Φελίξ ντε λα Κρουά ντυ Ταμπλ

Φελίξ ντε λα Κρουά ντυ Ταμπλ
προσωπογραφία του Φελίξ ντυ Ταμπλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Félix de la Croix du Temple
Γέννηση18 Ιουλίου 1823 (1823-07-18)
Λορίς, Γαλλία
Θάνατος4 Νοεμβρίου 1890 (67 ετών)
Χερβούργο, Γαλλία
ΕθνικότηταΓάλλος
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[1]
ΣπουδέςΓαλλική Ναυτική Ακαδημία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααεροπόρος, εφευρέτης και στρατιωτικός
Γνωστός γιακατασκευή μοντέλων αεροπλάνων και ατμομηχανών
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης (1871–1876)[2]
ΒραβεύσειςΤαξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής[3]
Εν ενεργεία1871–1876
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Φελίξ ντε λα Κρουά ντυ Ταμπλ (πλήρες όνομα στα γαλλικά: Jean-Marie-Félix de la Croix du Temple‎‎·[4] Λορίς, 18 Ιουλίου 1823 - Χερβούργο, 4 Νοεμβρίου 1890),[5] συνηθέστερα αναφερόμενος -χάριν συντομίας- απλώς ως Φελίξ ντυ Ταμπλ,[5] ήταν Γάλλος αξιωματικός του ναυτικού και εφευρέτης, ο οποίος καταγόταν από παλιά Νορμανδική οικογένεια. Κατασκεύασε μερικές από τις πρώτες ιπτάμενες μηχανές ενώ του πιστώνεται η πρώτη επιτυχής πτήση μηχανοκίνητου αεροσκάφους οποιουδήποτε είδους, χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο αεροπλάνο, το 1857.[6] Επίσης, θεωρείται από μερικούς ως ο πρώτος άνθρωπος που πέταξε με το Monoplane του το 1874,[7][8] 29 χρόνια πριν την πτήση που πραγματοποίησαν οι αδελφοί Ράιτ (1903). Ήταν σύγχρονος του Ζαν-Μαρί Λε Μπρι, ενός ακόμη Γάλλου πρωτοπόρου της αεροπορίας που δραστηριοποιούνταν στην ίδια περιοχή της Γαλλίας

Στρατιωτικός βίος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Φελίξ ντυ Ταμπλ ως δόκιμος ναυτικός.

Ο Φελίξ ντυ Ταμπλ εισήλθε στη Γαλλική Ναυτική Ακαδημία (École Navale) το 1838. Συμμετείχε στις περισσότερες συγκρούσεις κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Γαλλικής Αυτοκρατορίας, και ειδικότερα στον Κριμαϊκό Πόλεμο, τη γαλλική εισβολή στην Ιταλία κατά της Αυστρίας, και τη γαλλική εισβολή στο Μεξικό.

Σε ηλικία 41 ετών, επέστρεψε στη Γαλλία, έγινε πλοίαρχος (Capitaine de Frégate), και εισήλθε στη Στρατιά του Λίγηρα (Armée de la Loire). Όντας επαναστάτης υπό τον Κόμη ντε Σαμπόρ, και νομιμόφρων (υπέρμετρα φιλοβασιλικός), αναγκάστηκε να αποχωρήσει από το ναυτικό το 1876.

Ιπτάμενη μηχανή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αεροπλάνο του Φελίξ ντε λα Κρουά ντυ Ταμπλ, 1857. Μουσείο Αέρος και Διαστήματος, Παρίσι.
Σχέδιο πατέντας της ιπτάμενης μηχανής του Φελίξ ντυ Ταμπλ, « Canot planeur », από το 1857.

