Τιβέριος Ιούλιος Μιθριδάτης | |
---|---|
Χάλκινο δωδεκάνουμμο του Μιθριδάτη. Στη μία όψη: κεφάλι με διάδημα και επιγρ.: ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΙΘΡΙΔΑΤΟΥ. Άλλη όψη: ξίφος, επάνω λεοντή, αριστερά τόξο με φαρέτρα, δεξιά τρίαινα, κάτω ΙΒ΄. Παντικάπαιον 39-45 μ.Χ., 22 χλστ., 8,47 γραμ. | |
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 1ος αιώνας[1] Παντικάπαιον |
Θάνατος | 68 Ρώμη |
Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | μονάρχης |
Οικογένεια | |
Γονείς | Τιβέριος Ιούλιος Ασπούργος και Γηπαίπυρις |
Οικογένεια | Δυναστεία Τιβερίων-Ιουλίων του Βοσπόρου |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | βασιλιάς |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Τιβέριος Ιούλιος Μιθριδάτης Φιλογερμανικός Φιλόπατρις, γνωστός και ως Μιθριδάτης Γ΄ του Βοσπόρου (άκμασε. το 41 μ.Χ., απεβ. το 68 μ.Χ.) από τη δυναστεία Τιβερίων-Ιουλίων του Βοσπόρου ήταν υποτελής βασιλιάς τού Βοσπόρου. [2] [3]
Ο Μιθριδάτης ήταν ο πρώτος γιος τού βασιλιά Τ. Ι. Ασπούργου και της συζύγου του Γηπαιπύριδος, κόρης τού Κότυ Γ΄ (Σαπαίων) της Θράκης. [4] Είχε έναν μικρότερο αδελφό, που θα τον διαδεχόταν ως Τιβ. Ιούλ. Κότυς Α΄. Ήταν πρίγκιπας ελληνικής, ιρανικής και ρωμαϊκής καταγωγής. Ήταν το πρώτο εγγόνι τού Ασάνδρου και της Δυνάμεως βασιλέων τού Βοσπόρου και τού Κότυος Γ΄ (Σαπαίων) και της Αντωνίας Τρύφαινας βασιλέων της Θράκης.
Μέσω της εκ μητρός γιαγιάς του Αντ. Τρυφαίνης, ήταν απόγονος τού Ρωμαίου Mάρκου Αντωνίου, ενός της Τριανδρίας. Η Αντ. Τρύφαινα ήταν η πρώτη δισεγγονή, που γεννήθηκε στον Μ. Αντώνιο. Επίσης μέσω της Τρυφαίνης, ο Μιθριδάτης συνδεόταν με διάφορα μέλη της δυναστείας των Ιουλίων-Κλαυδίων.
Ο Τιβ. Ιούλ. Μιθριδάτης ονομάστηκε προς τιμήν τού προγόνου του Μιθριδάτη ΣΤ΄ βασιλιά τού Πόντου, ο οποίος ήταν παππούς της Δυνάμεως, εκ πατρός γιαγιάς τού Τ. Ι. Μιθριδάτη.
Λίγα είναι γνωστά για την πρώιμη ζωή του Μιθριδάτη. Ο Τιβ. Ιούλ. Ασπούργος ήταν επικεφαλής της επικράτειας τού Βοσπόρου μέχρι το τέλος του το 37 ή το 38 [5] Η Γηπαίπυρις διαδέχθηκε τον σύζυγό της ως αποκλειστική ηγεμόνας. [6] Το 39 μ.Χ. ο Μιθριδάτης κληρονόμησε τον θρόνο της μητέρας του. [7] Λίγο πριν από το 45, ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Κλαύδιος είχε δώσει στον Μιθριδάτη ολόκληρο το βασίλειο τού Βοσπόρου για να κυβερνήσει. Ο Κλαύδιος τον αναγνώρισε και τον διόρισε ως νόμιμο βασιλιά τού Βοσπόρου. Το 45, για άγνωστους λόγους, ο Κλαύδιος καθαίρεσε τον Μιθριδάτη από τον θρόνο και τον αντικατέστησε με τον μικρότερο αδελφό του Κότυ Α΄. Ο Κλαύδιος είχε αποσύρει τη ρωμαϊκή φρουρά υπό τον Αύλο Δίδιο Γάλλο από το βασίλειο τού Βοσπόρου και λίγες ρωμαϊκές κοόρτεις είχαν μείνει πίσω υπό τον Γάιο Ιούλιο Aκουίλα, από την τάξη των ιππέων.
