Το Τρίπτυχο (Πουτσίνι)

Το Τρίπτυχο
Σχέδιο από το εξώφυλλο του λιμπρέτου της Αδελφής Αγγελικής
Πρωτότυπος τίτλος Il trittico
Γλώσσα πρωτοτύπου Ιταλικά
Μουσική Τζάκομο Πουτσίνι
Λιμπρέτο
Πράξεις
Πρεμιέρα 14 Δεκεμβρίου 1918
Θέατρο Μητροπολιτική Όπερα, Νέα Υόρκη

Το Τρίπτυχο (Ιταλικά: Il trittico) είναι ο τίτλος μιας συλλογής από 3 μονόπρακτες όπερες: Το πανωφόρι ή Ο μανδύας (Il tabarro), Η Αδελφή Αγγελική (Suor Angelica) και Τζιάνι Σκίκι (Gianni Schicchi), του Τζιάκομο Πουτσίνι. Το έργο έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης στις 14 Δεκεμβρίου 1918.

Ιστορικό σύνθεσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γύρω στα 1904, ο Πουτσίνι άρχισε για πρώτη φορά να σχεδιάζει μια σειρά από μονόπρακτες όπερες, κυρίως λόγω της επιτυχίας που είχε η μονόπρακτη όπερα Καβαλερία Ρουστικάνα του Πιέτρο Μασκάνι,. Αρχικά, σχεδίαζε να γράψει μια όπερα για κάθε ένα από τα μέρη (Κόλαση, Καθαρτήριο και Παράδεισος) της Θείας Κωμωδίας του Δάντη . Ωστόσο, τελικά βάσισε μόνο την τρίτη όπερα, τον Τζιάνι Σκίκι στο επικό ποίημα του Δάντη. Τα τρία έργα βασίζονται σε τρία βασικά θέματα: το τραγικό, το λυρικό και το κωμικό και τοποθετούνται σε τρεις διαφορετικές εποχές και σε τρία διαφορετικά μέρη. Αυτό που συνδέει τα τρία έργα είναι ότι κάθε όπερα πραγματεύεται την απόκρυψη ενός θανάτου.

Ο Πουτσίνι προόριζε τα τρία έργα να παίζονται μαζί, κάτι που δεν συνέβη πάντα, ακόμη και λίγο μετά το πρώτο τους ανέβασμα. Ο συνθέτης έγραψε στον Μουσικό Οίκο Ricordi για να παραπονεθεί για την άδεια που έδωσαν το 1920 στη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, «για τον Μανδύα και τον Σκίκι, χωρίς την Αδελφή Αγγελική». Συμφώνησε απρόθυμα ότι οι δύο όπερες θα μπορούσαν να δοθούν σε ένα πρόγραμμα μαζί με τα Ρωσικά Μπαλέτα του Σεργκέι Ντιαγκίλεφ, αλλά όταν άκουσε ότι ο Μανδύας είχε επίσης απορριφθεί, έγραψε στη φίλη του Sybil Seligman για να πει: «Δεν μου αρέσει πολύ να δίνεται το Τρίπτυχο σε κομμάτια – έδωσα άδεια για δύο όπερες και όχι μία, σε συνδυασμό με τα Ρωσικά Μπαλέτα».

Σήμερα, είναι αρκετά συνηθισμένο να βλέπουμε μόνο μία ή δύο από τις όπερες του Τρίπτυχου, να παίζονται σε μια βραδιά, και μερικές φορές μία από αυτές μπορεί να συνδυαστεί με μια άλλη μονόπρακτη όπερα από διαφορετικό συνθέτη. Η δυσκολία στο ανέβασμα ολόκληρου του Τρίπτυχου έγκειται και στο πολύ μεγάλο καστ που απαιτείται: συνολικά 16 ανδρικές φωνές και 22 γυναικείες, μεγάλη χορωδία και σημαντικό ορχηστρικό δυναμικό.[1]

Ιστορικό παραστάσεων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι τρεις όπερες έκαναν πρεμιέρα στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης στις 14 Δεκεμβρίου 1918. Οι κριτικές για το Τρίπτυχο ήταν ανάμεικτες. Οι περισσότεροι κριτικοί συμφώνησαν ότι ο Τζιάνι Σκίκι ήταν η καλύτερη από τις τρεις όπερες.

