Στρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι

Συντεταγμένες: 52°15′30″N 20°57′11″E / 52.25833°N 20.95306°E / 52.25833; 20.95306

Στρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
Cmentarz Wojskowy na Powązkach
Χάρτης
Είδοςπολεμικό νεκροταφείο
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°15′30″N 20°57′11″E
Διοικητική υπαγωγήΖολίμπος και Βαρσοβία
ΧώραΠολωνία
Έναρξη κατασκευής1912
Προστασίαδημοτικό μητρώο μνημείων (από 2013)
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)
Τάφοι στρατιωτών που πέθαναν κατά τον Πολωνο-Σοβιετικό Πόλεμο του 1920.
Τάφοι στρατιωτών του Πολωνικού Λαϊκού Στρατού.
Μνημείο για τα θύματα της Σφαγής του Κάτιν.
Μνημείο για τα θύματα της αεροπορικής καταστροφής στο Σμολένσκ.
Μνημείο «Δόξα στους Πολωνούς πιλότους».
Τάφοι στρατιωτών που πέθαναν κατά το Πραξικόπημα του Μαΐου.
Τμήμα του Τάγματος Προσκόπων «Ζόσκα».

Το Στρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι (πολωνικά: Cmentarz Wojskowy na Powązkach) είναι κοιμητήριο στη Βαρσοβία της Πολωνίας, στην οδό Ποβονσκόφσκα (Powązkowska) 43/45.

Η νεκρόπολη βρίσκεται στα βορειοδυτικά του Ποβόνσκι, στην περιοχή της ντζιελνίτσα Ζολίμπος. Στα νότια συνορεύει με το Δάσος Κόουο, στα δυτικά με τη Λεωφόρο Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού και από στα βόρεια με την οδό Ποβονσκόφσκα.

Το κοιμητήριο καλύπτει έκταση 24,3 εκταρίων. Μερικές φορές συγχέεται με το πολύ παλαιότερο Κοιμητήριο Ποβόνσκι, που βρίσκεται στον ίδιο δρόμο.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κοιμητήριο ιδρύθηκε το 1912 από τις αρχές της Στρατιωτικής Περιφέρειας της Βαρσοβίας ως Ορθόδοξο κοιμητήριο που προοριζόταν για νεκρούς Ρώσους στρατιώτες.[1][2] Μετά το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όχι μόνο οι Ρώσοι βρήκαν τον τόπο ανάπαυσής τους εδώ, αλλά και αιχμάλωτοι πολέμου - Γερμανοί, Ούγγροι, Κροάτες, Τσέχοι, Σλοβάκοι και Πολωνοί στρατιώτες που πέθαναν στα νοσοκομεία της Βαρσοβίας.[3][4] Μετά την κατάληψη της Βαρσοβίας από τα γερμανικά στρατεύματα τον Αύγουστο του 1915, η νεκρόπολη περιήλθε στη διαχείριση της γερμανικής φρουράς.[3] Οι νεκροί Γερμανοί στρατιώτες άρχισαν να θάβονται στο βορειοδυτικό τμήμα του.[3]

Μετά το 1918, το κοιμητήριο καταλήφθηκε από τις στρατιωτικές αρχές και τέθηκε υπό τη διαχείριση μιας μονάδας εκκλησιαστικής διοίκησης εντός του Υπουργείου Στρατιωτικών Υποθέσεων (Polowa Kuria Biskupia).[3] Η νεκρόπολη διευρύνθηκε κατά 16,5 εκτάρια, χωρίστηκε σε τμήματα και χαρακτηρίστηκε μια κύρια λεωφόρος.[3] Το 1922, η Kuria μεταβίβασε την άμεση επίβλεψη του κοιμητηρίου στη νεοσύστατη ενορία του Αγίου Ιωσήφ.[3] Το κοιμητήριο έχει γίνει ένας παραδοσιακός τόπος ταφής για στρατιωτικούς που πέθαναν σε καιρό ειρήνης και τα μέλη των οικογενειών τους. Το 1921 και τα επόμενα χρόνια, οι συμμετέχοντες στις εξεγέρσεις του Νοεμβρίου, του Ιανουαρίου, της Μείζονος Πολωνίας και της Σιλεσίας, ήρωες του Πολωνο-Σοβιετικού Πολέμου και του αγώνα για τα σύνορα της Δημοκρατίας της Πολωνίας, καθώς και θύματα του Πραξικοπήματος του Μαΐου θάφτηκαν εκεί.[5]