Ο Μιθριδάτης αμφισβήτησε τη νέα κατάσταση. Δεν εμπιστεύτηκε τον Κότυ Α΄ και τον Aκουίλα και προσπάθησε να ανακτήσει τον θρόνο του. Κατάφερε να δελεάσει τους ηγέτες των τοπικών φυλών και τους λιποτάκτες στους συμμάχους του. Μπόρεσε να αναλάβει τον έλεγχο των τοπικών φυλών και να συγκεντρώσει έναν στρατό για να κηρύξει τον πόλεμο στον Κότυ Α΄ και τον Aκουίλα. Όταν ο Κότυς Α΄ και ο Aκουίλα άκουσαν νέα γι' αυτόν τον πόλεμο, φοβήθηκαν ότι η εισβολή ήταν επικείμενη, πάντως και οι δύο άνδρες ήξεραν ότι είχαν την υποστήριξη τού Κλαύδιου. Ο Μιθριδάτης με τον στρατό του συνεπλάκη σε πόλεμο με τον στρατό του Κότυ Α΄ και τα τάγματα τού Ακουίλα, σε έναν πόλεμο τριών ημερών, τον οποίο πόλεμο ο Κότυς Α΄ και ο Aκουίλα κέρδισαν αλώβητοι και θριάμβευσαν στον ποταμό Τάναϊ.
Ο Μιθριδάτης γνώριζε ότι η συνέχεια της αντίστασης ήταν μάταιη και έκανε έκκληση στον Κλαύδιο: στράφηκε σε έναν εντόπιο φύλαρχο, που ονομαζόταν Ευνώνης, για να τον βοηθήσει και ο Ευνώνης έστειλε απεσταλμένους στη Ρώμη στον Κλαύδιο, που κόμιζαν επιστολή τού Μιθριδάτη.
Στην επιστολή τού Μιθριδάτη προς τον Αυτοκράτορα, ο Μιθριδάτης τον χαιρετούσε και τού απευθυνόταν με μεγάλη τιμή και σεβασμό από έναν ηγεμόνα σε άλλον ηγεμόνα. Ο Μιθρισάτης ζητούσε από τον Κλαύδιο χάρη και να γλιτώσει από μία θριαμβευτική πομπή ή θανατική ποινή. Ο Κλαύδιος δεν ήταν σίγουρος, πώς να τιμωρήσει ή να αντιμετωπίσει τον βασιλιά. Ο Μιθριδάτης συνελήφθη και μεταφέρθηκε στη Ρώμη ως αιχμάλωτος. Εμφανίστηκε ως δημόσιο πρόσωπο δίπλα στην εξέδρα στη Ρωμαϊκή Αγορά μαζί με τους φρουρούς του και η αντιμετώπιση αυτή τού Μιθριδάτη παρέμεινε σταθερή.
Ο Κλαύδιος εντυπωσιάστηκε με το έλεος, που ζήτησε ο Μιθριδάτης με την επιστολή του και τού επέτρεψε να ζήσει. Τού χαρίστηκε στη θανατική ποινή και τον εξόρισε. Ο Μιθριδάτης έζησε, ως εξόριστος, άπορος μέχρι το τέλος του. Δεν είχε γνωστή γυναίκα ή παιδιά.