Χακόμπ Χοβνατανιάν

Χακόμπ Χοβνατανιάν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Հակոբ Մկրտումի Հովնաթանյան (Αρμενικά)
Γέννηση10  Ιανουαρίου 1806[1][2][3]
Τιφλίδα[4]
Θάνατος1881[1][2][3]
Τεχεράνη[4]
ΕθνικότηταΑρμένιοι[5][4]
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Αυτοκρατορία Κατζάρ
Ιδιότηταζωγράφος[4]
ΓονείςMkrtoum Hovnatanyan[4]
ΑδέλφιαAghaton Hovnatanian[4]
Είδος τέχνηςπροσωπογραφία και ζωγραφική
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Χακόμπ Χοβνατανιάν ή Γιάκοβ Αβνατάμοφ[6][7] (αρμενικά: Հակոբ Մկրտումի Հովնաթանյան και ρωσικά: Яков Никитич Авнатамов, Ρωσική Αυτοκρατορία, 1806 – Περσία, 1881[6]) ήταν Αρμένιος ζωγράφος του 19ου αιώνα, ο οποίος έζησε και έδρασε στη Ρωσική και την Περσική Αυτοκρατορία. Έχει χαρακτηριστεί ως ο «Ραφαήλ της Τιφλίδας»[8][9].

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χοβνατανιάν γεννήθηκε το 1806 στην Τιφλίδα της σημερινής Γεωργίας (η οποία εκείνη την περίοδο αποτελούσε έδαφος της τσαρικής Ρωσίας) και ήταν γόνος της ομώνυμης αρμενικής καλλιτεχνικής οικογένειας[10], γενάρχης της οποίας ήταν ο Ναγκάς Χοβνατάν[11] που έζησε τον 17ο αιώνα και διακρίθηκε ως ζωγράφος, ποιητής και μουσικός.

Σε γενικές γραμμές δεν υπάρχουν επαρκή βιογραφικά στοιχεία για τον Χοβνατανιάν. Ο ίδιος ασχολήθηκε κυρίως με την προσωπογραφία[12][13][14], η οποία αποτελούσε την κύρια πηγή βιοπορισμού του, καθώς φιλοτεχνούσε πορτραίτα κατά παραγγελία[14], ενώ τα πρώτα του έργα χρονολογούνται στα τέλη της δεκαετίας του 1820. Με την πάροδο των ετών, η συγκεκριμένη δραστηριότητα προσέδωσε στον Χοβνατανιάν αναγνώριση, ωστόσο τη δεκαετία του 1860 επλήγη επαγγελματικά εξαιτίας της διάδοσης της φωτογραφίας.

Ακολούθως μετανάστευσε στην Περσική Αυτοκρατορία των Κατζάρ, όπου συνέχισε τις καλλιτεχνικές του δραστηριότητες μέχρι και το τέλος της ζωής του. Μεταξύ των πελατών του, συμπεριλαμβανόταν και ο σάχης του Ιράν, στην αυλή του οποίου προσελήφθη[15][16]. Απεβίωσε το 1881 στην Τεχεράνη ή την Ταμπρίζ[6] (όπου ζούσε η κόρη του) και θάφτηκε στον αρμενικό αποστολικό ναό της Τεχεράνης[14]. Αδελφός του ήταν ο, επίσης ζωγράφος, Αγάθων Χοβνατανιάν[14].

