Φέλιξ Καντέλα

Φέλιξ Καντέλα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	27  Ιανουαρίου 1910[1][2][3] Μαδρίτη[4]
Θάνατος	7  Δεκεμβρίου 1997[1][2][3] Ντάρχαμ
Χώρα πολιτογράφησης	Ισπανία Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Μεξικό
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ισπανικά[5]
Εκπαίδευση	διδάκτωρ
Σπουδές	Πολυτεχνείο της Μαδρίτης Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών του Σαν Φερνάντο Ανώτερη Τεχνική Σχολή Αρχιτεκτονικής της Μαδρίτης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αρχιτέκτονας[6][7] μηχανικός ζωγράφος διδάσκων πανεπιστημίου
Εργοδότης	Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού Πανεπιστήμιο του Ιλινόις Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο[8]
Αξιοσημείωτο έργο	Oceanogràfic Palacio de los Deportes
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Gold Medal of Architecture (Spain) (1981) επίτιμος διδάκτωρ (1978) d:Q11700276 (1985) honorary doctorate of the University Polytechnic of Madrid (1994) honorary doctorate of Seville University βραβείο Ωγκύστ Περρέ (1961)
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Φέλιξ Καντέλα (Felix Candela) (27 Ιανουαρίου 1910 – 7 Δεκεμβρίου 1997) ήταν Ισπανός αρχιτέκτονας, γνωστός για τη μεγάλη του συνεισφορά στην ανάπτυξη της μεξικανικής αρχιτεκτονικής. Θεωρείται ως ο δημιουργός ενός κατασκευαστικού συστήματος, του οποίου δυο χαρακτηριστικά εξέφραζαν τις τάσεις του 20ουαιώνα: η χρήση οπλισμένου σκυροδέματος και ο ορισμός του αρχιτεκτονικού χώρου σε σχέση με την τέταρτη διάσταση, τον χρόνο.

Θεωρούταν ότι ανήκει σε μια ομάδα αρχιτεκτόνων (Όσκαρ Νίεμαϊερ, Γιερν Ούτσον, Έερο Σάαρινεν), οι οποίοι από το 1950 και μετά χρησιμοποιούσαν μεμβράνες από σκυρόδεμα για να δημιουργήσουν αχανείς χώρους με μνημειακές γεωμετρικές μορφές. Από γραπτά κείμενα που μας άφησε όμως, διαφοροποιεί ρητά τη θέση του, καθώς υποστήριζε πως ο σχεδιασμός και οι δημιουργίες των παραπάνω αρχιτεκτόνων προέκυπταν μονάχα από τη βούληση τους. Αντίθετα η δικιά του προσέγγιση ήταν πολύ σαφής, καθώς η κατασκευή των τολμηρών σχεδιαστικών φαντασιώσεών του πάντα παρουσίαζε μια ξεκάθαρη μετάβαση από τη γεωμετρία στην υλοποίηση των δομών. Οι μορφές ξεδιπλώνονταν στον χώρο, προέκυπταν από στοιχεία και επιφάνειες και υπάκουαν σε μαθηματικές και κατασκευαστικές αρχές, όπου σημεία, επίπεδα και τομές δημιουργούν έναν άρρηκτο δεσμό.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στη Μαδρίτη της Ισπανίας το 1910.

Το 1927 εισήχθη στην Πολυτεχνική Σχολή Αρχιτεκτονικής της Μαδρίτης, από όπου αποφοίτησε το 1935 και στη συνέχεια ταξίδεψε στη Γερμανία για να συνεχίσει τις σπουδές του στην αρχιτεκτονική.

Νωρίς αφότου ξεκίνησαν τα μαθήματα, ανέπτυξε μια ιδιαίτερη κλίση προς την γεωμετρία και ξεκίνησε να παρέχει ιδιαίτερα μαθήματα σε άλλους φοιτητές. Στο πρώτο έτος των σπουδών του, η οπτική του αντίληψη και το ταλέντο του στην παραστατική γεωμετρία και τριγωνομετρία προσέλκυσαν το ενδιαφέρον του καθηγητή του στο μάθημα της αντοχής υλικών, Λουίς Βέγκας, ο οποίος τον όρισε επίσημο βοηθό του. Στο πλάι του, ο Καντέλα πήρε μέρος σε πολλούς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και κέρδισε στους περισσότερους.

