Φορστερίτης

Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|23|11|2024}}
Φορστερίτης
Φορστερίτης. Προέλευση: Πακιστάν
Γενικά
ΚατηγορίαΝησοπυριτικά. Ομάδα ολιβίνη
Χημικός τύποςMg2SiO4
Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά
Πυκνότητα3,2 gr/cm3
ΧρώμαΆχρωμο, λευκό, πράσινο, κιτρινωπό, λεμονοκίτρινο, λευκό, γκρίζο, γκριζογάλανο
Σύστημα κρυστάλλωσηςΡομβικό
ΚρύσταλλοιΚαλοσχηματισμένοι, παχείς, ενίοτε επιμήκεις μέχρι 17 εκ. με καλοσχηματισμένα άκρα
ΥφήΚοκκώδης ή συμπαγής
ΔιδυμίαΝαι, κατά {100}, {011}, {012} (σπάνια, παρέχει αστεροειδείς κρυσταλλικούς σχηματισμούς)
Σκληρότητα6,5 - 7
ΣχισμόςΑτελής {010} και {100}, σπάνια παρατηρούμενος
ΘραύσηΚογχοειδής
ΛάμψηΥαλώδης
Γραμμή κόνεωςΛευκή
Πλεοχρωισμός-
ΔιαφάνειαΔιαφανής έως ημιδιαφανής

Ο φορστερίτης (αγγλ. forsterite) είναι νησοπυριτικό ορυκτό της ομάδας του ολιβίνη, του οποίου αποτελεί το πρώτο συστατικό παράμιξης. Το όνομα του δόθηκε προς τιμήν του βρετανού συλλέκτη και εμπόρου ορυκτών Αντ. Φόρστερ (Adolarius Jacob Forster (1793-1806)).

Εμφάνιση, παραγενέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανευρίσκεται σε βασικά και υπερβασικά εκρηξιγενή πετρώματα, τα οποία είναι πλούσια σε μαγνήσιο και σίδηρο (σιδηρομαγνησιούχα) και δεν περιέχουν διοξείδιο του πυριτίου (SiO2). Ο φορστερίτης (και τα άλλα ορυκτά της ομάδας του ολιβίνη έχουν πολύ υψηλά σημεία τήξεως (τα στερεοποιημένα ορυκτά είναι άτηκτα) και είναι τα πρώτα που κρυσταλλώνονται κατά την ψύξη του μάγματος. Γι' αυτό το λόγο, ορισμένες λάβες, κατά τις εκρήξεις των ηφαιστείων, περιέχουν ήδη στερεοποιημένους κρυστάλλους ορυκτών της ομάδας του ολιβίνη. Ορισμένα φλεβικά υπερβασικά πετρώματα συνίστανται αποκλειστικά από ορυκτά αυτής της ομάδας, όπως ο περιδοτίτης και ο δουνίτης.

Συχνά συνδέεται με χρωμίτη, ορυκτά της ομάδας του σπινελίου και πυροξένους. Ο φορστερίτης ανευρίσκεται, επίσης, σε σιδηρονικελιούχους μετεωρίτες.

Ημιπολύτιμη παραλλαγή του φορστερίτη είναι το περίδοτο, το οποίο δεν πρέπει να συγχέεται με τον περιδοτίτη.

Ο φορστερίτης εξαλλοιώνεται προς σερπεντίνη, τάλκη και μαγνησίτη.

Απαντά σε πολλά σημεία του πλανήτη, λόγω της σύνδεσής του με υπερβασικά εκρηξιγενή. Μεγάλοι φαινοκρύσταλλοί του βρίσκονται στον Βεζούβιο (Ιταλία), στη Νορβηγία (περιοχή Ramsdel) και στη Φινλανδία (περιοχή Ojamo), στα Ουράλια όρη και στη χερσόνησο Κόλα (Ρωσία), στην περιοχή Φόρστμπεργκ της δυτικής Γερμανίας στην περιφέρεια του Άιφελ. Επίσης στην περιοχή Minas Gerais της Βραζιλίας, στο όρος Φράνκλιν (Αυστραλία), στο Μεξικό και στην Αριζόνα των ΗΠΑ.

Περίδοτο ανευρίσκεται στη νήσο Ζαμπαργκάντ (Zabargad) της Ερυθράς θάλασσας, στο Πακιστάν και στη Μιανμάρ.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244