Φραντσίσεκ Ζομπέτσκι

Φραντσίσεκ Ζομπέτσκι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση8  Οκτωβρίου 1907
Łyszkowice
Θάνατος11  Απριλίου 1987
ΚατοικίαTreblinka
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασταθμάρχης
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςανθυπολοχαγός (σλαβόφωνες χώρες)/Πολωνικός Εσωτερικός Στρατός
Πόλεμοι/μάχεςεισβολή στην Πολωνία (1939)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΣταυρός του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Υπολοχαγός Φραντσίσεκ Ζομπέτσκι (πολωνικά: Franciszek Ząbecki, 8 Οκτωβρίου 1907 - 11 Απριλίου 1987)[2] ήταν σταθμάρχης στο χωριό Τρεμπλίνκα. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχή της Πολωνίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ζομπέτσκι δούλευε ως ελεγκτής κυκλοφορίας τρένων για την Deutsche Reichsbahn (Γερμανικοί Κρατικοί Σιδηρόδρομοι). Έγινε επίσης μυστικός στρατιώτης στον υπόγειο Πολωνικό Εσωτερικό Στρατό (Armia Krajowa, AK), όπου σύλλεγε απόρρητα δεδομένα και αναφερόταν στην πολωνική αντίσταση για τις μεταφορές με τα τρένα του Ολοκαυτώματος που πήγαιναν στο στρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα. Περισσότεροι από 800.000 Εβραίοι δολοφονήθηκαν εκεί κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Ράινχαρντ, την πιο θανατηφόρα φάση του Ολοκαυτώματος στην Πολωνία.[3][4] Ο ίδιος ο Ζομπέτσκι εκτιμά ότι ο αριθμός αυτός είναι 1.200.000 άνθρωποι.[5]

Μετά τον πόλεμο, ο Ζομπέτσκι κατέθεσε στις δίκες των Γερμανών εγκληματιών πολέμου, συμπεριλαμβανομένου του αξιωματικού της Σούτσσταφφελ Κουρτ Φρανς και του διοικητή του στρατοπέδου εξόντωσης της Τρεμπλίνκα, Φραντς Στανγκλ. Τα ενοχοποιητικά στοιχεία του εναντίον τους περιλάμβαναν πρωτότυπα γερμανικά δελτία κυκλοφορίας που είχαν παραχθεί από την Deutsche Reichsbahn, τα οποία απέδειξαν ότι τα βαγόνια «Güterwagen», γεμάτα κρατούμενους στη διαδρομή προς την Τρεμπλίνκα, επέστρεφαν άδεια. Ο Ζομπέτσκι έκλεψε κρυφά ένα πακέτο εγγράφων φορτωτικής το 1944 από το κτίριο ελέγχου για να χρησιμεύσει ως φυσική απόδειξη της σφαγής. Από τον Ιούλιο του 1942 μέχρι το τέλος του πολέμου, ο Ζομπέτσκι έδινε τακτικά τις εκθέσεις του σχετικά με τα τρένα του Ολοκαυτώματος στην πολωνική εξόριστη κυβέρνηση.[3][6]

  1. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  2. Piotr Ząbecki (12 Δεκεμβρίου 2013). «He was a humble man - Franciszek Ząbecki» [Był skromnym człowiekiem]. Życiowe sprawy (στα Πολωνικά). Życie Siedleckie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2013. 
  3. 3,0 3,1 S.J., C.L. (2007). «Franciszek Zabecki – The Station Master at Treblinka. Eyewitness to the Revolt – 2 August 1943». Holocaust Research Project.org. Holocaust Education & Archive Research Team. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2013. 
  4. Ząbecki, Franciszek (1977). Wspomnienia dawne i nowe (στα Πολωνικά). Warsaw: PAX. σελ. 148. PB 7495/77. book description with digitized text samples at Swistak.pl.  Retrieved 15 September 2013.
  5. Alexander Donat, ed. The Death Camp Treblinka: A Documentary. Νέα Υόρκη: Βιβλιοθήκη του Ολοκαυτώματος, 1979. LOC 79-53471
  6. Wiścicki, Tomasz (16 Απριλίου 2013). «Train station to hell. Treblinka death camp retold by Franciszek Ząbecki» [Stacja tuż obok piekła. Treblinka w relacji Franciszka Ząbeckiego]. "Wspomnienia dawne i nowe" by Franciszek Ząbecki, Pax publishig, Warsaw 1977. Muzeum Historii Polski (Μουσείο Πολωνικής Ιστορίας). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2013.