Το τσιμιτσούρι (ισπανικά: Chimichurri) είναι σάλτσα με βάση τον ψιλοκομμένο μαϊντανό που χρησιμοποιείται ως συστατικό στη μαγειρική και ως καρύκευμα για ψητά κρέατα. Προέρχεται από την κουζίνα της Αργεντινής και της Ουρουγουάης και έχει υιοθετηθεί ευρέως στο μεγαλύτερο μέρος της Λατινικής Αμερικής.[1] Υπάρχουν πράσινες (chimichurri verde) και κόκκινες (chimichurri rojo) ποικιλίες της σάλτσας. Είναι φτιαγμένο από ψιλοκομμένο μαϊντανό, μπούκοβο, σκόρδο, ελαιόλαδο, ρίγανη και ξύδι ή χυμό λεμονιού. Είναι παρόμοιο με τη μαροκινή χερμούλα.
Το όνομα μπορεί να είναι μια παραλλαγή του ισπανικού chirriburri «hubbub», το οποίο ίσως προέρχεται από το βασκικό zurrumurru «θόρυβος, φήμη».[2] Μια άλλη θεωρία το συνδέει με το βασκικό tximitxurri, το οποίο αναφέρεται σε ένα «μίγμα πολλών πραγμάτων χωρίς συγκεκριμένη σειρά». Πολλοί Βάσκοι εγκαταστάθηκαν στην Αργεντινή τον 19ο αιώνα.[3]
Διάφορες, σχεδόν σίγουρα παρετυμολογίες αναφέρουν ότι το όνομα είναι παραφθορά αγγλικών λέξεων, συνηθέστερα «Jimmy['s] Curry» (κάρι του Τζίμι),[4][5] «Jimmy McCurry» (τζίμι ΜακΚάρι),[4][6] ή «gimme curry» (δώσε μου κάρι),[7] αλλά δεν βρέθηκε σύγχρονη τεκμηρίωση για κάποια από αυτές τις ιστορίες.
Το τσιμιτσούρι παρασκευάζεται πάντα από ψιλοκομμένο μαϊντανό, αλλά τα άλλα καρυκεύματα που χρησιμοποιούνται ποικίλλουν.[8] Η προσθήκη ξυδιού από κόκκινο κρασί, σκόρδου, αλατιού, μαύρου πιπεριού, ρίγανης, μπούκοβου και ηλιελαίου ή ελαιολάδου είναι χαρακτηριστική (συν ένα σφηνάκι ζεστό νερό).[8][9] Ορισμένες συνταγές προσθέτουν ασκαλώνιο ή κρεμμύδι και χυμό λεμονιού.[9] Το τσιμιτσούρι μπορεί να πασπαληθεί ή να στρωθεί με κουτάλι πάνω στο κρέας καθώς ψήνεται ή στην ψημένη επιφάνεια του κρέατος καθώς ξεκουράζεται.[9] Το τσιμιτσούρι σερβίρεται συχνά ως συνοδευτικό στα asados (ψητά κρέατα).[8] Μπορεί να σερβιριστεί με ψητές μπριζόλες ή ψητά λουκάνικα,[1] αλλά και με πουλερικά ή ψάρια.
Στη Δομινικανή Δημοκρατία, το τσιμιτσούρι ή chimi είναι ένα χάμπουργκερ που ολοκληρώνεται με ψιλοκομμένο λάχανο και σάλτσα γκολφ.[10]
Στην κουζίνα του Λεόν του Μεξικού, το τσιμιτσούρι είναι επικάλυψη πίτσας με μαγιονέζα, μουστάρδα, τσίλι, λευκό ξύδι, σκόρδο, λάδι και αλάτι. Αυτή η σάλτσα έχει πορτοκαλί απόχρωση και είναι πολύ δημοφιλές στην πόλη.[11]