Φίλιππος ο Τετράρχης

Φίλιππος ο Τετράρχης
Καισάρεια Φιλίππου (Πανειάς)
Τετράρχης της Πανειάδος, Γαυλανίτιδος, Βαταναίας και Τραχωνίτιδος
Περίοδος4 π.Χ.-34
Προκάτοχος Ηρώδης ο Μέγας Βασιλιάς των Ιουδαίων
Διάδοχος Λεύκιος
Πομπόνιος Φλάκκος
(Ρωμαίος έπαρχος της Συρίας)
Θάνατος34 μ.Χ.
ΣύζυγοςΣαλώμη κόρη της Ηρωδιάδας
ΟίκοςΗρωδιανή Δυναστεία
ΠατέραςΗρώδης ο Μέγας
ΜητέραΚλεοπάτρα της Ιερουσαλήμ
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )
Η μορφή του Τιβέριου σε νόμισμα που κόπηκε από τον Φίλιππο τον Τετράρχη

Ο Φίλιππος ο Τετράρχης ή Ηρώδης Φίλιππος Β΄ (απεβ. 34 μ.Χ.) από την Ηρωδιανή Δυναστεία ήταν τετράρχης της Ιτουραίας & Τραχωίτιδος (4 π.Χ.-34 μ.Χ.).

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν γιος του Ηρώδη του Μεγάλου και της πέμπτης συζύγου του Κλεοπάτρας. Ήταν ετεροθαλής αδελφός του Ηρώδη Αρχέλαου και του Ηρώδη Αντίπα.

Η διακυβέρνηση του Φιλίππου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιτουραία,Γαυλανίτιδα,Βαταναία και Τραχωνίτιδα

Ο Οκταβιανός Αύγουστος παραχώρησε στον Φίλιππο το αξίωμα του τετράρχη στη Ρώμη το 4 π.Χ.,σύμφωνα με τη διαθήκη του Ηρώδη. Στην επικράτεια του περιλαμβάνονταν οι περιοχές της Πανειάδος, Γαυλανίτιδος, Βαταναίας και Τραχωνίτιδος.[1]

Ο Φίλιππος σε ολόκληρο το διάστημα της διακυβέρνησης του (4 π.Χ.-34), ήταν ένας ήπιος ηγεμόνας. Του δόθηκε μια περιοχή στην οποία όπως μας πληροφορεί ο Στράβων οι κάτοικοι ζούσαν κάνοντας κάθε είδους παρανομία. Παρά το γεγονός αυτό κυβέρνησε με σύνεση και υπήρχε προστάτης των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών. Ο ίδιος αγαπούσε τη γεωγραφία και ανακάλυψε μάλιστα τις πηγές του Ιορδάνη.[2]

Συνήθιζε να ζει σαν ηγεμόνας ελληνιστικού βασιλείου και μιλούσε μόνο ελληνικά.[2] Δεν υπάρχει καμμία ένδειξη ότι χρησιμοποίησε το όνομα Ηρώδης Φίλιππος, σαν δυναστικό τίτλο όπως έκαναν τα αδέλφια του Ηρώδης Αρχέλαος και Ηρώδης Αντίπας.

Καισάρεια Φιλίππου και Ιουλιάς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην περιοχή της Πανειάδος, από τα ελληνιστικά χρόνια είχε ιδρυθεί ένα ιερό του Πανός δίπλα σε ένα τεράστιο φυσικό σπήλαιο που ονομάστηκε Πάνειον άντρον. Το σπήλαιο βρίσκονταν στη νοτιοδυτική πλευρά του όρους Ερμών. Το 3 π.Χ. είχε ιδρυθεί μια μικρή πόλη που ονομάστηκε επίσης Πανειάς δηλαδή πόλη του Πανός.[3]

Στην περιοχή εκείνη ο Φίλιππος οικοδόμησε μια νέα πόλη την οποία ονόμασε Καισάρεια Φιλίππου (προκειμένου να τιμήσει τον Οκταβιανό Αύγουστο). Η πόλη η οποία κατείχε στρατηγική θέση πάνω στον δρόμο που συνέδεε την Τύρο με τη Δαμασκό, έγινε πρωτεύουσα της επικράτειας του το 14 και οικοδομήθηκε κατά τα ρωμαϊκά πρότυπα. Διέθετε γυμνάσια, θέατρα, ναούς, νυμφαία, λουτρά και αγορά. Εποικίστηκε κυρίως από Έλληνες και ελληνόφωνους Ιτουραίους απόγονους των Φοινίκων.[4] Το 29-30 ο Φίλιππος έκοψε αναμνηστικά νομίσματα για την ίδρυση της πόλης με το πρόσωπο του χαραγμένο πάνω σε αυτά. Σύμφωνα με την ιουδαϊκή παράδοση αυτό θεωρούνταν ειδωλολατρεία.

