Υπερτουρισμός

Η Φοντάνα ντι Τρέβι στη Ρώμη - τυπικό παράδειγμα προορισμού που αντιμετωπίζει ζητήματα προβλημάτων από τον υπερτουρισμό.

Ως υπερτουρισμός (αγγλικά: Overtourism‎‎, γερμανικά: Übertourismus‎‎)[1][2][3] αναφέρεται το σύγχρονο φαινόμενο της συμφόρησης ενός τόπου από τον υπερβολικά υψηλό αριθμό τουριστών - επισκεπτών[4], με αποτέλεσμα τα πολλαπλά προβλήματα, μεταξύ άλλων, στην κοινωνία και στο περιβάλλον, ή/και οι συγκρούσεις με τον τοπικό πληθυσμό.

Ορισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (UNWTO) ορίζει τον υπερτουρισμό ως «την επίδραση του τουρισμού σε έναν προορισμό ή τμήματά του, που επηρεάζει υπερβολικά την αντίληψη ποιότητας ζωής των πολιτών και την ποιότητα των εμπειριών των επισκεπτών με ιδιαιτέρως αρνητικό τρόπο».[5]

Ο ορισμός αυτός δεικνύει πως μπορεί να παρατηρηθεί ο υπερτουρισμός -ως φαινόμενο- τόσο μεταξύ των ντόπιων, οι οποίοι θεωρούν τον τουρισμό ως διαταραχτικό παράγοντα ο οποίος επιβαρύνει όλο και περισσότερο την καθημερινή ζωή τους, αλλά, και μεταξύ των επισκεπτών οι οποίοι θεωρούν και βιώνουν τον μεγάλο αριθμό τουριστών ως ενοχλητικό και αρνητικό από απόψη παροχής υπηρεσιών.

Επιδράσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο όρος χρησιμοποιείται συχνά από το 2015, αλλά η όλο και πιο συχνά χρησιμοποιούμενη έκφραση αναφέρεται και για να περιγράψει τις αρνητικές επιπτώσεις που αποδίδονται στον τουρισμό.[6]

Υπερτουρισμός - υπερβολικά μεγάλος αριθμός λουόμενων σε παραλία της Βαρκελώνης το καλοκαίρι του 2017

Η υπερβολική, πέραν των φυσιολογικών ορίων ανάπτυξη του τουρισμού μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις μεταξύ κατοίκων, μεταναστών, επισκεπτών κατά τη διάρκεια της ημέρας, και μεταξύ τουριστών κατά τη διάρκεια του διανυκτέρευσης. Αν και πολλή προσοχή δίνεται σήμερα στον υπερτουρισμό στις πόλεις, μπορεί επίσης να παρατηρηθεί σε περιφερεαικούς προορισμούς ή σε νησιά.[7]

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού διαπίστωσε ότι η αντίληψη της έννοιας, υπερπληθυσμός, μπορεί να οδηγήσει τους ντόπιους κατοίκους στο να διαμαρτυρηθούν ενάντια στον τουρισμό. Η υπερβολική αύξηση των επισκεπτών μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στους ντόπιους κατοίκους, ειδικά κατά τις περιόδους υψηλής ζήτησης του τουρισμού.

Επομένως, η ικανότητα ανταπόκρισης ενός τουριστικού προορισμού μετριέται επίσης και από την άποψη της κοινωνικής ικανότητας ανταπόκρισης αλλά και της συμπεριφοράς των τουριστών.[8]

Ο υπερτουρισμός μερικές φορές αναπαράγεται εσφαλμένα με την έννοια, μαζικός τουρισμός. Ο μαζικός τουρισμός συνεπάγεται μεγάλες ομάδες τουριστών που έρχονται στον ίδιο προορισμό. Ενώ αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υπερτουρισμό, υπάρχουν πολλοί προορισμοί που φιλοξενούν εκατομμύρια επισκέπτες, αλλά δεν θεωρείται ότι υποφέρουν από υπερτουρισμό (π.χ. Λονδίνο).[9] Οι τουρίστες χρησιμοποιούν συνήθως υποδομές και υπηρεσίες που έχουν σχεδιαστεί για τους κατοίκους. Εάν υπερβληθεί η χωρητικότητα των υποδομών και των υπηρεσιών που δύναται να χρησιμοποιούν οι τουρίστες, η παροχή των υπηρεσιών εστιάζει στις προτεραιότητες των τουριστών. Οι κάτοικοι μπορεί να αναγκαστούν να χρησιμοποιήσουν την παροχή υπηρεσιών που προορίζεται για τους τουρίστες.[10]