Μετά το 1937, η τοποθέτηση 205 μπρούντζινων πλακών στον τοίχο της Ιανουαριανής Εξέγερσης με τα ονόματα των ανταρτών που πέθαναν τα τελευταία χρόνια στην Πολωνία ήταν μια από τις πρώτες περιπτώσεις κατασκευής συμβολικών τάφων στο κοιμητήριο - άτομα που πέθαναν στη Βαρσοβια ή σε άλλες πόλεις.[4] Αυτή η λύση ήταν ιδιαίτερα κοινή στο Κοιμητήριο Ποβόνσκι μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Κατά τη διάρκεια της υπεράσπισης της Βαρσοβίας τον Σεπτέμβριο του 1939, οι πεσόντες στρατιώτες θάφτηκαν στο κοιμητήριο,[6] οι πιο πολλοί θύματα αεροπορικών βομβαρδισμών.[7] Μετά τη συνθηκολόγηση της πόλης, μεταφέρθηκαν εκεί τα εκταφιασμένα πτώματα των στρατιωτών που ήταν θαμμένα σε πλατείες της πόλης.[7]

Το 1941, οι αρχές κατοχής άρχισαν να θάβουν Γερμανούς στρατιώτες στο κοιμητήριο. Για το σκοπό αυτό, οι Γερμανοί κατέλαβαν μια έκταση 5 εκταρίων στην πλευρά της οδού Ποβονσκόφσκα, διατάσσοντας την εκταφή 59 τάφων Πολωνών στρατιωτών που βρίσκονταν εκεί,[4] το λεγόμενο Κοιμητήριο Ηρώων (γερμανικά: Heldenfriedhof‎‎).[8] Ο χωρισμένος χώρος της νεκρόπολης ήταν περιφραγμένος και η κύρια πύλη ήταν κλειστή για τον πολωνικό πληθυσμό.[7]

Κατά τη διάρκεια της κατοχής, μέλη του πολωνικού κινήματος αντίστασης θάφτηκαν στο Κοιμητήριο Ποβόνσκι, συνήθως με ψεύτικα ονόματα, όπως ο Γιαν Μπίτναρ (ως Γιαν Ντομάνσκι).[9][10] Εκεί θάφτηκαν και Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου.[4]

Τα έτη 1945–1947, οι εκταφιασμένοι σοροί ανταρτών και αμάχων που θάφτηκαν στην πόλη κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Βαρσοβίας μεταφέρθηκαν στο κοιμητήριο.[11] Οι στρατιώτες του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού που πέθαναν στην εξέγερση θάφτηκαν σε μικρά τμήματα του κοιμητηρίου, όπως εκείνοι από τις ομάδες και τα τάγματα Ζόσακ, Παράσολ, Γκόλσκι, Γκούσταφ, Κιλίνσκι, Μιότουα και Κρίσκα, καθώς και στρατιώτες του Λαϊκού Στρατού.[12] Την 1η Αυγούστου 1946, στη δεύτερη επέτειο από το ξέσπασμα της εξέγερσης, αποκαλύφθηκε το Μνημείο Gloria Victis στο τμήμα Α-26.[13] Τα περισσότερα θύματα πολιτών θάφτηκαν στο πρώτο μη θρησκευτικό (δημοτικό) κοιμητήριο στη Βαρσοβία, που ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 1945 στα ανατολικά σύνορα του στρατιωτικού κοιμητηρίου, σε μια έκταση 7,8 εκταρίων.[9][14]

