Τατιάνα Αφανάσιεβα

Τατιάνα Αφανάσιεβα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση19  Νοεμβρίου 1876[1][2][3]
Κίεβο[4]
Θάνατος14  Απριλίου 1964[1][2][3]
Λέιντεν[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο των Κάτω Χωρών
Ρωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά
Γερμανικά
Ολλανδικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν
Κρατικό Πανεπιστήμιο Αγίας Πετρούπολης[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός
φυσικός
αρχιτέκτονας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΠάουλ Έρενφεστ (από 1906)[7]
ΤέκναΤατιάνα Πάβλοβνα Έρενφεστ
Galinka Ehrenfest
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Τατιάνα Αλεξέγιεβνα Αφανάσιεβα (ρωσικά: Татья́на Алексе́евна Афана́сьева‎‎) (Κίεβο, 19 Νοεμβρίου 1876 - Λάιντεν, 14 Απριλίου 1964) (γνωστή και ως Τατιάνα Εχρενφέστ-Αφανάσεβα) ήταν Ρωσίδα/Ολλανδή μαθηματικός και φυσικός, που συνέβαλε στους τομείς της στατιστικής μηχανικής και της στατιστικής θερμοδυναμικής.[8] Στις 21 Δεκεμβρίου 1904, παντρεύτηκε τον Αυστριακό φυσικό Πάουλ Έρενφεστ (1880-1933). Είχαν δύο κόρες και δύο γιους. Μία κόρη, η Τατιάνα Παβλόβνα Ερενφέστ, έγινε επίσης μαθηματικός.

Νεανικά χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αφανάσιεβα γεννήθηκε στο Κίεβο της Ουκρανίας, τότε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Ο πατέρας της ήταν ο Αλέξανδρος Αφανάσσιεφ, επικεφαλής μηχανικός στους Αυτοκρατορικούς Σιδηρόδρομους, ο οποίος έπαιρνε την Τατιάνα στα ταξίδια του στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Ο πατέρας της πέθανε ενώ ήταν ακόμη νέα, οπότε αυτή μετακόμισε στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, για να ζήσει με τη θεία της Σόνια και τον θείο Πέτερ Αφανάσσιεφ, καθηγητή στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο της Αγίας Πετρούπολης.[9]

Η Τατιάνα παρακολούθησε κανονικό σχολείο στην Αγία Πετρούπολη με ειδικότητα στα μαθηματικά και τις επιστήμες. Εκείνη την εποχή, οι γυναίκες δεν είχαν το δικαίωμα να παρακολουθήσουν πανεπιστήμια στη ρωσική επικράτεια, οπότε μετά την αποφοίτησή της από το κανονικό σχολείο, η Τατιάνα άρχισε να σπουδάζει μαθηματικά και φυσική στο Γυναικείο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης υπό τον Ορέστ Τσβόλσον. Το 1902, πήγε στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν στη Γερμανία, για να συνεχίσει τις σπουδές της με τους Φέλιξ Κλάιν και Ντάβιντ Χίλμπερτ.[9]

Στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, η Τατιάνα γνώρισε τον Πάουλ Έρενφεστ. Όταν ο Έρενφεστ ανακάλυψε ότι η Τατιάνα δεν μπορούσε να παρευρεθεί σε μια συνάντηση λέσχης μαθηματικών, διαφώνησε με το σχολείο υποστηρίζοντας ότι ο κανόνας θα έπρεπε να αλλάξει. Μια φιλία αναπτύχθηκε μεταξύ των δύο, και παντρεύτηκαν το 1904, αργότερα επέστρεψαν στην Αγία Πετρούπολη το 1907. Σύμφωνα με τη ρωσική νομοθεσία, ο γάμος δεν επιτρέπεται μεταξύ δύο ατόμων διαφορετικών θρησκειών. Δεδομένου ότι η Τατιάνα ήταν Ορθόδοξη και ο Έρενφεστ ήταν Εβραίος, και οι δύο αποφάσισαν να αποκηρύξουν επίσημα τις θρησκείες τους, για να παραμείνουν παντρεμένοι.[8]

Το 1912 μετακόμισαν στο Λάιντεν της Ολλανδίας, όπου ο Πάουλ Έρενφεστ διορίστηκε, για να διαδεχθεί τον HA Lorentz ως καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Λάιντεν, και όπου το ζευγάρι έζησε καθ 'όλη τη διάρκεια της καριέρας τους.

Εργασία στα μαθηματικά και τη φυσική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχικά, η Τατιάνα συνεργάστηκε στενά με τον σύζυγό της, πιο γνωστά στην κλασική αναθεώρηση της στατιστικής μηχανικής του Μπόλτσμαν το 1911. Τα εννοιολογικά θεμέλια της στατιστικής προσέγγισης στη μηχανική, από τον Πάουλ και την Τατιάνα Έρενφεστ δημοσιεύθηκαν αρχικά το 1911 ως άρθρο για το γερμανικό Encyklopädie der mathematischen Wissenschaften (Εγκυκλοπαίδεια των Μαθηματικών Επιστημών) και έκτοτε έχει μεταφραστεί και αναδημοσιευτεί.