Στη δεκαετία του 1990 ντόπιοι κάτοικοι της Ισπανίας, της Ελλάδας, της Μάλτας και της Γαλλίας άρχισαν να αντιτίθενται στον μαζικό τουρισμό, ο οποίος θεωρήθηκε φορντισμός. Σε αγροτικές περιοχές της Λατινικής Αμερικής, οι περιβαλλοντικές ανησυχίες ήταν η βασική αιτία για την αύξηση της δυσαρέσκειας και των κοινωνικών εκστρατειών κατά της ανάπτυξης τουριστικών ακινήτων. Στο Μεξικό και την Κεντρική Αμερική, οι έντονες διαδηλώσεις για την κερδοσκοπία των τουριστικών ακινήτων, μαζί με την αντίστοιχη εκμετάλλευση των εργαζομένων, ή ακόμη και την απαλλοτρίωση και τον εκτοπισμό των ντόπιων κατοίκων.[11]

Το 2017 στην Ευρώπη έλαβε χώρα ένα κύμα διαμαρτυριών των κατοίκων για το ζήτημα του υπερτουρισμού σε διάφορες πόλεις, συμπεριλαμβανομένων της Βαρκελώνης, της Βενετίας και της Πάλμα ντε Μαγιόρκα. Τα προβλήματα που προκύπτουν από τον υπερτουρισμό άρχισαν να συζητούνται ήδη σε ακαδημαϊκές εκδόσεις και δημοσιεύσεις ερευνητών, αν και δεν έχει συμφωνηθεί ένας αποδεκτός ορισμός του όλου φαινομένου.[12]


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Δανδόλου, Ναταλία (4 Μαρτίου 2024). «Υπερτουρισμός: Τα μέτρα που λαμβάνουν οι μεγάλες πόλεις της Ευρώπης». Οικονομικός Ταχυδρόμος - ot.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2024. 
  2. ↑ Sites, ταξίδι.· Media, Social· Και, Events. Θα με βρεις κάπου ανάμεσα.· Γιατί, στο Terra! (30 Αυγούστου 2023). «Υπερτουρισμός: Ο κρυφός εχθρός του ποιοτικού και βιώσιμου τουρισμού». Terra Magazine. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2024. 
  3. ↑ Συμιακάκης, Μάριος (1 Ιουλίου 2021). «Το φαινόμενο του υπερτουρισμού και πως μπορεί να αντιμετωπιστεί με την αειφορία». Πρόγραμμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, Σχολή Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης, Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου, 2021-05. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2024. 
  4. ↑ Iefimerida.Gr, Newsroom (20 Απριλίου 2024). «Βγήκαν στους δρόμους οι κάτοικοι των Καναρίων Νήσων κατά του υπερτουρισμού -«Δεν θέλουμε να πεθάνει το νησί μας»». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2024. 
  5. ↑ Overtourism: Lessons for a Better Future. Island Press. 2021. ISBN 9781642830767. 
  6. ↑ Koens, Ko; Postma, Albert; Papp, Bernadett (23 November 2018). «Is Overtourism Overused? Understanding the Impact of Tourism in a City Context». Sustainability 10 (12): 4384. doi:10.3390/su10124384. 
  7. ↑ Sharma A & Hazan A. 2021. Overtourism as Destination Risk: Impacts and Solutions, Bingley: Emerald, pg.missing
  8. ↑ Alastair M. Morrison (2023). Marketing and Managing Tourism Destinations. Taylor & Francis. ISBN 9781000876161. 
  9. ↑ Koens, Ko; Postma, Albert; Papp, Bernadett (23 November 2018). «Is Overtourism Overused? Understanding the Impact of Tourism in a City Context». Sustainability 10 (12): 4384. doi:10.3390/su10124384. Koens, Ko; Postma, Albert; Papp, Bernadett (23 November 2018). "Is Overtourism Overused? Understanding the Impact of Tourism in a City Context". Sustainability. 10 (12): 4384. doi:10.3390/su10124384.
  10. ↑ Claudio Milano, επιμ. (2019). Overtourism: Excesses, Discontents and Measures in Travel and Tourism. CABI. σελ. 2. ISBN 9781786399823. 
  11. ↑ Claudio Milano, επιμ. (2019). Overtourism: Excesses, Discontents and Measures in Travel and Tourism. CABI. σελ. 3. ISBN 9781786399823. 
  12. ↑ Dimitrios Stylidis, επιμ. (2022). Tourism Planning and Development in Eastern Europe. CABI. σελ. 2. ISBN 9781800620339.