Το 1946, το κοιμητήριο ανέλαβε η στρατιωτική διοίκηση, κάτι που επέτρεψε να λάβει χρήματα για τη συντήρηση και την τακτοποίηση της νεκρόπολης.[15][16]

Στη δεκαετία του 1950, η Λεωφόρος των Δοξασμένων ιδρύθηκε στο κοιμητήριο, που βρίσκεται σε τμήμα της κεντρικής διαδρομής.[17] Κλείστηκε με δύο κυκλικούς κόμβους και φυτεύτηκε με τούγιες.[17] Ο κεντρικός του άξονας κλείνεται από τον τάφο του Κάρολ Σφιερτσέφσκι.[18] Όταν δεν υπήρχε πλέον χώρος για αυτό, αποφασίστηκε η επέκτασή της να είναι δύο κάθετες διαδρομές στην κύρια διαδρομή της νεκρόπολης.[17]

  • στην κεντρική πύλη στην οδό Ποβονσκόφσακ, μεταξύ τμημάτων 2 και 4,
  • πίσω από τον τάφο του Μπολέσουαφ Μπιέρουτ, μεταξύ των τμημάτων 30 και 32 και 29 και 31.

Την 1η Ιανουαρίου 1964, το στρατιωτικό κοιμητήριο συγχωνεύτηκε με το δημοτικό κοιμητήριο, με αποτέλεσμα η εγκατάσταση που ανέλαβε η πόλη να αλλάξει το όνομά της σε Δημοτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι.[14]


Το 1990, λόγω κατασκευής άλλου τμήματος πλησίον της Λεωφόρου Αρχιεπισκόπου της Χιλιετίας,[8] τα λείψανα 2.566 Γερμανών στρατιωτών που ήταν θαμμένα στο κοιμητήριο εκτάφηκαν, μεταξύ των οποίων όσω πέθαναν στα νοσοκομεία της Βαρσοβίας από τραύματα που υπέστησαν στο Ανατολικό Μέτωπο και κατά τη διάρκεια των μαχών στην Εξέγερση της Βαρσοβίας, και μεταφέρθηκαν στο πολεμικό κοιμητήριο κοντά στο χωριό Γιοαχίμουφ-Μογκίουι.[9]

Το 1998 , το Συμβούλιο της Βαρσοβίας αποκατέστησε το όνομα «Στρατιωτικό Κοιμητήριο» που χρησιμοποιήθηκε πριν από το 1964.

