Φουλβία

Φουλβία
Στη μία όψη η Φουλβία. Στην άλλη η Αθηνά, επιγρ.: ΦΟΥΛΟΥΙΑΝΩΝ ZΜΕΡΤΟΡΙΓΟΣ ΦΙΛΩΝΙΔΟΥ. Από την πόλη Ευμένεια (που ονομάστηκε Φουλβία) της Φρυγίας.
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Fulvia (Λατινικά)
Γέννηση77 π.Χ.
Αρχαία Ρώμη
Θάνατος40 π.Χ.[1]
Σικυώνα
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΠόπλιος Κλόδιος Πούλχερ (62 π.Χ.–52 π.Χ.)
Gaius Scribonius Curio (51 π.Χ.–49 π.Χ.)
Μάρκος Αντώνιος (44 π.Χ.–38 π.Χ.)[3][4]
ΤέκναPublius Claudius Pulcher[3][5]
Κλοδία Πούλχρα[3][6]
Gaius Scribonius Curio
Μάρκος Αντώνιος Άντυλλος
Ίουλλος Αντώνιος
ΓονείςMarcus Fulvius Bambalio και Sempronia[3][7]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαmatrona
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Φουλβία, λατιν.: Fulvia (π. 83 π.Χ. - 40 π.Χ.) ήταν μία ευγενής Ρωμαία γυναίκα, που έζησε κατά την ύστερη Ρωμαϊκή Δημοκρατία. Η γέννηση της Φουλβίας σε μία σημαντική πολιτική οικογένεια διευκόλυνε τις σχέσεις της και αργότερα τους γάμους της με τον Πόπλιο Κλόδιο Πούλχερ, τον Γάιο Σκριβόνιο Κούριο και τον Mάρκο Αντώνιο.[8] Είναι σημαντικό να σημειωθεί, ότι όλοι αυτοί οι άνδρες θα προχωρούσαν σε ολοένα και πιο πολλά υποσχόμενες πολιτικές σταδιοδρομίες ως μέλη της μερίδας των Δημοφιλών (Populares), ως τριβούνοι και υποστηρικτές του Ιούλιου Καίσαρα.

Αν και είναι πιο διάσημη για τη συμμετοχή της στη σταδιοδρομία του Μ. Αντωνίου, υπάρχουν πολλές επιστημονικές συζητήσεις για το αν η Φουλβία είχε ήδη ασχοληθεί με την πολιτική πριν από τους συζύγους της, ή η ενασχόληση αυτή ήταν ως αποτέλεσμα του γάμου με αυτούς. Ωστόσο ένα είναι σίγουρο: ενδιαφέρθηκε πολύ για την πολιτική και ανέπτυξε μία ολοένα και πιο ισχυρή δημόσια φωνή με την πάροδο του χρόνου.[9] Είναι πιο διάσημη για τις δραστηριότητές της κατά τη διάρκεια του τρίτου γάμου της και τη συμμετοχή της στον πόλεμο της Περουσίας του 41-40 π.Χ..[10][χρειάζεται καλύτερη πηγή] Ήταν η πρώτη Ρωμαία, μη μυθολογική γυναίκα, που εμφανίστηκε σε ρωμαϊκά νομίσματα.

Γέννηση και πρώιμη ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Φουλβία γεννήθηκε και μεγάλωσε είτε στη Ρώμη, είτε στο Tούσκουλον (Τusculum). Η ημερομηνία γέννησής της δεν είναι γνωστή.[11] Η Φουλβία ήταν μέλος του Φουλβίου γένους, που προέρχονταν από το Tούσκουλον. Οι Φούλβιοι ήταν μία από τους πιο διακεκριμένες Δημοκρατικές, πληβείες, πλούσιες οικογένειες στη Ρώμη. Διάφορα μέλη της οικογένειας επέτυχαν την υπατεία και έγιναν συγκλητικοί, αν και κανένα μέλος των Φουλβίων δεν καταγράφεται ως ύπατος μετά το 125 π.Χ. Η Φουλβία ήταν το μοναχοπαίδι του Mάρκου Φούλβιου Μπαμπάλιο και της Σεμπρονίας. Ως αποτέλεσμα, η Φουλβία μπορεί επίσης να εκπροσωπούσε την τελευταία απόγονο από τις οικογένειες των Φουλβίων και των Σεμπρονίων, πράγμα που σήμαινε ότι ήταν πιθανότατα μία κληρονόμος εξαιρετικής αξίας και πλούτου. Ο πατέρας της Mάρκος Φούλβιος έλαβε το παρωνύμιο "Bambalio", που στα Λατινικά σημαίνει "τραυλίζω", λόγω της δυσκολίας του στην ομιλία. Ο εκ μητρός πάππος της ήταν ο Σεμπρόνιος Τουδιτανός, ο οποίος είχε χαρακτηριστεί από τον Μ. Τ. Κικέρωνα ως τρελός, καθώς του άρεσε να πετάει τα χρήματά του στους ανθρώπους από τα Ρόστρα.[12]

