Τοξικός ηγέτης

Εκφοβισμός
Είδη

Ο τοξικός ηγέτης είναι ένα άτομο, που είναι υπεύθυνο για μια ομάδα ανθρώπων ή ενός οργανισμού και ο οποίος κάνει κατάχρηση της σχέσης ανάμεσα στον ηγέτη με τους ακόλουθούς του, καταλήγοντας να αφήνει το γκρουπ ή την οργάνωση σε χειρότερη κατάσταση από αυτήν που ήταν όταν την ανέλαβε. Ο ορισμός επινοήθηκε το 1996 από την Μάρσια Γουίκερ και σχετίζεται με πλήθος δυσλειτουργικών μορφών ηγεσίας.[1] Άλλες ονομασίες συμπεριλαμβάνουν το μικρός Χίτλερ, μάνατζερ από την κόλαση, το τοξικό αφεντικό και αφεντικό από την κόλαση.[1] Το στυλ ηγεσίας του τελικά είναι και αυτοκαταστροφικό και επιζήμιο συλλογικά, αφού ανατρέπει και καταστρέφει τις οργανωτικές δομές.[2]

Ο Άσφορθ έθεσε την άποψη σχετικά με τις δυνητικά καταστροφικές πλευρές της ηγεσίας και αναγνώρισε την ύπαρξη των μικροπρεπών τυράννων, δηλαδή των ηγετών που εξασκούν τυραννική ηγεσία, πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία περιβάλλοντος φόβου στο χώρο εργασίας.[3]

Η πρόκληση σε θεσμούς, όπως οι εταιρείες, τράπεζες και κυβερνήσεις, είναι πως να εντοπίσουν με ακρίβεια έναν εκκολαπτόμενο τοξικό Χιτλερικό Τύραννο πριν να είναι πολύ αργά.

Βασικά γνωρίσματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα βασικά γνωρίσματα, σύμφωνα με μελετητές, όπως η Μπάρμπαρα Κέλερμαν, ενός τοξικού ηγέτη είναι ότι είναι γενικά στενόμυαλος, [1] μη εγκρατής,[1][4] ετοιμόλογος, λειτουργικά άκαμπτος, ανάλγητος,[1] απρεπής,[4] μεροληπτικός,[1] διεφθαρμένος[4] ή επιθετικός.[4] Καυχιούνται ότι είναι δήθεν έξυπνοι, πάντα επικρίνουν άλλα μέλη του προσωπικού και αποφεύγουν ή αντιπαθούν να τους κάνουν ερωτήσεις σχετικά με τον τρόπο ηγεσίας τους.[2] Οι συμπεριφορές που τα υποδεικνύουν είναι όταν:

  • Έχει αντιφατική συμπεριφορά.[2]
  • Παίζει παιχνίδια ισχύος με την εταιρική πολιτική.
  • Δείχνει τρομερά ανταγωνιστική συμπεριφορά με τους άλλους εργαζόμενους.[2]
  • Επιδεικνύει τελειομανή συμπεριφορά.
  • Κάνει κατάχρηση του πειθαρχικού συστήματος (όπως το να βγάζει από τη μέση έναν εργασιακό αντίπαλο).
  • Έχει συγκαταβατική/ετοιμόλογη συμπεριφορά.[1]
  • Είναι επιφανειακός και του λείπει αυτοπεποίθηση. Οι τοξικοί ηγέτες δεν είναι σίγουροι με τους εαυτούς τους και γίνονται δύσκολοι στην αντιμετώπιση.[2]
  • Έχει έλλειψη αυτοελέγχου και/ή αυτοσυγκράτησης.[4]
  • Ασκεί σωματικό και/ή ψυχολογικό bullying (εκφοβισμό).[4]
  • Έχει ακαμψία προσαρμογής.[2]
  • Κάνει διακρίσεις (σεξισμός, κτλ.).
  • Προκαλεί τη διάσπαση στον εργασιακό χώρο παρά την ένωσή του.[1]
  • Χρησιμοποιεί τακτικές της έκφρασης "διαίρει και βασίλευε" στους εργαζόμενους.[4]
  • Είναι αλαζονικός[2]
  • Είναι ευερέθιστος[2]

Επιθετικός ναρκισσισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυτό το σύνδρομο ονομάζεται επίσης Παράγοντας 1 στη Λίστα Ψυχοπάθειας Hare, η οποία περιλαμβάνει τα κάτωθι χαρακτηριστικά γνωρίσματα:

Άλλα γνωρίσματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλοί είναι επίσης απολυταρχικοί, αυταρχικοί [2] και/ή έχουν μανία με τον έλεγχο σε διάφορα επίπεδα και έχουν την τάση να χρησιμοποιούν τη μικροδιαχείρηση, την υπερδιαχείρηση και τη διαχείριση με το φόβο, ώστε να κρατήσουν την εξουσία τους στο γκρουπ. Οι μικροδιαχειριστές συνήθως αντιπαθούν, όταν ένας υφιστάμενος παίρνει αποφάσεις χωρίς πρώτα να τους συμβουλευτεί, άσχετα με το επίπεδο της αρχής ή της πραγματικής ορθότητας.[1] Ένας τοξικός ηγέτης μπορεί να είναι και υποκριτής και υπερβολικά αυστηρός στους άλλους, επιδιώκοντας να προβάλει την ψευδαίσθηση της εταιρικής και ηθικής αρετής για να κρύψει τις δικές του κακίες στον εργασιακό χώρο. Η υποκρισία περιλαμβάνει την εξαπάτηση των άλλων δηλαδή μια μορφή ψεύδους.[1] [5] Ορισμένες φορές είναι απροσάρμοστοι,[2] και φοβούνται την αλλαγή.[2] Μπορεί να είναι τρομαχτικοί και να είναι ψυχικά αγχωτικό να δουλέψεις μαζί τους.[1]

