις, αυτή την φορά με εξωτερική βοήθεια. Οι Βούλγαροι με τους Βυζαντινούς προετοιμαζόταν για την εισβολή στη Σερβία, που έγινε το 1330. Το πιο σημαντικό γεγονός της βασιλείας του Στέφανου Ούρου ήταν η Μάχη του Βέλμπαζντ το 1330, όπου νίκησε και σκότωσε τον Μιχαήλ Ασέν Γ΄. Στη μάχη της Βέλμπαζντ πήρε μέρος και ο διάδοχος του θρόνου Δουσάν, πρίγκιπας της Σερβίας.

Μετά την ήττα αυτή οι Βυζαντινοί και οι Βούλγαροι υποχώρησαν. Οι μετέπειτα κατακτήσεις του Στέφανου Ούρου αύξησαν κατά πολύ τα σύνορα της Σερβίας προς τα νότια και τη Βυζαντινή Μακεδονία. Μερικοί από τους αυλικούς του ωστόσο, ήταν δυσαρεστημένοι με τις πολιτικές του και συνωμότησαν να τον εκθρονίσουν υπέρ του γιου του Δουσάν. Το 1331 τον ανέτρεψαν και ο ίδιος κατέφυγε στο Πέτριτς[7]. Στις 21 Αυγούστου 1331 ο Δουσάν κατέλαβε το Πέτριτς και φυλάκισε τον πατέρα του στο φρούριο Ζβετσάν, όπου στραγγαλίστηκε στις 11 Νοεμβρίου 1331[8].

Ο Στέφανος Ούρος θεωρείται ως ένας ευγενής χαρακτήρας στην επική ποίηση και η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία τον ανακήρυξε Άγιο, με ημέρα της γιορτής του την 24η Νοεμβρίου. Τα λείψανά του βρίσκονται στη Μονή Ντέτσαν(σκ)ι στο Κοσσυφοπέδιο, η οποία κτίστηκε από αυτόν.

Το βασιλικό του στέμμα φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Τσετίνιε στο Μαυροβούνιο[9].

Με την πρώτη του σύζυγο Θεοδώρα της Βουλγαρίας ο Στέφαν Ούρος είχε δύο παιδιά:

  • Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν, ο οποίος τον ανέτρεψε και έγινε βασιλιάς της Σερβίας και μετά αυτοκράτοράς της.
  • Ντούσιτσα (σύμφωνα με κάποιες άλλες πηγές Ντούσμαν).

Με τη δεύτερη σύζυγό του, Μαρία Παλαιολογίνα, κόρη του Ιωάννη Παλαιολόγου (εγγονού του Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου), ο Στέφανος είχε:

  1. Веселиновић, Андрија, Љушић, Радош, Српске Династије/ Андрија Веселиновић, Радош Љушић,. - Београд, Нови Сад : Платонеум ; 2001 . p. 44 Print.
  2. http://books.google.com/?id=8C6P3PYaPmQC[νεκρός σύνδεσμος]
  3. 3,0 3,1 3,2 Fine 1994, p. 262
  4. 4,0 4,1 Fine 1994, p. 263
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 Fine 1994, p. 264
  6. Fine 1994, p. 265
  7. Fine, John V. A.· John Van Antwerp Fine (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. University of Michigan Press. σελ. 273. ISBN 978-0-472-08260-5. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2013. 
  8. Sedlar 1996, p. 53
  9. «Cetinje». Cetinje-mojgrad.org. 3 Φεβρουαρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Φεβρουαρίου 2014.