Γάμος με τον Κλόδιο Πούλχερ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Φουλβία από το Promptuarii Iconum Insigniorum (Αποθετήριο εικόνων εμβλημάτων).

Ο πρώτος της γάμος ήταν με τον Πόπλιο Κλόδιο Πούλχερ, περίπου το 62 π.Χ. Η Φουλβία και ο Κλόδιος απέκτησαν δύο παιδιά μαζί, έναν γιο που ονομαζόταν επίσης Πόπλιος Κλόδιος Πούλχερ και μία κόρη, την Κλοδία. Ως ζευγάρι πήγαιναν παντού μαζί.[13][14] Η Κλοδία αργότερα παντρεύτηκε τον μελλοντικό Αυτοκράτορα Aύγουστο.

Το 52 π.Χ. ο Κλόδιος έβαλε υποψηφιότητα για πραίτορας σε πολιτικό ανταγωνισμό με έναν υπατικό αντίπαλο, τον Τίτο Άννιο Μίλο. Η αντιπαράθεση κλιμακώθηκε σε βία· ο Mίλο και η οπαδοί (πελατεία) του σκότωσαν τον Κλόδιο στις 18 Ιανουαρίου στην Αππία Οδό, τον δρόμο που είχαν κτίσει οι πρόγονοι του Κλοδίου. Η Φουλβία εμφανίζεται για πρώτη φορά στις πηγές μετά το τέλος του Κλοδίου.[15][16] Η Φουλβία και η μητέρα της Σεμπρονία ήταν παρούσες στη δίκη του Μίλο και η μαρτυρία τής Φουλβίας ήταν η τελευταία κατάθεση στην εισαγγελία.[17] Ο Μίλο εξορίστηκε για το έγκλημά του.

Όσο ήταν ζωντανός, ο Κλόδιος είχε τον έλεγχο πολλών οπαδών και η Φουλβία διατήρησε τη δύναμη και το καθεστώς, που προέκυπτε με την υπακοή τους. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις, ότι μπορεί να συμμετείχε στην οργάνωση των κολλεγίων.[18] Ωστόσο, ακόμη και μετά το τέλος τού Κλοδίου, οι ακόλουθοί του παρέμειναν ισχυροί, λόγω του ότι η Φουλβία αντιλήφθηκε τις πολιτικές της δυνατότητες. Εκείνη και η μητέρα της περιέφεραν το σώμα του Κλοδίου στους δρόμους της Ρώμης μετά το τέλος του,[15][19] ως ένδειξη ότι επρόκειτο η Φουλβία να γίνει η εκδικητής τού τέλους του. Ως εκ τούτου η Φουλβία θα επενδύσει ενεργά τον εαυτό της στην πολιτική ατμόσφαιρα, που ακολούθησε το τέλος τού πρώτου της συζύγου, ηγέτη των δημοφιλών, ως «ορατό σύμβολο και υπενθύμιση της παρουσίας του».

Γάμος με τον Σκριβόνιο Κούριο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ο Γ. Πομπήιος κατέλαβε την εξουσία στη Ρώμη, εξαπέλυσε στρατιωτικά τους υπόλοιπους υποστηρικτές του αείμνηστου Κλόδιου (συμπεριλαμβανομένων των διοικητών και των τριβούνων), γεγονός που ώθησε τη Φουλβία να συνεχίσει την κληρονομιά του πρώτου συζύγου της μόνη μέσα στην πόλη, εκμεταλλευόμενη κάθε ευκαιρία που της επέτρεπε να επεκτείνει την επιρροή και το πολιτικό της κύρος.

