Σόδομα, ή η πεμπτουσία της ακολασίας

Σόδομα, ή η πεμπτουσία της ακολασίας
Ο Αβραάμ βλέπει τα Σόδομα να καίγονται, Τζέιμς Τισό, περ. 1896–1902
ΣυγγραφέαςΤζον Ουίλμοτ, 2ος κόμης του Ρότσεστερ
ΤίτλοςSodom, or the Quintessence of Debauchery
ΓλώσσαΑγγλικά
Μορφήθεατρικό έργο

Τα Σόδομα, ή η πεμπτουσία της ακολασίας (αγγλικόςτίτλος: Sodom, or the Quintessence of Debauchery) είναι άσεμνο σατιρικό θεατρικό έργο που δημοσιεύθηκε το 1684 και αποδίδεται στον Τζον Ουίλμοτ, 2ο κόμη του Ρότσεστερ. Ο καθορισμός της ακριβούς ημερομηνίας σύνθεσης είναι δύσκολος, ιδιαίτερα λόγω διαφωνίας σχετικά με την ταυτότητα του συγγραφέα.[1]

Το έργο αποτελείται από πέντε πράξεις σε δίστιχα με ομοιοκαταληξία. Πρόκειται για «θεατρικό κείμενο για ανάγνωση», ένα θεατρικό είδος που προορίζονταν για ανάγνωση και όχι να παιχτεί στη σκηνή.[2]

Είτε ο συγγραφέας ήταν ο Ρότσεστερ είτε όχι, τα Σόδομα είναι ένα από τα πρώτα πορνογραφικά κείμενα στην ιστορία με θέματα του σοδομισμού, αιμομιξίας και πορνείας. Συγχρόνως είναι μια συγκαλυμμένη σάτιρα της αυλής του Καρόλου Β΄, ιδιαίτερα της τάσης του βασιλιά να ανέχεται τον Καθολικισμό στην Αγγλία όταν αυτή η πίστη ήταν απαγορευμένη επίσημα. Πιθανώς γράφτηκε την εποχή της Βασιλικής Διακήρυξης της Επιείκειας του 1672, η οποία παρείχε επίσημη ανοχή στους Καθολικούς καθώς και σε άλλα δόγματα και έφερε τον βασιλιά αντιμέτωπο με ένα ενιαίο Αγγλικανικό μέτωπο.[3]

Στις 16 Δεκεμβρίου 2004 ένα από τα λίγα σωζόμενα αντίγραφα των Σοδόμων πουλήθηκε από τον οίκο Sotheby's για 100.000 δολάρια ΗΠΑ .[4]

Στην ταινία του 2004 The Libertine, ο Τζόνι Ντεπ ως Ρότσεστερ εμφανίζεται να σκηνοθετεί το έργο μπροστά στον αγανακτισμένο βασιλιά, με τον Ρότσεστερ να παίρνει το ρόλο του Βασιλιά των Σοδόμων.[5]

Το έργο απεικονίζει τον Βασιλιά των Σοδόμων, ο οποίος αποφασίζει να θεσπίσει τον «ελεύθερο έρωτα», ακόμη και τη σοδομία ως αποδεκτή σεξουαλική πρακτική μέσα στο βασίλειό του. Το έργο τελειώνει με το ξέσπασμα μιας επιδημίας αφροδίσιων ασθενειών και η πόλη των Σοδόμων καταστρέφεται από την τιμωρία της αιώνιας φωτιάς και των σύννεφων καπνού. Η παράλογη επιμονή του βασιλιά στην απόφασή του μπορεί να διαβαστεί ως αναλογία των συζητήσεων στην Αγγλία εκείνη την εποχή σχετικά με τα πραγματικά κίνητρα του βασιλιά να προωθήσει τη θρησκευτική ανοχή.[6]

Η πλοκή είναι εμπνευσμένη χαλαρά από τα γεγονότα των πόλεων Σόδομα και Γόμορρα, που τιμωρήθηκαν από τον Θεό επειδή παραβίασαν τις εντολές του και διέπραξαν πράξεις ασέβειας παρά τη θέλησή του, τόσο πριν όσο και μετά την άφιξη των αγγέλων και τη φυγή του Λωτ.

Το έργο, ωστόσο, δεν κάνει καμία αναφορά στην ιστορία που αναφέρεται στη Γένεση, εκτός από την καταστροφή των προαναφερθέντων πόλεων. Επιπλέον, τα ονόματα των πρωταγωνιστών, που δεν ανταποκρίνονται σε αυτά της βιβλικής ιστορίας, επινοήθηκαν και σχεδόν όλα είναι λογοπαίγνια, που αποτελούνται από σεξουαλικούς όρους και χυδαίους και προσβλητικούς όρους στα αγγλικά, κωμική ιδιαιτερότητα πολύ συνηθισμένη κατά την εποχή της κωμωδίας της Παλινόρθωσης.[7]