Όπως και σε άλλα δημοτικά κοιμητήρια της πρωτεύουσας, απονεμήθηκαν διακρίσεις στις οικογένειες των νεκρών, όπως: Τάγμα του Λευκού Αετού, Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας, Τάγμα του Στρατιωτικού Σταυρού και Επίτιμοι Δημότες της Πρωτεύουσας. Η Βαρσοβία επιβάλλει τέλη για την παροχή χώρου ταφής στο Στρατιωτικό Κοιμητήριο προκειμένου να δημιουργηθούν και να συντηρηθούν νέοι τάφοι και για την παροχή μιας θέσης τεφροδόχου στο κολουμβάριο.[19]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Malczewski, Juliusz Jerzy (1975). Cmentarz komunalny (dawny Wojskowy) na Powązkach. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza. σελ. 5–6. 
  2. ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 1994. σελ. 112. ISBN 83-01-08836-2. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Malczewski, Juliusz Jerzy (1975). Cmentarz komunalny (dawny wojskowy) na Powązkach. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza. σελ. 6. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Gajewski, Marian (1979). Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. σελ. 410. ISBN 83-06-00089-7. 
  5. ↑ Sobieraj, Tadeusz (2012). Orły Niepodległości. Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie w setną rocznicę jego powstania (1912–2012). Ząbki: Apostolicum. σελ. 5–18. ISBN 978-83-7031-808-6. 
  6. ↑ Stefan Artymowski, Groby żołnierzy polskich na Powązkach, jako przykład pamięci o uczestnikach walk kampanii polskiej w 1939 r. [w:] Dziedzictwo i pamięć Września 1939 na Mazowszu, pod red. T. Skoczka, Warszawa 2013, s. 186.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Malczewski, Juliusz Jerzy (1975). Cmentarz komunalny (dawny Wojskowy) na Powązkach. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza. σελ. 7. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Königsberg, Wojciech (5 marca 2018). «Hans Schmalz "Panienka": zboczeniec, morderca, kat Warszawy. Zginął w błyskawicznej i mało znanej akcji Armii Krajowej». wyborcza.pl.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |ημερομηνία= (βοήθεια)
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Sobieraj, Tadeusz (2012). Orły Niepodległości. Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie w setną rocznicę jego powstania (1912–2012). Ząbki: Apostolicum. σελ. 3. ISBN 978-83-7031-808-6. 
  10. ↑ Wachowicz, Barbara (2007). Rudy, Alek, Zośka. Gawęda o bohaterach „Kamieni na szaniec”. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM. σελ. 396. ISBN 978-83-7399-219-1. 
  11. ↑ Rozwadowski (red. nauk.), Piotr (2005). Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 2. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”. σελ. 52–56. ISBN 83-11-09261-3. 
  12. ↑ Sobieraj, Tadeusz (2012). Orły Niepodległości. Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie w setną rocznicę jego powstania (1912–2012). Ząbki: Apostolicum. σελ. 37–76. ISBN 978-83-7031-808-6. 
  13. ↑ Malczewski (red.), Juliusz Jerzy (1989). Cmentarz Komunalny Powązki dawny Wojskowy w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka. σελ. 23, 169. ISBN 83-217-2641-0. 
  14. ↑ 14,0 14,1 Gajewski, Marian (1979). Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. σελ. 412. ISBN 83-06-00089-7. 
  15. ↑ Rozwadowski (red. nauk.), Piotr (2005). Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 2. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”. σελ. 53. ISBN 83-11-09261-3. 
  16. ↑ Malczewski, Juliusz Jerzy (1975). Cmentarz komunalny (dawny Wojskowy) na Powązkach. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza. σελ. 8. 
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 Malczewski (red.), Juliusz Jerzy (1989). Cmentarz Komunalny Powązki dawny Wojskowy w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka. σελ. 30. ISBN 83-217-2641-0. 
  18. ↑ Malczewski, Juliusz Jerzy (1975). Cmentarz komunalny (dawny Wojskowy) na Powązkach. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza. σελ. 54. 
  19. ↑ «Uchwała Nr LXXXV/2186/2014 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 3 lipca 2014 r. w sprawie zwolnienia z opłat za miejsca do pochowania zmarłych odznaczonych: Orderem Orła Białego, Orderem Wojennym Virtuti Militari, Orderem Krzyża Wojskowego i Honorowych Obywateli m.st. Warszawy oraz sprawowania opieki nad grobami zmarłych zasłużonych dla Rzeczypospolitej Polskiej i Miasta Stołecznego Warszawy, a także innymi obiektami upamiętniającymi wydarzenia historyczne na cmentarzach komunalnych m.st. Warszawy». 15 lipca 2014. σελ. 1.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |ημερομηνία= (βοήθεια)

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Gajewski, Marian (1979). Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Βαρσοβία: Εθνικό Εκδοτικό Ινστιτούτο. σελ. 410–412. ISBN 83-06-00089-7. 
  • Encyklopedia Warszawy. Βαρσοβία: Wydawnictwo Naukowe PWN. 1994. σελ. 112–113. ISBN 83-01-08836-2. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]