Η χηρεία της δεν κράτησε πολύ, καθώς η συνήθης περίοδος πένθους για τους Ρωμαίους ήταν δέκα μήνες. Η Φουλβία πιθανότατα παντρεύτηκε τον δεύτερο σύζυγό της Γάιο Σκριβόνιο Κούριο, αμέσως μετά την επιστροφή του από την Ασία, όταν θα είχε περάσει η περίοδος πένθους της.[20] Παντρεύτηκαν το 52-51 π.Χ. Αυτός τελικά καθιερώθηκε ως ο νόμιμος "συνεχιστής και κληρονόμος της πολιτικής των δημοφιλών (populares), αν και αρχικά ήταν ένας των αρίστων (optimates). Όπως ο Κλόδιος, έτσι και ο Κούριο ήταν πολύ λαοφιλής στους πληβείους. Ήταν από μία λιγότερο διακεκριμένη οικογένεια από τον Κλόδιο, καθώς ήταν από μια νέα υπατική οικογένεια, αλλά μπορεί να είχε περισσότερο πλούτο.[21] Σύντομα έγινε σημαντικός για τον Γάιο Ιούλιο Καίσαρα και τους υποστηρικτές τού Κλόδιου.[22] Έγινε έμπιστος και πολύτιμος πολιτικός σύμμαχος σε αυτά τα ζωτικής σημασίας άτομα, λόγω τού γάμου του με τη Φουλβία και της έμφασης που έδωσε στην προώθηση της κληρονομιάς του Κλόδιου. Το 50 π.Χ., έναν χρόνο μετά τον γάμο του με τη Φουλβία, ο Κούριο κέρδισε τις εκλογές ως τριβούνος.

Ο Κούριο απεβίωσε το 49 π.Χ.: σκοτώθηκε κατά τη Μάχη του Βαγράδα στη Βόρεια Αφρική, πολεμώντας για τον Ιούλιο Καίσαρα εναντίον του βασιλιά Ιόβα Α΄ της Νουμιδίας.[23] Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου η Φουλβία ήταν πιθανότατα στη Ρώμη ή κοντά, λόγω των στρατευμάτων τού Καίσαρα που κατέλαβαν την Ιταλία. Εκείνη την εποχή θα είχε μαζί τα δύο της παιδιά από τον Κλόδιο και ήταν έγκυος στον γιο τού Κούριο ή θα τον είχε ήδη γεννήσει.[24]

Γάμος με τον Μάρκο Αντώνιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Φουλβία με το κεφάλι του Κικέρωνα. Έργο του Πάβελ Σβεντόμσκυ.
Η εκδίκηση της Φουλβίας από τον Φρανθίθκο Μάουρα υ Μοντάνερ (1888), που απεικονίζει τη Φουλβία να επιθεωρεί το κομμένο κεφάλι του Κικέρωνα.

Μετά το τέλος του Κούριο στην Αφρική, η Φουλβία ήταν ακόμη σημαίνουσα χήρα στους εκλεκτούς κύκλους και τα πολιτικά της ενδιαφέροντα ήταν γνωστά. Είχε έναν σημαντικό δεσμό στην πελατεία (clientela) του Κλόδιου και μπορούσε να προσφέρει στον μέλλοντα σύζυγό της χρήματα και πολιτική οργάνωση. Επίσης, ο σύζυγός της θα γινόταν ο πατριός των παιδιών του Κλόδιου, συνδέοντάς τον περαιτέρω με την πολιτική εκείνου.[25]

