Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu TÜBITAK | |
![]() Η είσοδος του TÜBITAK στην Τουρκία | |
Γενικές πληροφορίες | |
---|---|
Σύσταση | 1963 |
Έδρα | Άγκυρα |
Υπάλληλοι | 2.420 [1] |
Ετήσιος προϋπολογισμός | ₺ 3.197.036.000 = € 467 εκατομ. (2017) [2] |
Πρόεδρος | Δρ. Χασάν Μαντάλ [3] |
Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος |
δεδομένα ( ) |
Το Συμβούλιο Επιστημονικής και Τεχνολογικής Έρευνας της Τουρκίας (τουρκικά: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu με σύντμηση TÜBITAK) είναι ένας κυβερνητικός οργανισμός της Τουρκίας, του οποίου η αποστολή είναι να ορίσει πολιτικές στους τομείς «επιστήμης, τεχνολογίας και καινοτομίας», να προάγει την έρευνα και να επιτύχει ανάπτυξη, και να «ηγηθεί στη δημιουργία ενός επιστημονικού και τεχνολογικού πολιτισμού» στη χώρα. Το TÜBITAK ιδρύθηκε το 1963 ως ένα αυτόνομο δημόσιο ίδρυμα που διοικείται από ένα Επιστημονικό Συμβούλιο.
Το TÜBITAK ορίζει τις πολιτικές στους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας και διαχειρίζεται τα ινστιτούτα έρευνας & ανάπτυξης, όπου διενεργούνται έρευνες, τεχνολογικές και αναπτυξιακές μελέτες σύμφωνα με τις «εθνικές προτεραιότητες». Το Συμβούλιο γνωμοδοτεί στην τουρκική κυβέρνηση και λειτουργεί ως γραμματεία του Ανώτατου Συμβουλίου για την Επιστήμη και την Τεχνολογία, το υπέρτατο σώμα χάραξης επιστημονικής και τεχνολογικής πολιτικής στην Τουρκία. Μέσω της παρακολούθησης και της αξιολόγησης των εθνικών και παγκόσμιων πολιτικών και πραγματοποιώντας ή αναθέτοντας έρευνες σχετικά με τις μεθόδους διαμόρφωσης πολιτικής, το TÜBITAK ετοιμάζει τις επιστημονικές, τεχνολογικές, καινοτόμες πολιτικές του προτάσεις και διεξάγει μελέτες.
Τα τελευταία χρόνια, το TÜBITAK, που ιδρύθηκε ως θεσμός άνευ πολιτικής σκοπιμότητας, έχει κατηγορηθεί ότι υπέκυψε στις πολιτικές πιέσεις που άσκησε το κυβερνών συντηρητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης,[4] και επίσης για την άρνησή του να χρηματοδοτήσει κάποιες έρευνες εξελικτικής βιολογίας.[5]
Το TÜBITAK ιδρύθηκε από τον Πρόεδρο Τζεμάλ Γκιουρσέλ, ο οποίος το 1960 όρισε για πρώτη φορά ένα επιστημονικό συμβούλιο για να καθοδηγεί το Υπουργείο Άμυνας (παράλληλα με ένα ξεχωριστό επιστημονικό νομικό συμβούλιο για τη συγγραφή του νέου συντάγματος της Τουρκικής Δημοκρατίας) και αργότερα ίδρυσε με νόμο το Συμβούλιο Επιστημονικής και Τεχνολογικής Έρευνας της Τουρκίας, ως διευρυμένη συνέχεια του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΥΑ με πρωταρχικό συμβουλευτικό καθήκον να παρέχει καθοδήγηση στα σχέδια και τις πολιτικές της κυβέρνησης.[6]
Την 24η Ιουλίου 1963 ψηφίστηκε το νομοσχέδιο αριθ. 278, στη νέα εποχή της σχεδιασμένης οικονομίας που ακολούθησε το πρώτο πενταετές αναπτυξιακό πρόγραμμα της χώρας, που όριζε τη νομική μορφή και τα καθήκοντα του Συμβουλίου. Την 26η Δεκεμβρίου 1963 ο Καχίτ Άρφ, ο οποίος διεύθυνε την ίδρυση του ιδρύματος επικουρούμενος από μία ομάδα επιστημόνων, όπως ο Καθ. Εντάλ Ινονού,[7] διορίστηκε ως ο πρώτος πρόεδρος του Συμβουλίου. Τα 10 πρώτα μέλη του Συμβουλίου ήταν οι καθηγητές Ερντάλ Ινονού, Ρατίπ Μπέρκερ, Χικμέτ Μπινάρκ, Μέτσιτ Τσάγκαταϊ, Ρεσάτ Γκαράν, Φέζα Γκουρσέι, Ορχάν Ισίκ, Μουσταφά Ινάν, Ατίφ Σενγκούν και Ιχσάν Τοπαλόγλου. Την Πρότειναν η Μαρτίου 1964 αναγόρευσαν τον Καθηγητή Νιμέτ Οζντάς ως πρώτο γενικό γραμματέα του TÜBITAK.
Όταν ιδρύθηκε, τα κύρια καθήκοντα του TÜBITAK ήταν η στήριξη της βασικής και της εφαρμοσμένης ακαδημαϊκής έρευνας και η ενθάρρυνση των νέων για σταδιοδρομία στην επιστήμη, παρέχοντας κίνητρα σε νέους ερευνητές, ιδίως στους καταρτισμένους στις φυσικές επιστήμες. Για την εκπλήρωση αυτών των καθηκόντων, συστάθηκαν 4 επιτροπές επιχορηγήσεων για να αναλάβουν τη χρηματοδότηση προγραμμάτων σε τομείς των βασικών επιστημών, της μηχανικής, της ιατρικής, της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Ο αριθμός των επιτροπών τώρα ανέρχεται σε δέκα, με συμπεριλαμβανόμενη την επιτροπή των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, και όλες λειτουργούν στο πλαίσιο του Τμήματος Υποστήριξης Ερευνητικών Προγραμμάτων. Μία ξεχωριστή «Ομάδα Επιστημονικής Κατάρτισης» που συστάθηκε τότε για τον επαγγελματικό προσανατολισμό των πολλά υποσχόμενων σπουδαστών προς τις σταδιοδρομίες στην επιστήμη και για την μετέπειτα πρόοδό τους, εξελίχθηκε στο σημερινό Τμήμα Επιστημονικών Υποτροφιών και Προγραμμάτων Επιχορηγήσεων.[8]
Το TÜBITAK είναι υπεύθυνο για την ανάπτυξη και το συντονισμό της επιστημονικής έρευνας σύμφωνα με τους εθνικούς στόχους και προτεραιότητες, όπως καθορίζονται από την Τουρκική Ακαδημία Επιστημών (TÜBA). Περισσότεροι από 2.500 ερευνητές εργάζονται στα 15 ερευνητικά ινστιτούτα και κέντρα που υπάγονται στον TÜBITAK, όπου διεξάγονται έρευνες εξίσου βάσει σύμβασης όσο και στοχοθετημένες σε εθνικό επίπεδο. Το TÜBITAK εκπροσωπεί την Τουρκία στις διεθνείς ερευνητικές προσπάθειες, όπως συμμετέχοντας στο Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επιστημών και στα Κοινοτικά Προγράμματα Πλαίσια δραστηριοτήτων Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης.
Στον TÜBITAK υπάγονται τα ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα:[9]
Το TÜBITAK απονέμει τα εξής βραβεία:[10]