Δημοσίευσε πολλά άρθρα για διάφορα θέματα όπως η τυχαιότητα και η εντροπία, και η διδασκαλία γεωμετρίας στα παιδιά.

Επικοινωνία με τον Αϊνστάιν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ήταν συχνός επισκέπτης τη δεκαετία του 1920 στο σπίτι της Witte Rozenstraat 57 στο Λάιντεν, μάρτυρας των πολλών υπογραφών στον τοίχο. Αργότερα ο Αϊνστάιν αναχώρησε για το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον και η Αφανάσιεβα αλληλογραφούσε. Τα αρχεία του Μουσείου Boerhaave στο Λάιντεν έχουν τρεις επιστολές σ' αυτήν από τον Αϊνστάιν.[10]

Η Αφανάσιεβα επικοινώνησε με τον Αϊνστάιν για τις συμβουλές του σχετικά με το χειρόγραφο της για τη θερμοδυναμική και ζήτησε πληροφορίες για έναν μεταφραστή. Ήθελε να δώσει στη θερμοδυναμική μια αυστηρή μαθηματική βάση, που έλειπε και να περιγράψει την πίεση, τη θερμοκρασία και την εντροπία στα μεταβαλλόμενα συστήματα. Ο Αϊνστάιν απάντησε στις 12 Αυγούστου 1947 ότι επικρότησε την προσέγγισή της, αλλά είχε επίσης κάποιες κριτικές:

«Ich habe den Eindruck gewonnen, dass Sie ein bisschen von logischen Putzteufel besessen sind, und dass daran die Übersichtlichkeit des Buches leide.»
(Μετάφραση: Έχω την εντύπωση, ότι σας κυριεύει κάπως ένας λογικός στιλβωτικός διάβολος και ότι η σαφήνεια του βιβλίου υποφέρει.)

Ο Αϊνστάιν δεν πρότεινε έναν μεταφραστή και έστειλε το χειρόγραφο πίσω στην Αφανάσιεβα, που πλήρωσε η ίδια για τη δημοσίευσή του το 1956 ως Die Grundlagen der Thermodynamik με τους Brill Publishers στο Λάιντεν με κάποιες, αλλά όχι όλες τις διορθώσεις του Αϊνστάιν. [10]

Κληρονομιά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ολλανδικό Συμβούλιο Φυσικής είναι χορηγός του βραβείου διατριβής Ehrenfest-Afanassjewa . [11]

Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ^ van Delft, Dirk (April 2006), «Albert Einstein in Leiden», Physics Today 59 (4): 57–62, doi:10.1063/1.2207039, https://www.lorentz.leidenuniv.nl/history/einstein/vol59no4p57_62.pdf . See p. 57: "In 1912 Ehrenfest succeeded Hendrik Antoon Lorentz (1853–1928) as professor of theoretical physics at Leiden. ... In Leiden, the Ehrenfests moved into a Russian-style villa designed by Ehrenfest’s Russian wife Tatiana Afanashewa, a mathematician."
  2. ^ P. Ehrenfest & T. Ehrenfest (1911) Begriffliche Grundlagen der statistischen Auffassung in der Mechanik, in: Enzyklopädie der mathematischen Wissenschaften mit Einschluß ihrer Anwendungen. Band IV, 2. Teil ( F. Klein and C. Müller (eds.). Leipzig: Teubner, pp. 3–90. Translated as The conceptual Foundations of the Statistical Approach in Mechanics. New York: Cornell University Press, 1959. (ISBN 0-486-49504-3)
  3. ^ T. Ehrenfest-Afanassjewa, Die Grundlagen der Thermodynamik (Leiden 1956)
  4. ^ T. Ehrenfest-Afanassjewa, On the Use of the Notion "Probability" in Physics Am. J. Phys. 26: 388 (1958)
  5. ^ Tatjana Ehrenfest-Afanassjewa, «Exercises in Experimental Geometry. 1931» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 1 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2006.  (214 KiB).
  6. ^ Ed de Moor Van Vormleer naar Realistische Meetkunde, Thesis, Utrecht (1999).

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 29  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6424nkr. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. ↑ Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  7. ↑ MacTutor History of Mathematics archive.
  8. ↑ 8,0 8,1 «Tatyana Ehrenfest-Afanassyeva». www.epigenesys.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2017. 
  9. ↑ 9,0 9,1 «Ehrenfest-Afanassjewa biography». www-history.mcs.st-and.ac.uk. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2017. 
  10. ↑ 10,0 10,1 Margriet van der Heijden (2019). «Einsteins onbekende brieven aan Afanassjewa». NRC (2–3 February 2019): W4–W5. https://www.nrc.nl/nieuws/2019/02/02/drie-onbekende-brieven-van-einstein-in-leiden-a3652687. 
  11. ↑ «Ehrenfest-Afanassjewa thesis award». Leiden: Dutch Physics Council.