Ο τρίτος και τελευταίος γάμος της Φουλβίας ήταν με τον Mάρκο Αντώνιο το 47 ή 46 π.Χ.,[26] λίγα χρόνια μετά το τέλος του Κούριο, αν και ο Κικέρωνας αναφέρει ότι η Φουλβία και ο Μ. Αντώνιος είχαν σχέση από το 58 π.Χ.[27][28] Ο Κικέρων έγραψε για τη σχέση τους στους Φιλιππικούς του ως τρόπο επίθεσης στον Αντώνιο. Σύμφωνα με τον ίδιο, ενώ η Φουλβία και ο Κλόδιος ήταν παντρεμένοι, ο Aντώνιος άφησε μία στρατιωτική θέση, για να επιστρέψει στη Ρώμη κατά τη διάρκεια της νύχτας και να παραδώσει προσωπικά ένα ερωτικό γράμμα στη Φουλβία, όπου περιγράφει την αγάπη του για αυτήν και πως είχε σταματήσει να βλέπει τη διάσημη ηθοποιό Κυθηρίδα.[29] Ο Κικέρων αναφέρει επίσης ότι ο Αντώνιος νυμφεύτηκε τη Φουλβία για τα χρήματά της.[30] Κατά τον γάμο τους ο Αντώνιος ήταν ένας καθιερωμένος πολιτικός. Ήταν ήδη τριβούνος το 49 π.Χ., διοικούσε στρατούς υπό τον Καίσαρα και ήταν ο στρατηγός του ιππικού (magister equitum) το 47 π.Χ.[31] Ο γάμος της Φουλβίας και του Αντωνίου δεν ήταν ένας με υποταγή, πιο πολύ οι δύο τους είχαν γίνει μία «τρομερή πολιτική δύναμη», μέσα στην κρίσιμη πόλη της Ρώμης. Απέκτησαν δύο γιους μαζί, τον Μάρκο Αντώνιο Άντυλο και τον Ίουλο Αντώνιο.

Είναι επίσης πολύ πιθανό ότι η Φουλβία επηρέασε πολυάριθμες πολιτικές, που θέσπισε ο Αντώνιος (όπως η απόφαση να δοθεί στους Σικελούς η Ρωμαϊκή υπηκοότητα, καθώς και η επιβεβαίωση του Δειοτάρου στο βασίλειό του) και ότι οι προηγούμενη πολιτική του Κλοδίου συνεχίστηκε μέσω αυτού.[25] Καθ' όλη τη διάρκεια του γάμου τους η Φουλβία υπερασπίστηκε τον Αντώνιο από τις επιθέσεις του Κικέρωνα, διατήρησε τη δημοτικότητά του στους στρατιώτες του και εμπόδισε την άνοδο του Οκταβιανού στην εξουσία.[32][χρειάζεται καλύτερη πηγή] Στην πραγματικότητα η Φουλβία διατήρησε ακόμη την υποστήριξη των συμμοριών, που στο παρελθόν εξουσιάζοντο από τον πρώτο της σύζυγο Κλόδιο. Ο Αντώνιος μπόρεσε να συγκεντρώσει αυτήν την υποστήριξη, συνδέοντας δημόσια τον εαυτό του με τα παιδιά του Κλοδίου. Ο Αντώνιος μπόρεσε να χρησιμοποιήσει ό,τι είχε απομείνει από τις συμμορίες του Κλοδίου, μέσω της επιρροής της Φουλβίας, στους δικούς του πολέμους συμμοριών εναντίον του Π. Κ. Δολαβέλλα και των υποστηρικτών του.[33]

Μέσω των πολιτικών συνδέσεων τής συζύγου του και τής στενής φιλίας του με τον Καίσαρα, ο Αντώνιος έγινε ο πιο ισχυρός άνδρας στη Ρώμη μετά τη δολοφονία τού Καίσαρα. Επομένως, ταιριάζει μόνο η Φουλβία να εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό στην πολιτική που ακολουθήθηκε. Μετά το τέλος του Καίσαρα, η Σύγκλητος συνειδητοποίησε τη δημοτικότητά του και δήλωσε, ότι θα περάσει όλους τους προγραμματισμένους νόμους τού Καίσαρα. Ο Αντώνιος είχε αποκτήσει τα χαρτιά τού Καίσαρα και με την ικανότητα να παράγει έγγραφα προς υποστήριξη οποιουδήποτε νόμου, η Φουλβία και ο Αντώνιος έφτιαξαν μία περιουσία και απέκτησαν τεράστια δύναμη. Υποτίθεται ότι συνόδευσε τον Αντώνιο στο στρατιωτικό του στρατόπεδο στο Βρηνδίσιο το 44 π.Χ.[34] Ο Αππιανός έγραψε ότι τον Δεκέμβριο τού 44 και ξανά το 43 π.Χ., ενώ ο Αντώνιος βρισκόταν στο εξωτερικό και ο Κικέρωνας έκανε εκστρατεία για να ανακηρυχθεί ο Αντώνιος εχθρός του κράτους, η Φουλβία προσπάθησε να διακόψει τέτοιες δηλώσεις, ζητώντας υποστήριξη για τον Αντώνιο.[35]