Αντίθετα με πολλούς συνομηλίκους του, δεν είχε δείξει καμία κλίση προς αυτή την κατεύθυνση στο σχολείο. Δεν του άρεσαν καν τα μαθηματικά. Όταν ήταν φοιτητής στη Μαδρίτη, στη σχολή διδάσκονταν τη θεωρία της ελαστικότητας, όπου ο Καντέλα βοηθούσε τους καθηγητές και τους φοιτητές.

Οι σπουδές του διακόπηκαν απότομα, με το ξεκίνημα του εμφυλίου πολέμου στην Ισπανία το 1936. Όταν γύρισε στην Ισπανία να πολεμήσει, συμμάχησε με τους δημοκρατικούς και πάλεψε κατά του Φράνκο. Σύντομα ορίστηκε αρχηγός των μηχανικών. Ενώ συμμετείχε στον εμφύλιο πόλεμο, φυλακίστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Περπινιάν στη Γαλλία μέχρι τη λήξη του πολέμου το 1939. Έχοντας πολεμήσει κατά του Φράνκο, δεν μπορούσε να παραμείνει στο κράτος, το οποίο πλέον κυβερνούσε, επομένως μαζί με κάποιες άλλες εκατοντάδες κρατουμένων επιβιβάστηκε στο πλοίο για το Μεξικό όπου θα ξεκινούσε την καριέρα του.

Παντρεύτηκε την Ελάντια Μαρτίν, όταν έφτασε στο Μεξικό, όπου και μεγάλωσαν την οικογένειά τους.

Λεπτά κελύφη

Ο Καντέλα εργάστηκε πολύ σκληρά για να αποδείξει την πραγματική φύση και τις δυνατότητες που διέθετε το οπλισμένο σκυρόδεμα στις δομικές κατασκευές (θόλους, κελύφη).

Δεν εφεύρε αυτός την κατασκευή λεπτών κελυφών αλλά ήταν ο δημιουργός των εξισώσεων άσκησης θλιπτικών δυνάμεων σε μεμβράνες που καθιστούσαν δυνατή την εφαρμογή στατιστικών διαδικασιών στη σύλληψη μιας κατασκευής και τη διεξαγωγή πειραμάτων θλιπτικής αντοχής, καθορίζοντας έτσι το πάχος και τη μορφή της μεμβράνης.Με αυτές τις εξισώσεις μπορούσε να μελετήσει την κατανομή των θλιπτικών δυνάμεων στη κατασκευή των κελυφών και να επιτύχει το “ελαφρύτερο” δυνατό αποτέλεσμα χωρίς να σπαταλήσει καθόλου υλικά. Αυτή η διαδικασία ενστάλαζε τις μορφές του με χάρη και ομορφιά. Συχνά ασκούσε κριτική στις αναλυτικές διαδικασίες που χρησιμοποιούσαν οι πολιτικοί μηχανικοί σε αντίστοιχες κατασκευές καθώς υποστήριζε ότι οδηγούσαν σε σπατάλη υλικών και λανθασμένα δεδομένα. Οι δίκες του διαδικασίες βασίζονταν στη γεωμετρία (απ’ την εικόνα των σωμάτων που περιστρέφονται και τέμνονται στον χώρο) και παρήγαγαν μορφές που ήδη άνηκαν στο γεωμετρικό ρεπερτόριο. Σύμφωνα με αυτή τη γεωμετρικά βασιζόμενη λογική, οι μορφές που προέκυπταν ήταν δυνατό να φέρουν τους εαυτούς τους εφόσον κατασκευάζονταν με υλικά που μπορούσαν να εξασφαλίσουν τη σταθερότητα τους. Κατάφερε να δημιουργήσει κελύφη πάχους 2-5 εκ.