Ο Φελίξ ντυ Ταμπλ πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχημένη πτήση ενός μηχανοκίνητου αεροσκάφους οποιουδήποτε είδους, ενός μοντέλου αεροσκάφους που κατάφερε να απογειωθεί με τη δική του ισχύ, το 1857.[6][9][10] Ωστόσο, υπάρχουν αντικρουόμενοι ισχυρισμοί για την πρώτη «υποβοηθούμενη» πτήση, με τα πειράματα του Τζον Στρινγκφέλοου το 1848.[11]

Ο Φελίξ ντυ Ταμπλ κατοχύρωσε τα σχέδια για την ιπτάμενη μηχανή του το 1857,[11][12] στα οποία περιλαμβανόταν ανασυρόμενο σύστημα προσγείωσης, έλικας, κινητήρας ισχύος 6 αλόγων, και διεδρικός σχεδιασμός πτερύγων, με τίτλο « Locomotion aérienne par imitation du vol des oiseaux » («Εναέρια μετακίνηση μέσω της απομίμησης του πετάγματος των πτηνών»). Κατασκεύασε αρκετά μεγάλα μοντέλα μαζί με τον αδελφό του Λουί. Ένα από αυτά, με βάρος 700 γραμμαρίων[13], είχε τη δυνατότητα να πετάξει, χρησιμοποιώντας αρχικά ωρολογιακό μηχανισμό ως κινητήρα,[12] και έπειτα μία μικρή ατμομηχανή. Τα δύο αδέλφια κατάφεραν να κατασκευάσουν μοντέλα που πετούσαν με τη δική τους ισχύ σε μικρή απόσταση και προσγειωνόταν με ασφάλεια.[6]

Καθώς προσπάθησαν να κατασκευάσουν μία μηχανή με τη δυνατότητα μεταφοράς ενός ανθρώπου, συνειδητοποίησαν ότι οι ατμομηχανές δεν είχαν την απαραίτητη ισχύ και ήταν πολύ βαριές. Το 1867 σχεδίασαν έναν πρωτότυπο κινητήρα «θερμού αέρα», ο οποίος δεν αποδείχθηκε ικανοποιητικός. Επίσης, πειραματίστηκαν με τα νέα μοντέλα κινητήρων εσωτερικής καύσης που αναπτύχθηκαν από τον Ετιέν Λενουάρ, αλλά ούτε αυτοί δεν είχαν την απαραίτητη ισχύ.[14]

Φελίξ ντε λα Κρουά ντυ Ταμπλ, περ. 1870.

Ο Ντυ Ταμπλ συνέχισε την έρευνά του και τελικά κατάφερε να δημιουργήσει μια πολύ συμπαγή ατμομηχανή κυκλοφορίας υψηλής ταχύτητας, για την οποία υπέβαλε αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις 28 Απριλίου 1876. Ο κινητήρας χρησιμοποίησε πολύ μικρούς σωλήνες τοποθετημένους έτσι «ώστε να έχει τη μεγαλύτερη δυνατή επιφάνεια επαφής με τον λιγότερο δυνατό όγκο.»[15][16]

«Όταν ξεκίνησε να πειραματίζεται σε μεγάλη κλίμακα, με τη βοήθεια του αδελφού του Μ. Λουί ντυ Ταμπλ, κατέστη εμφανής η ανεπάρκεια όλων των κινητήρων που είχαν κατασκευαστεί μέχρι τότε. Πρώτα προσπάθησαν με τη χρήση ατμού σε πολύ υψηλές πιέσεις, έπειτα με έναν κινητήρα θερμού αέρα, και τελικά κατασκεύασαν και κατοχύρωσαν με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, το 1876 έναν πολύ ελαφρύ ατμολέβητα που ζύγιζε από 39 έως 44 λίβρες. Είχε πολλές πολύ λεπτές σωληνώσεις διαμέτρου λιγότερης του 1/8 της ίντσας, μέσω των οποίων το νερό κυκλοφόρησε πολύ γρήγορα και εμφανιζόταν ως ατμός.» Οκτάβ Σανούτ, Aeroplanes : Part III, Αύγουστος 1892

Το "Monoplane"

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το μοντέλο του 1874 του Monoplane του Φελίξ ντυ Ταμπλ.