Έργο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χοβνατανιάν ασχολήθηκε κατά κύριο λόγο με την προσωπογραφία[12]. Τα έργα του έχουν επιρροές από τις δυτικές τάσεις, αλλά και από ανατολίτικα στοιχεία και διακρίνονται από την τάση ρεαλισμού που συνδυάζεται με εκκοσμικευτικά και μοντέρνα (για εκείνη τη χρονική περίοδο) στοιχεία. Ως πηγή έμπνευσής του αναφέρεται η μεσαιωνική αρμενική ζωγραφική, καθώς και η αρμενική λαϊκή καλλιτεχνική παράδοση[6]. Ο ίδιος αναγνωρίζεται ως ο πρωτοπόρος της προσωπογραφίας στην αρμενική ζωγραφική[10]. Υπολογίζεται πως κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Χοβνατανιάν φιλοτέχνησε περίπου 500 πορτραίτα, από τα οποία ωστόσο σώζονται γύρω στα πενήντα. Έργα του βρίσκονται μεταξύ άλλων, στην Εθνική Πινακοθήκη της Αρμενίας[10] του Γερεβάν, στο Γεωργιανό Μουσείο Καλών Τεχνών[12] της Τιφλίδας, στο Μουσείο Ανατολικής Τέχνης της Μόσχας[6] και σε ιδιωτικές συλλογές[14].

Αναγνώριση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1967, ο Σοβιετικός Αρμένιος σκηνοθέτης Σεργκέι Παρατζάνοφ δημιούργησε ντοκιμαντέρ μικρού μήκους αφιερωμένο στον Χοβνατανιάν[8][9]. Επιπλέον, το επίθετο του ζωγράφου έχει δοθεί σε έναν κρατήρα της Σελήνης.

Πίνακες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πορτραίτο του σάχη Νάσερ αλ-Ντιν.
    Πορτραίτο του σάχη Νάσερ αλ-Ντιν.
  • Ο Καθολικός Ναρσής Ε΄.
    Ο Καθολικός Ναρσής Ε΄.
  • Πορτραίτο Γεωργιανής γυναίκας.
    Πορτραίτο Γεωργιανής γυναίκας.
  • Προσωπογραφία νεαρού.
    Προσωπογραφία νεαρού.
  • Πορτραίτο άνδρα.
    Πορτραίτο άνδρα.
  • Προσωπογραφία της πριγκίπισσας Μελικισβίλι.
    Προσωπογραφία της πριγκίπισσας Μελικισβίλι.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 157356863. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 Faceted Application of Subject Terminology. 461989. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 Κατάλογος έργων της Österreichische Galerie Belvedere. 62. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
  5. ↑ Ara Krikorian, Hraïr Heratchian: «Le dictionnaire biographique» (Γαλλικά) Μαιζόν-Αλφόρ. 2021. σελ. 268. ISBN-13 978-2-905686-93-0.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 «Овнатанян». bse.sci-lib.com (στα Ρωσικά). Большая Советская Энциклопедия (БСЭ). Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  7. ↑ Αναφέρεται και ως Ακόπ Οβνατανιάν.
  8. ↑ 8,0 8,1 «Hakob Hovnatanyan». peramuseum.org (στα Αγγλικά). Pera Museum. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  9. ↑ 9,0 9,1 «Hakob Hovantanyan». iffr.com (στα Αγγλικά). IFFR. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 «Painting». gallery.am (στα Αγγλικά). National Gallery of Armenia. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  11. ↑ Stepanyan, Nonna S. «Hovnat'anian family [Avnatamov; Ovnatanyan; Yovnat'anyan]». oxfordartonline.com (στα Αγγλικά). Grove® Art Online. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Gersamia, Giorgi. «Photographic portrait in Georgia. 1850-1900». photomuseum.org.ge (στα Αγγλικά). The Georgian Museum of Photography. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  13. ↑ Adalian, Rouben Paul (2010). Historical Dictionary of Armenia (β΄ έκδοση). Scarecrow Press. σελ. 190. 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 «ՀԱԿՈԲ ՀՈՎՆԱԹԱՆՅԱՆ». avproduction.am (στα Αρμενικά). AV Production. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  15. ↑ Slaby, Helmut (1982). Bindenschild und Sonnenlöwe. Die Geschichte der österreichisch-iranischen Beziehungen bis zur Gegenwart. Akademische Druck- u. Verlagsanstalt. σελ. 108. 
  16. ↑ «Hovnatanyan's Work to be Exhibited at National Gallery». asbarez.com (στα Αγγλικά). Asbarez. 20 Μαρτίου 1997. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]