Ο Ρωσικός στρατός ορίζει τους διοικητές τοξικούς ηγέτες ως άτομα, που θέτουν το συμφέρον τους πρώτα, μπορούν να διαχειρίζονται τους υφιστάμενους, συμπεριφέρονται με έναν κακοπροαίρετο τρόπο ή δείχνουν φτωχό πνεύμα στην ικανότητα λήψης αποφάσεων.[6] Μια μελέτη, η οποία αφορούσε το Κέντρο για τη Στρατιωτική Ηγεσία, εντόπισε πως οι τοξικοί ηγέτες εργάζονται για να προωθούν τους εαυτούς τους εις βάρος των υφισταμένων και συνήθως το κάνουν χωρίς να υπολογίσουν τις μακροπρόθεσμες συνέπειες για τους υφισταμένους τους, τη μονάδα τους και το στρατιωτικό επάγγελμα.[7]

Τα εργαλεία ενός τοξικού ηγέτη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Εργασιακό φόρτος: Η διαδικασία προετοιμασία για αποτυχία είναι μια καθιερωμένη για τα καλά τακτική για εργασιακό εκφοβισμό που ο τοξικός ηγέτης μπορεί να εφαρμόσει πάνω στους ανταγωνιστές του και τους υφιστάμενούς του.[8][9][10]
  • Εταιρικό σύστημα ελέγχου: Μπορεί να χρησιμοποιήσουν αυτή τη διαδικασία για να ελέγχουν τι συμβαίνει. Μπορεί να κάνουν κατάχρηση στο πειθαρχικό σύστημα για να υποβοηθήσουν την κουλτούρα ισχύος τους.
  • Οργανωτικές δομές: Μπορεί να παρακάμψουν την ιεραρχία, να κάνουν κατάχρηση προσωπικών σχέσεων και των εργασιακών ροών μέσα στην επιχείρηση.
  • Εταιρικές δομές δύναμης: Ο τοξικός ηγέτης ελέγχει ποιος, αν κάποιος παίρνει αποφάσεις και σε τι μέγεθος επηρεάζουν οι αποφάσεις του.
  • Σύμβολα προσωπικής επιβολής : Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν την άδεια να παρκάρει σε συγκεκριμένο χώρο και την πρόσβαση στις τουαλέτες των διευθυντών ή την πρόσβασή του σε προμήθειες και στολές. Ναρκισσιστικά σύμβολα και εικόνες του (δηλαδή ένας χώρος εργασίας γεμάτος πορτραίτα του).
  • Εργασιακές ιεροτελεστίες και ρουτίνες: Συναντήσεις στελεχών, εκθέσεις συμβουλίου, πειθαρχικές ακροάσεις, αναλύσεις επιδόσεων και ούτω καθεξής μπορεί να γίνουν πιο συνηθισμένα από όσο χρειάζεται.

Αναπόφευκτα η επίδοση του θύματος στο χώρο εργασίας, στην αυτοεκτίμησή του και στην αυτοπεποίθησή του θα μειωθούν όσο αυξάνεται το στρες του. Μεγάλο κόστος λειτουργίας και αύξηση στις ώρες υπερωρίας των υπαλλήλων επίσης είναι κάτι που παρατηρείται στην ηγεσία ενός τοξικού ηγέτη. [1]

Δείτε ακόμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 «The Toxic Boss Syndrome». Management.about.com. 27 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2011. 
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 «Toxic Leadership». Leadchangegroup.com. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2012. 
  3. ↑ Petty tyranny in organizations , Ashforth, Blake, Human Relations, Vol. 47, No. 7, 755-778 (1994)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 «Toxic Leadership - How To Spot It And How To Avoid It». Strategies-for-managing-change.com. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2011. 
  5. ↑ «Definition of "Hypocrite" on dictionary.com». Dictionary.reference.com. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2011. 
  6. ↑ ""Army worries about ‘toxic leaders’ in ranks," The Washington Post National. June 25, 2011. Retrieved 2011-09-13.
  7. ↑ "Why do we allow Toxic Leadership to occur? Αρχειοθετήθηκε 2011-10-17 στο Wayback Machine." Combined Arms Center Blog. September 2, 2011. Retrieved 2011-09-13.
  8. ↑ Peyton PR Dignity at Work: Eliminate Bullying and Create a Positive Working Environment (2003)
  9. ↑ Rayner C, Hoel Η A Summary Review of Literature Relating to Workplace Bullying Journal of Community & Applied Social Psychology Volume 7, Issue 3, pages 181–191, June 1997
  10. ↑ Randle J Workplace Bullying in the NHS (2006)

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Lipman-Blumen, Jean. The Allure of Toxic Leaders: Why We Follow Destructive Bosses and Corrupt Politicians--and How We Can Survive Them. Oxford University Press, USA. September 2004.
  • Kellerman, Barbara. Bad Leadership: What It Is, How It Happens, Why It Matters Harvard Business School Press. September 2004.
  • Price, Terry L. Understanding Ethical Failures in Leadership (Cambridge Studies in Philosophy and Public Policy). Cambridge University Press. August 2005.
  • Warneka, Timothy H. Leading People the Black Belt Way: Conquering the Five Core Problems Facing Leaders Today. Asogomi Publishing International. 2005.
  • Whicker, Marcia Lynn. Toxic leaders: When organizations go bad. Westport, CT. Quorum Books. 1996.
  • Williams, Christopher. Leadership accountability in a globalizing world. London: palgrave Macmillan. 2006.
  • Jha, Srirang and Jha, Shweta. (2015). Leader as Anti-Hero: Decoding Nuances of Dysfunctional Leadership. Journal of Management & Public Policy, June 2015.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]