Το 1874, τα δύο αδέλφια κατασκεύασαν το Monoplane, ένα μεγάλο αεροπλάνο από αλουμίνιο στη Βρέστη της Γαλλίας, με άνοιγμα πτερύγων 13 μέτρων και βάρος μόνο 80 κιλά (χωρίς τον κυβερνήτη). Πραγματοποιήθηκαν αρκετές δοκιμές, και έγινε γενικά αποδεκτό πως κατάφερε να απογειωθεί με τη δική του ισχύ, μετά από άλμα σε ράμπα σκι. Αιωρήθηκε για μικρή περίοδο και επέστρεψε στο έδαφος με ασφάλεια, όντας πιθανόν η πρώτη επιτυχής μηχανοκίνητη πτήση στην ιστορία, αναλόγως με τον ορισμό που δίνει ο καθένας — μιας και η πτήση ήταν χρονικά σύντομη και σε μικρή απόσταση.[17]

Το αεροπλάνο εκτέθηκε στη Διεθνή Έκθεση του 1878 (Exposition Universelle) του Παρισιού.

Ατμομηχανή υψηλής κυκλοφορίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κινητήρας του αεροπλάνου ήταν ένας πολύ συμπαγής, υψηλής ταχύτητας ατμολέβητας, ο λέβητας Du Temple, για τον οποίο ο Φελίξ ντυ Ταμπλ υπέβαλε αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις 28 Απριλίου 1876. Ο κινητήρας είχε πολύ μικρούς σωλήνες τοποθετημένους μαζί «ώστε να έχει τη μεγαλύτερη δυνατή επιφάνεια επαφής με τον λιγότερο δυνατό όγκο.»

Η αρχική ατμομηχανή που είχε αναπτυχθεί από τον Φελίξ ντυ Ταμπλ διατέθηκε εμπορικά από εταιρεία που ίδρυσε ο ίδιος στο Σερμπούρ, την εταιρεία «Générateur Du Temple S.A.», και είχε σημαντική επιτυχία. Το μοντέλο υιοθετήθηκε από το Γαλλικό Ναυτικό για την προώθηση των πρώτων γαλλικών τορπιλοβόλων:

«Οι αξιωματικοί και οι μηχανικοί έχουν πλέον διατυπώσει τη γνώμη τους σχετικά με τον ατμομηχανή του Ντυ Ταμπλ. Όλοι διακηρύσσουν την υπεροχή των χαρακτηριστικών της… οι παραγγελίες έρχονται σωρηδόν από τα εμπορικά μας λιμάνια και από τη γαλλική κυβέρνηση." Revue Maritime 1888 (L’opinion est faite aujourd’hui sur la chaudière Du Temple parmi les officiers et les ingénieurs. Tout le monde proclame ses qualités supérieures… les commandes affluent de nos ports de commerce et de la part du gouvernement français.).

Βιομηχανικό κληροδότημα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον θάνατο του Ντυ Ταμπλ το 1890, οι απόγονοι του ανέλαβαν τη διοίκηση της εταιρείας. Η « Générateur Du Temple S.A. », απέκτησε την εταιρεία Lesénéchal το 1905, και μέχρι το 1918 είχε αρκετές χιλιάδες εργαζομένους όταν απορροφήθηκε από την εταιρεία ναυπηγικής Société Normande de Construction Navale.

Πολιτική σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1871 μέχρι το 1876 ο Ντυ Ταμπλ ήταν αντιπρόσωπος του Ιλ-ε-Βιλαίν (Ille-et-Vilaine) της Βρετάνης στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση.[4] Υπήρξε ένθερμος βασιλόφρων και πιστός καθολικός και ανήκε στην κοινοβουλευτική ομάδα των Νομιμοφρόνων.

Ρητό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικά, τα πτηνά, ειδικά τα μεγαλύτερα, απογειώνονται και πετούν μόνο εξαιτίας μίας αποκτηθείσας ταχύτητας: η ταχύτητα που είναι απαραίτητη για την απογείωση επιτυγχάνεται είτε με το τρέξιμο στο έδαφος ή στο νερό ή με το άλμα από υψηλά σημεία. Μόλις φτάσουν σε ένα συγκεκριμένο ύψος που τους επιτρέπει να πετάξουν οριζοντίως και να προχωρήσουν μόνο με το φτερούγισμα των φτερών, αποκτούν ταχύτητα, απλώνουν τα φτερά και την ουρά τους έτσι ώστε να σχηματίζεται όσο το δυνατόν πιο επίπεδη επιφάνεια και έτσι κινούνται προς τα εμπρός χωρίς ορατή κίνηση των πτερυγίων και χωρίς σημαντική πτώση

