Ο όρος σύνδρομο Σαβάντ (σύνδρομο Savant ή σύνδρομο του σοφού) χρησιμοποιείται ως περιγραφή του χαρακτηριστικού γνωρίσματος ενός προσώπου που φέρει σοβαρή αναπτυξιακή ή διανοητική αναπηρία σε συνδυασμό με μια εξαιρετική διανοητική ικανότητα σε ένα ορισμένο πεδίο.
Χαρακτηριστικά, η νοημοσύνη (IQ) ενός τέτοιου ανθρώπου είναι χαμηλότερη από το μέσο όρο νοημοσύνης, ενώ ταυτόχρονα είναι πολύ υψηλή σε έναν ή περισσότερους τομείς, πολύ περιορισμένους. Οι ικανότητες αυτών των ανθρώπων περιλαμβάνουν εντυπωσιακούς άθλους αποστήθισης, υπολογισμού αριθμητικής, ή και ασυνήθιστες δυνατότητες στην τέχνη και τη μουσική. Ο σύντομος όρος για αυτούς τους ανθρώπους είναι Σαβάντ χωρίς καμιά υποτιμητική έννοια. Ένας αυτιστικός Σαβάντ τελικά συνδυάζει και τον αυτισμό και το σύνδρομο Σαβάντ.
Το σύνδρομο του Σαβάντ αναγνωρίζεται συνήθως κατά τη διάρκεια της πρόωρης παιδικής ηλικίας αφού συνοδεύεται και από άλλες αναπτυξιακές ανωμαλίες. Σε πολλές περιπτώσεις εμφανίζεται σε παιδιά με αυτισμό.
Στα αγόρια εμφανίζεται περίπου έξι φορές συχνότερα από ότι στα κορίτσια.[1]
Οι περισσότεροι αυτιστικοί Σαβάντ έχουν σημαντικές διανοητικές ικανότητες. Μια εκτενής ματιά είναι αρκετή για να αποστηθίσουν γεγονότα, αριθμούς, πινακίδες κυκλοφορίας, χάρτες, εκτενείς καταλόγους αθλητισμού και καιρικών στατιστικών, πράγματα που συχνά θυμούνται μετά για πάντα. Μερικοί Σαβάντ μπορούν να αποτυπώσουν στην μνήμη τους και έπειτα να επαναλάβουν χωρίς λάθος μια πολύ μεγάλη ακολουθία μουσικής, αριθμών, ή ομιλίας. Άλλοι, που λέγονται νοητικοί επεξεργαστές, μπορούν να κάνουν τεράστιες και πολύπλοκες αριθμητικές πράξεις με το μυαλό και με αφάνταστη ταχύτητα. Άλλες δεξιότητες περιλαμβάνουν τον ακριβή υπολογισμό αποστάσεων και της γεωμετρικής γωνίας από τη θέαση και μόνο, τον υπολογισμό της ακριβούς ημέρας της εβδομάδας για οποιαδήποτε δεδομένη ημερομηνία σε βάθος δεκάδων χιλιάδων ετών, και τη μέτρηση της διάβασης του χρόνου χωρίς ρολόι και με ακρίβεια. Συνήθως οι αυτιστικοί Σαβάντ έχουν μια μόνο χαρακτηριστική ειδική ικανότητα, αλλά σπανίως μπορεί να έχουν πολλαπλές.
Γιατί και πώς οι αυτιστικοί σοφοί είναι ικανοί αυτών των καταπληκτικών νοητικών άθλων δεν είναι αρκετά γνωστό. Μερικοί Σαβάντ έχουν κάποια προφανή νευρολογική ασθένεια που μπορεί να διαγνωσθεί από την ιατρική, και η οποία πολλές φορές παρατηρείται στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου.[2]
↑ 6,06,16,2Treffert, Darold A. and Gregory L. Wallace (2003). «Islands of Genius»(PDF). Scientific American, Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο(PDF) στις 4 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2007.
Ward, O. Conor. "The Childhood and the Life of James Henry Pullen, the Victorian Idiot Savant (1832–1916)", Abstract of article cited at adc.bmjjournals.com Ανακτήθηκε 14 Ιουνίου 2006.
O'Connor N, Cowan R, Samella K (2000)/ "Calendric Calculation and Intelligence." Intelligence28, 31–48.
Pearce JC (1992). Evolution's End: Claiming the Potential of Our Intelligence, HarperSanFrancisco, San Francisco.
Snyder AW, Mulcahy E, Taylor JL, Mitchell DJ, Sachdev P, Gandevia SC (2003). «Savant-like skills exposed in normal people by suppressing the left fronto-temporal lobe». J. Integr. Neurosci.2 (2): 149–58. PMID15011267.
Snyder AW (2001) "Paradox of the savant mind." Nature413, 251–252.
Snyder AW, Mitchell DJ (1999). «Is integer arithmetic fundamental to mental processing?: the mind's secret arithmetic». Proc. Biol. Sci.266 (1419): 587–92. doi:10.1098/rspb.1999.0676. PMID10212449.
Tammet Daniel (2006). Born On A Blue Day, Hodder & Stoughton, London.
Treffert DA (2000). Extraordinary People, Bantom Press, London.