Ο Αντώνιος αποτέλεσε μέλος της Δεύτερης Τριανδρίας με τον Οκταβιανό (τον μελλοντικό Αυτοκράτορα Αύγουστο) και τον Μάρκο Αιμίλιο Λέπιδο στο 43 π.Χ. και άρχισε να διεξάγει προγραφές. Για να εδραιώσει την πολιτική συμμαχία (και την προώθηση των συμφερόντων τής μερίδας τού Κλοδίου), η κόρη τής Φουλβίας, η Κλοδία, παντρεύτηκε τον νεαρό Οκταβιανό. Οι Aππιανός και ο Δίων Κάσσιος περιγράφουν τη Φουλβία ως εμπλεκόμενη στις βίαιες προγραφές, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν για να καταστραφούν εχθροί και να αποκτηθούν (από την περιουσία εκείνων) τα απαραίτητα κεφάλαια, για να εξασφαλιστεί ο έλεγχος της Ρώμης.[36][37] Ο Αντώνιος καταδίωξε τούς πολιτικούς του εχθρούς, ιδιαίτερα τον Κικέρωνα, ο οποίος τον είχε κατακρίνει ανοιχτά για κατάχρηση εξουσίας ως υπάτου μετά τη δολοφονία του Καίσαρα. Αν και πολλές αρχαίες πηγές έγραψαν γενικά ότι η Φουλβία ήταν ευτυχής να εκδικηθεί τον Κικέρωνα για χάρη του Αντωνίου και του Κλόδιου, ο Δίων Κάσσιος είναι ο μόνος, που περιγράφει ακριβώς τη χαρά με την οποία αυτή τρύπησε τη γλώσσα του νεκρού Κικέρωνα με τις χρυσές φουρκέτες της, ως τελική εκδίκηση ενάντια στη δύναμη του λόγου εκείνου.

Ο Πόλεμος στην Περουσία (41 π.Χ. έως 40 π.Χ.) και το τέλος της Φουλβίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 42 π.Χ. ο Αντώνιος και ο Οκταβιανός έφυγαν από τη Ρώμη, για να κυνηγήσουν τους δολοφόνους του Ιούλιου Καίσαρα, τον Μάρκο Ιούνιο Βρούτο και τον Γάιο Κάσσιο Λογγίνο. Η Φουλβία έμεινε πίσω ως η πιο ισχυρή γυναίκα στη Ρώμη, θεωρώντας ότι είχε ήδη εκδηλώσει τις πολιτικές της ικανότητες κατά τη διάρκεια των δεκαετιών.[38] Σύμφωνα με τον Δίωνα Κάσσιο, η Φουλβία έλεγχε την πολιτική της Ρώμης. Ο Δίων έγραφε ότι «την επόμενη χρονιά ο Πόπλιος Σερβίλιος και ο Λεύκιος Αντώνιος έγιναν ονομαστικά ύπατοι, αλλά στην πραγματικότητα ήταν ο Αντώνιος και η Φουλβία. Αυτή, η πεθερά του Οκταβιανού και η σύζυγος του Αντώνιου, δεν είχε σεβασμό για τον Λέπιδο λόγω της νωθρότητάς του και διαχειριζόταν τις υποθέσεις η ίδια, έτσι ώστε ούτε η Σύγκλητος, ούτε ο λαός να πραγματοποιούν οποιοδήποτε εγχείρημα αντίθετη προς την ευχαρίστησή της» [39].