Το 30/31 αναβάθμισε σε πόλη το χωριό Βηθσαϊδά, που βρισκόταν στις όχθες της Θάλασσας της Γαλιλαίας. Η Βηθσαϊδά μετονομάστηκε σε Ιουλιάδα προς τιμήν της Λιβίας, μητέρας του Αυτοκράτορα Τιβέριου. Προς τιμήν της επίσης οικοδομήθηκε στην πόλη και ένας ελληνορωμαϊκός ναός.[5]

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιππος μεταξύ άλλων νυμφεύτηκε τη Σαλώμη Γ΄, κόρη της Ηρωδιάδας, η οποία εμφανίζεται στη Βίβλο να σχετίζεται με τη θανάτωση του Ιωάννη του Βαπτιστή.[6]

Σε δύο Ευαγγέλια στο Κατά Μάρκον(Μαρκ.6.17[7]) και στο Κατά Ματθαίον(Ματθ.14.3[8]) η Ηρωδιάς εμφανίζεται να χωρίζει από τον σύζυγο της προκειμένου να παντρευτεί τον Αντίπατρο και αναφέρεται ότι σύζυγος της είναι ο Φίλιππος ο αδελφός του Αντίπατρου. Στο σημείο αυτό οι δυο ευαγγελιστές αναφέρονται όχι στον Φίλιππο τον Τετράρχη αλλά στον Ηρώδη Φίλιππο Ι ή Ηρώδη ΙΙ, δημιουργώντας μια μικρή ασάφεια. Ο Ηρώδης Φίλιππος Ι ήταν ασφαλώς ο σύζυγος της Ηρωδιάδας, ο οποίος δεν κατέλαβε ποτέ κανένα δημόσιο αξίωμα. Ήταν επίσης ετεροθαλής αδελφός και των δύο προηγούμενων (του Αντίπατρου και του Φίλιππου του Τετράρχη). Σε αυτόν προφανώς αναφέρεται και ο ευαγγελιστής Λουκάς ο οποίος μιλάει μόνο για τον αδελφό του "Ηρώδη του Τετράρχη" (δηλαδή του Ηρώδη Αντίπατρο), χωρίς όμως να αναφέρει το όνομα του συγκεκριμένου αδελφού(Λουκ.3.19[9]).

Ο Φίλιππος ο Τετράρχης πέθανε άτεκνος. Ύστερα από το θάνατό του τα εδάφη της επικράτειάς του προσαρτήθηκαν στη ρωμαϊκή επαρχία της Συρίας.[6]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Ιώσηπος Ιστορία του Ιουδαϊκού πολέμου προς Ρωμαίους.Βιβλίο Β.VI.3.σελ.45
  2. ↑ 2,0 2,1 Ρόπς Ν. Η καθημερινή ζωή στην Παλαιστίνη στους χρόνους του Ιησού.Μέρος Πρώτο.Μια χώρα και ο λαός της.Κεφάλαιο Τρίτο.Το πολιτικό πλαίσιο.5.Οι κληρονόμοι του Ηρώδη και οι επίτροποι.σελ.82
  3. ↑ Corpus Αρχαιολογία. Ιστορία των πολιτισμών.Τεύχος - 42, Άρθρο – Πανειάς ή Καισάρεια Φιλίππου (Οκτώβριος 2002).σελ. 57-58
  4. ↑ Corpus Αρχαιολογία. Ιστορία των πολιτισμών.Τεύχος - 42, Άρθρο – Πανειάς ή Καισάρεια Φιλίππου (Οκτώβριος 2002).σελ. 59-60
  5. ↑ Corpus Αρχαιολογία. Ιστορία των πολιτισμών. Τεύχος - 46, Άρθρο – Βηθσαϊδά(Φεβρουάριος 2003).σελ.18
  6. ↑ 6,0 6,1 Ιστορία Εικονογραφημένη.Τεύχος - 309, Άρθρο – Άρχοντες εν ονόματι της Ρώμης.σελ 100
  7. ↑ Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ.Κείμενον-Ερμηνευτική απόδοσις υπό Ι.Θ.Κολιτσάρα.σελ.150
  8. ↑ Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ.Κείμενον-Ερμηνευτική απόδοσις υπό Ι.Θ.Κολιτσάρα.σελ.66
  9. ↑ Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ.Κείμενον-Ερμηνευτική απόδοσις υπό Ι.Θ.Κολιτσάρα.σελ.214

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ιώσηπος Ιστορία του Ιουδαϊκού πολέμου προς Ρωμαίους. Αρχαία Ελληνική Γραμματεία «Οι Έλληνες» Εκδόσεις Κάκτος 1997
  • Ρόπς Ν. Η καθημερινή ζωή στην Παλαιστίνη στους χρόνους του Ιησού Εκδόσεις Παπαδήμα 2005
  • Corpus Αρχαιολογία. Ιστορία των πολιτισμών Εκδόσεις Περισκόπιο Τεύχος - 42, Άρθρο – Πανειάς ή Καισάρεια Φιλίππου (Οκτώβριος 2002) & Τεύχος - 46, Άρθρο – Βηθσαϊδά(Φεβρουάριος 2003)
  • Ιστορία Εικονογραφημένη Εκδόσεις ΠΑΠΥΡΟΣ ΠΡΕΣΣ Τεύχος - 309, Άρθρο – Άρχοντες εν ονόματι της Ρώμης (Μάρτιος 1994)
  • Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ.Κείμενον-Ερμηνευτική απόδοσις υπό Ι.Θ.Κολιτσάρα.Εκδόσεις Αδελφότης θεολόγων "Η Ζωή".1979