— Φελίξ ντυ Ταμπλ, [18]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb10640248k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ (Γαλλικά) Sycomore. www.assemblee-nationale.fr/sycomore/index.asp.
  3. ↑ (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. www2.culture.gouv.fr/public/mistral/leonore_fr?ACTION=CHERCHER&FIELD_1=COTE&VALUE_1=LH%2F2575%2F15.
  4. ↑ 4,0 4,1 Georges d'Heilly (1887). Dictionnaire des pseudonymes (στα Γαλλικά). (Nέα διορθωμένη και επαυξημένη έκδοση). Παρίσι: Librairie de la Société des Gens de Lettres. σελ. 384. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Βλ. «Félix Du Temple (1823-1890)». data.BnF.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2017.  Άλλες παραλλαγές του ονόματός του είναι οι: Jean Marie Félix La Croix Du Temple, Jean Marie Félix Rivallon de La Croix Du Temple, Félix Jean Marie Du Temple.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 «Powering Up». first-to-fly.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2017. CS1 maint: Unfit url (link)
  7. ↑ Scott, Jeff. «Who Was the First to Fly II». www.aerospaceweb.org. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2017. 
  8. ↑ Naughton, Russell. «The Pioneers : An Anthology : Félix Du Temple de la Croix (1823-1890)». www.ctie.monash.edu.au. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2017. 
  9. ↑ Gibbs-Smith, Charles H. (03-04-1959). «Hops and Flights: A roll call of early powered take-offs». Flight 75 (2619): 468. http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1959/1959%20-%200937.html. Ανακτήθηκε στις 2017-08-18. 
  10. ↑ "In 1857 or 1858 the Du Temple model took off under its own steam", The Road to Kitty Hawk - σελ. 54 της Valerie Moolman
  11. ↑ 11,0 11,1 Parramore, Thomas C. (2003). First to Fly: North Carolina and the Beginnings of Aviation. North Carolina: UNC Press Books. σελ. 46. ISBN 9780807854709. 
  12. ↑ 12,0 12,1 Anderson, John David (2004). Inventing Flight: The Wright Brothers & Their Predecessors. Baltimore: JHU Press. σελ. 41. ISBN 9780801868757. 
  13. ↑ Desmond, Kevin (2015). Gustave Trouvé: French Electrical Genius (1839-1902). Jefferson, North Carolina: McFarland. σελ. 26. ISBN 9780786497096. 
  14. ↑ Kelly, Maurice (2006). Steam in the Air: The Application of Steam Power in Aviation During the 19th and 20th Centuries. Barnsley: Casemate Publishers. σελ. 33. ISBN 9781844152957. 
  15. ↑ Στα γαλλικά: « une demande pour une chaudière à vapeur à circulation rapide donnant la plus grande surface de chauffe possible sous le plus petit volume et le moindre poids. »
  16. ↑ Hiscox, Gardner D. (2008). Mechanical Appliances, Mechanical Movements and Novelties of Construction. Mineola: Courier Corporation. σελ. 58. ISBN 9780486468860. 
  17. ↑ Gibbs-Smith, Charles H. (03-04-1959). «They Dared First». Flight 102 (3308): 17. http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1972/1972%20-%202006.html. Ανακτήθηκε στις 2017-08-18. 
  18. ↑ Κείμενο στα γαλλικά: « En général, l'oiseau, surtout de grande taille, ne s'élève et ne vole qu'en raison d'une vitesse acquise : cette vitesse il la prend pour s'élever soit en courant sur la terre ou sur l'eau, soit en se précipitant d'un point culminant. Une fois arrivé à une certaine hauteur qui lui permet de voler horizontalement d'un coup d'aile, il se donne de la vitesse, étend ses ailes et sa queue de manière à former avec elles un plan aussi parfait que possible et avance ainsi sans mouvement d'ailes apparent et sans tomber de manière sensible » Félix du Temple

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]