Λίγο αργότερα, τα μέλη της Τριανδρίας μοίρασαν τις επαρχίες ανάμεσά τους. Ο Λέπιδος πήρε τη Δύση και ο Αντώνιος πήγε στην Αίγυπτο, όπου γνώρισε την Κλεοπάτρα Ζ΄. Ο Οκταβιανός επέστρεψε στη Ρώμη το 41 π.Χ., για να παραχωρήσει γη στους βετεράνους τού Καίσαρα, χώρισε με την κόρη τής Φούλβίας και κατηγόρησε τη Φουλβία ότι στοχεύει στην υπέρτατη εξουσία.[40] Φοβούμενη ότι ο Οκταβιανός κέρδιζε την πίστη των βετεράνων σε βάρος τού Αντωνίου, η Φουλβία ταξίδευε συνεχώς με τα παιδιά της στους νέες εγκαταστάσεις τους, για να υπενθυμίσει στους βετεράνους το χρέος τους προς τον Αντώνιο.[41][42] Η Φουλβία προσπάθησε επίσης να καθυστερήσει τις εγκαταστάσεις τους, μέχρι να επιστρέψει ο Αντώνιος στη Ρώμη, έτσι ώστε τα δύο μέλη της Τριανδρίας να μοιραστούν την τιμή. Με τον Οκταβιανό στην Ιταλία και τον Αντώνιο στο εξωτερικό, η Φουλβία συμμάχησε με τον κουνιάδο της Λεύκιο Αντώνιο και υποστήριξε δημόσια τον Μάρκο Αντώνιο σε αντίθεση με τον Οκταβιανό.[43][44]

Αυτές οι ενέργειες προκάλεσαν πολιτική και κοινωνική αναταραχή. Το 41 π.Χ. οι εντάσεις μεταξύ Οκταβιανού και Φουλβίας κλιμακώθηκαν σε πόλεμο στην Ιταλία. Σύμφωνα με τον Αππιανό, η Φουλβία ήταν μία κεντρική αιτία του πολέμου, λόγω της ζήλιας της για την υπόθεση τού Αντωνίου και της Κλεοπάτρας στην Αίγυπτο. Μπορεί να κλιμάκωσε τις εντάσεις μεταξύ του Οκταβιανού και του Λεύκιου, για να τραβήξει την προσοχή του Αντωνίου στην Ιταλία.[43] Ωστόσο ο Αππιανός έγραψε επίσης, ότι οι άλλες κύριες αιτίες ήταν οι εγωιστικές φιλοδοξίες των διοικητών και η αδυναμία τους να ελέγξουν τους δικούς τους στρατιώτες.

Μαζί με τον Λεύκιο Αντώνιο, η Φουλβία συγκέντρωσε οκτώ λεγεώνες στην Ιταλία, για να πολεμήσουν για τα δικαιώματα του Αντωνίου εναντίον του Οκταβιανού, ένα γεγονός γνωστό ως Πόλεμος της Περουσίας. Ο στρατός κατέλαβε τη Ρώμη για σύντομο χρονικό διάστημα και ο Λεύκιος οργάνωσε τα στρατεύματά του στην Πραινέστη, αλλά τελικά υποχώρησε στην Περουσία (νυν Περούτζια), όπου ο Οκταβιανός τον πολιόρκησε. Ο Λεύκιος περίμενε τις λεγεώνες τού Αντώνιου από τη Γαλατία, για να τον βοηθήσουν.[45][46] Ωστόσο αγνοώντας τον πόλεμο, ο Αντώνιος ήταν ακόμη στις ανατολικές επαρχίες και οι λεγεώνες του δεν ήταν σίγουρες για τις εντολές του και δεν βοήθησαν τον Λεύκιο. Αν και κατά τη διάρκεια αυτής της σύγκρουσης η Φουλβία βρισκόταν στην Πραινέστη, υπάρχουν ενδείξεις ότι βοήθησε τον Λεύκιο. Σύμφωνα με τον Αππιανό, «παρότρυνε τον Βεντίδιο, τον Ασίνιο και τον Καλενό από τη Γαλατία να βοηθήσουν τον Λεύκιο, και αφού συγκέντρωσε άλλο στρατό, τον έστειλε στον Λεύκιο υπό τη διοίκηση τού Πλάνκου».[47] Κατά τη διάρκεια του πολέμου οι στρατιώτες του Οκταβιανού στην Περουσία χρησιμοποίησαν σφεντόνες με σφαιρίδια, που έγραφαν προσβολές προς τη Φουλβία προσωπικά [48] και ο Οκταβιανός έγραψε ένα χυδαίο επίγραμμα, που απευθυνόταν σε αυτήν το 40 π.Χ., αναφερόμενος στη σχέση τού Αντώνιου με την πρώην βασίλισσα της Καππαδοκίας Γλαφύρα. Καταγράφτηκε από τον M. Β. Μαρτιάλη σε ένα από τα δικά του ποιήματα:

Δυσάρεστε λογοκριτή της Λατινικής γλώσσας, διαβάστε
έξι αυθάδεις στίχους του Καίσαρα Αυγούστου:
«Επειδή ο Αντώνιος συνουσιάζεται με τη Γλαφύρα, η Φουλβία έχει κανονίσει
αυτή την τιμωρία για μένα: ότι συνευρίσκεται και με εμένα.
Ότι συνουσιάζομαι με τη Φουλβία; Κι αν ο Μάνιος με παρακαλούσε
να τον τσακώσω, θα το έκανα; Δεν νομίζω, αν ήμουν λογικός
«Συνευρέσου ή πολέμα» λέει αυτή. Δεν ξέρει ότι το τσίμπημά μου
είναι πιο αγαπητό από την ίδια τη ζωή; Αφήστε τις σάλπιγγες να ηχήσουν!».
Αύγουστε, σίγουρα συγχωρείς τα έξυπνα μικρά μου βιβλία,
αφού είσαι ο ειδικός στο να μιλάς με ρωμαϊκή ειλικρίνεια [49].

Η πολιορκία στην Περουσίας διήρκεσε δύο μήνες, πριν ο Οκταβιανός κάνει τον Λεύκιο να πεινάσει και να παραδοθεί τον Φεβρουάριο του 40 π.Χ. Μετά την παράδοση του Λεύκιου, η Φουλβία κατέφυγε στην Ελλάδα με τα παιδιά της. Ο Αππιανός γράφει, ότι συνάντησε τον Αντώνιο στην Αθήνα και εκείνος ήταν ανήσυχος με τη συμμετοχή της στον πόλεμο. Ο Αντώνιος στη συνέχεια επέστρεψε στη Ρώμη, για να αντιμετωπίσει τον Οκταβιανό και η Φουλβία απεβίωσε από άγνωστη ασθένεια εξόριστη στη Σικυώνα, κοντά στην Κόρινθο της Αχαΐας.[50] Μετά το τέλος της, ο Αντώνιος και ο Οκταβιανός τη χρησιμοποίησαν ως αιτία για τη διένεξή τους. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο «υπήρχε ακόμη περισσότερη ευκαιρία για συμφιλίωση με τον Καίσαρα. Γιατί όταν ο Αντώνιος έφτασε στην Ιταλία και ο Καίσαρας προφανώς σκόπευε να μην τον κατηγορήσει, ο ίδιος ο Αντώνιος ήταν έτοιμος να ρίξει στην Φουλβία την ευθύνη, για οτιδήποτε διατυπώθηκε εναντίον του» [50] Μάλιστα μετά το τέλος της Φουλβίας, ο Αντώνιος νυμφεύτηκε την αδελφή του Οκταβιανού, την Οκταβία τη Νεότερη, για να δείξει δημόσια τη συμφιλίωσή του με τον Οκταβιανό. Ο Αντώνιος δεν ανέκτησε ποτέ τη θέση και την επιρροή του στην Ιταλία.[51]

Μόλις ο Αντώνιος και η Οκταβία παντρεύτηκαν, αυτή πήρε και μεγάλωσε όλα τα παιδιά τής Φουλβίας. Η τύχη της κόρης της Φουλβίας, της Κλοδίας Πούλχρας, μετά το διαζύγιό της από τον Οκταβιανό είναι άγνωστη. Ο γιος της Μάρκος Αντώνιος Άντυλος εκτελέστηκε από τον Οκταβιανό στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 30 π.Χ. Το μικρότερο παιδί της, ο Ίουλος Αντώνιος, γλίτωσε από τον Οκταβιανό και μεγάλωσε από το 40 π.Χ. από την Οκταβία τη Νεότερη. Ο Ίουλος νυμφεύτηκε την κόρη της Οκταβίας και ανιψιά του Oκταβιανού Κλαυδία Μαρκέλλα την Πρεσβύτερη και απέκτησαν έναν γιο, τον Λεύκιο Αντώνιο και πιθανώς μία κόρη, την Ίουλα Αντωνία.