Μεξικό, 1950

Ο Καντέλα εργάστηκε ως αρχιτέκτονας στο Μεξικό μέχρι το 1949, όπου ξεκίνησε να κατασκευάζει τα χαρακτηριστικά του λεπτά κελύφη από σκυρόδεμα. Έκανε την πλειοψηφία των έργων του στο Μεξικό μέχρι τη δεκαετία του '60. Ήταν υπεύθυνος για περισσότερες από 300 έργα και 900 αναθέσεις έργων εκείνη την περίοδο. Πολλά από τα μεγάλα του έργα του δόθηκαν από την μεξικάνικη κυβέρνηση όπως το Cosmic Rays Pavillion. To 1956, ο Μεξικανός πρόεδρος Αντόλφο Ρούις Κορτίνες είπε :”Τίποτα δεν θα μπορούσε να είναι πιο σημαντικό απ’ το να κάτσεις κάτω από τη σκιά των κτιρίων που θα κατασκευάσουμε”, προαναγγέλλοντας τον μεγάλο αριθμό των έργων που θα κατασκευάζονταν. Ευτυχώς για τον Καντέλα, ο Κορτίνες για να επιβεβαιώσει αυτή του τη δήλωση παρείχε ένα μεγάλο ποσό στην κατασκευή δημοσίων έργων. Ακόμα επωφελήθηκε από τα κονδύλια του πρόεδρου στην παιδεία, καθώς διορίστηκε καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Μεξικού, πράγμα το οποίο έκανε για το υπόλοιπο της καριέρας του.

Σημαντικά έργα

• 1951-1952: Cosmic Rays Pavillion, Πόλη του Μεξικού
• 1952: Αμφιθέατρο Χημείας, Πόλη του Μεξικού
• 1954: Νυχτερινό κέντρο La Jacaranda, Πόλη του Μεξικού
• 1952-1954: Αποθήκες Τελωνειακής Διοίκησης, Πόλη του Μεξικού
• 1953-1955: Ναός της Παναγίας της Θαυματουργής, Πόλη του Μεξικού
• 1955: Αγορά Κογιοάκαν, Παρεκκλήσι Παναγίας της Μοναχικής, Κύρια Αίθουσα Νέου Χρηματιστηρίου Μεξικού
• 1956: Ναός Αγίου Αντωνίου, Πύλη εργοστασίου Lederle
• 1957: Αγορά Χονδρικής Τζαμάικας, νυχτερινό κέντρο La Jacaranda (Ακαπούλκο), Γλυπτό εισόδου στο Λόμας Τροπικάλες
• 1958: Plaza of the Fans, Εστιατόριο Low Manantiales (Σοτσιμίλκο, Πόλη του Μεξικού)
• 1959: Παρεκκλήσι Lomas de Cuernavaca (Λόμας ντε Κουερναβάκα, Μορέλος), Ναός Αγίου Ιωσήφ (Μόντερεϊ, Νουέβο Λεόν)
• 1959-1960: Παρεκκλήσι Σαν Βισέντε ντε Πολ (Κογιοάκαν, Πόλη του Μεξικού)
• 1960: Εμφιαλωτήριο Bacardi & Co. (Κουαουιτλάν), Ναός Αγίας Μόνικας, Πόλη του Μεξικού
• 1966: Ναός La Florida (Ναουκαλπάν)
• 1967: Στάση μετρό Σαν Λάζαρο (Πόλη του Μεξικού), στάση μετρό Candelaria (Πόλη του Μεξικού)
• 1968: Συγκρότημα Ολυμπιακών Αθλημάτων, Πόλη του Μεξικού

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2014.
2. (Αγγλικά) SNAC. w6ws9cxw. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
3. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Felix-Candela. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
5. CONOR.SI. 92494691.
6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
7. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/130035. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
8. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.

Βιβλιογραφία

• Felix Candela, Enrique X. de Anda Alanis

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Félix Candela στο Wikimedia Commons