Το Τρίπτυχο έκανε πρεμιέρα στη Ρώμη στις 11 Ιανουαρίου 1919. Ο Πουτσίνι, ο οποίος δεν ήταν παρών στην πρεμιέρα της Νέας Υόρκης, παρακολούθησε την παραγωγή στην Όπερα της Ρώμης .Και στη Ρώμη, ο Τζιάνι Σκίκι απέσπασε τις καλύτερες κριτικές. Αργότερα το ίδιο έτος, το Τρίπτυχο ανέβηκε στο Teatro Colón στο Μπουένος Άιρες (25 Ιουνίου) και στο Σικάγο (6 Δεκεμβρίου). Μετά από αυτές τις αρχικές πρεμιέρες, οι περισσότερες λυρικές σκηνές άρχισαν να ανεβάζουν τις τρεις όπερες ξεχωριστά. Ο Τζιάνι Σκίκι θα παιζόταν τελικά πιο συχνά από τις άλλες δυο όπερες του Τρίπτυχου.

Σύνοψη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μανδύας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λιμπρέτο: Τζιουζέπε Αντάμι
Τόπος: Μια φορτηγίδα στον Σηκουάνα στο Παρίσι.
Χρόνος: 1910.

Η όπερα είναι ένα σκοτεινό έργο έρωτα και θανάτου, με τη βία και τη σκληρότητα που συνδέονται με τα έργα του βερισμού. Σκιαγραφεί με ακρίβεια τους ανθρώπους που ζουν στις όχθες του Σηκουάνα.

Η Αδελφή Αγγελική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λιμπρέτο: Τζιοβακίνο Φορτσάνο
Τόπος: Μοναστήρι κοντά στη Σιένα.
Χρόνος: Τέλη του 17ου αιώνα.

Είναι μια ρομαντική ιστορία θρησκευτικής λύτρωσης. Διαδραματίζεται σε ένα γυναικείο μοναστήρι και έχει μόνο γυναικείους ρόλους.

Τζιάνι Σκίκι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λιμπρέτο: Τζιοβακίνο Φορτσάνο
Τόπος: Φλωρεντία.
Χρόνος: 1299.

Η τρίτη όπερα είναι η πιο δημοφιλής. Πρόκειται για μια φάρσα που εστιάζει στην απληστία. Το έργο βασίζεται σε ένα επεισόδιο της Θείας Κωμωδίας του Δάντη.[2]

Ρόλοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ο μανδύας
  • Η Αδελφή Αγγελική
    • Αδελφή Αγγελική (σοπράνο)
    • Η θεία πριγκίπισσα (κοντράλτο)
    • Η Ηγουμένη (Μέτζο-σοπράνο)
    • Αδελφή Ζηλώτρια (Μέτζο-σοπράνο)
    • Δασκάλα των δοκίμων (Μέτζο-σοπράνο)
    • Αδελφή Γενοβέφα (σοπράνο)
    • Αδελφή Οσμίνα (σοπράνο)
    • Αδελφή Ντολτσίνα (σοπράνο)
    • Η αδελφή νοσοκόμα (Μέτζο-σοπράνο)
    • Αδελφές Απαίτισσες (σοπράνο)
    • Δόκιμες (σοπράνο, χορωδία)[3]
  • Τζιάνι Σκίκι
    • Τζιάνι Σκίκι, (βαρύτονος)
    • Λαουρέτα (σοπράνο)
    • Τζίτα η «Γριά» (κοντράλτο)
    • Ρινούτσιο, (τενόρος)
    • Γκεράρντο (τενόρος)
    • Νέλλα (σοπράνο)
    • Γκεραρντίνο (σοπράνο)
    • Μπέτο Ντι Σίνια (βαθύφωνος)
    • Σιμόνε (βαθύφωνος)
    • Μάρκο (Βαρύτονος)
    • Λα Τσιέσκα (Μέτζο-σοπράνο)
    • Γιατρός (βαθύφωνος)
    • Συμβολαιογράφος (Βαρύτονος)
    • Τσαγκάρης (βαθύφωνος)
    • Βαφέας (βαθύφωνος)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Catherine Duault (23 Φεβρουαρίου 2016). «Puccini's Il Trittico : The Rule of Three». opera-online. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2022. 
  2. ↑ Γιάννης και Ανθούλα Παπαδοπούλου (2001). «VII. Η Ιταλική όπερα τον 19ο αιώνα». Όπερα, Διαδρομή στα Λυρικά Μονοπάτια. Αθήνα: Μουσικός οίκος Φίλιππος Νάκας. σελ. 113. ISBN 960-290-571-9. 
  3. ↑ «Αδελφή Αγγελική / Ο μανδύας». Εθνική Λυρική Σκηνή. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]