  • Γυναίκες στη Ρώμη

Βιβλιογραφικές αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3893. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2021.
  2. (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 118703595. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουλίου 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3893. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  4. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2392. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  5. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3922. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  6. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 4190. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  7. 7,0 7,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3907. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  8. Babcock, Charles L. (January 1965). «The Early Career of Fulvia». The American Journal of Philology 86 (1): 1. doi:10.2307/292619. ISSN 0002-9475. http://dx.doi.org/10.2307/292619. 
  9. Welch, Kathryn E. (October 1995). «Antony, Fulvia, and the Ghost of Clodius in 47 B.C.». Greece and Rome 42 (2): 182–201. doi:10.1017/s0017383500025638. ISSN 0017-3835. http://dx.doi.org/10.1017/s0017383500025638. 
  10. Weir, p. ii.
  11. Weir, p. 2.
  12. Cicero, Philippics. III, 16.
  13. Cicero.Mil.28
  14. Cicero.Mil.55.
  15. 15,0 15,1 Asconius, 28 and 35.
  16. Weir, p. 3.
  17. Asconius.Mil.28 and 35.
  18. Babcock, 21.
  19. Delia, Diana (1991). «Fulvia Reconsidered». Women's History and Ancient History ed. Sarah Pomeroy: 197–217. ISBN 9780807819494. https://books.google.com/?id=griyAAAAIAAJ. 
  20. Plut.Vit.Ant.10.3.
  21. Cicero.Fam.2.3.1.[νεκρός σύνδεσμος]
  22. Welch, 189.
  23. Appian.B.Civ.2.7.45.
  24. Babcock, 18.
  25. 25,0 25,1 Welch, 192.
  26. William Smith's Dictionary of Biography (1873) entry for Fulvia states her marriage to Marc Antony was not prior to 44BC.
  27. Cicero.Phil.2.48.
  28. Cicero.Phil.2.99.
  29. Cicero.Phil.2.77.8.
  30. Cicero.Phil.3.16.
  31. Weir, p. 7.
  32. Weir, p. 135.
  33. Welch, 194
  34. Cicero.Phil.13.18.
  35. Appian.B.Civ.3.8.51
  36. Appian.B.Civ.4.4.29.
  37. Dio.47.8.2.
  38. Cassius Dio.48.4.1-6.
  39. Cassius Dio.48.4.1.
  40. Cassius Dio.48. 5. 1-5.
  41. Appian. B.Civ.5.2.14
  42. Appian. B.Civ.5.3.19.
  43. 43,0 43,1 Appian.B.Civ.5.3.19.
  44. Cassius Dio 48.10.3.
  45. Appian.B.Civ.5.4.32.
  46. Cassius Dio 48.15.1.
  47. Appian.B.Civ.5.4.33.
  48. Vell.Pat.2.74.3.
    CIL XI.6721
  49. Martial.11.20.
  50. 50,0 50,1 Plutarch.Vit.Ant.30.3.
  51. Welch,194.
  • Babcock, Charles L. (1965). «The Early Career of Fulvia». American Journal of Philology 86 (341): 1–32. 
  • L. Fezzi, Il tribuno Clodio, Roma-Bari 2008.
  • Eleanor G. Huzar, Mark Antony: Marriages vs. Careers, The Classical Journal, Vol. 81, No. 2 (Dec. 1985-Jan. 1986), pp. 97–111.
  • W. Smith, Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, v. 2, pp. 187-188.
  • G. Traina, Marco Antonio, Roma-Bari 2003.
  • C. Virlouvet, Fulvia, la pasionaria, in A. Fraschetti (ed.), Roma al femminile, Roma-Bari 1994.
  • Kathryn E. Welch, Antony, Fulvia and the Ghost of Clodius in 47 B.C., Greece and Rome, Second Series, Vol. 42, No.2 (Oct., 1995), pp. 182–201.
  • Allison J. Weir, 2007, A Study of Fulvia, Masters Thesis, Queen's University, Kingston, ON, see [1], accessed 18 April 2015.

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Susanna Roxman, 2007, "Fulvia at Sicyon" (ποίημα), στο Imagining Seals, Edinburgh: Dionysia Press.