Anchilustóma duodenàł

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn

La ganàsa d'l Anchilustóma


'L Anchilustóma duodenàł (nóm sientìfic Ancylostoma duodenale) 'l è 'n bêg parasìta di óm, di gat e di caṅ dal grup di “vér'm a unsèṅ” ch'al fà vgnir un mâł ciamâ Anchilustumìaśi quànd al gh la cava a rivàr in dal budèli.

S'a s gira dascàlsa a s và in a risć ch'la sò larva, sinténd 'l udōr, la s taca a 'l pē nûd par pò śbuśìr-al par rivàr, girànd libra in dal sangṿ, a i palmòṅ. Da 'd chè la s fà strada par la farìnge e pò a 'l èśòfag, a 'l stómag e a 'l budèli. Chè la s taca c'n i sò dènt a la mucóśa intérna e al i dróa anc par far dal fridi pìculi ch'i gh sarvìsan par ciuciàr via 'l sangṿ. Quànd la dvènta granda la taca a far di óṿ, cun la fémna ch'l'è bòna ad far-'n anc trénta-mila a 'l dè dòp 'l acupiamènt. C'n i pét i óṿ i finìsan fóra misćiànd-'s a la tèra mója da in dua i nàs'n al larvi e acsè a s sèra 'l sérć.

La larva dal bêg
Óṿ dal parasìta
L'Anchilustóma duodenàł

Al culōr di vérum, ch'i scàmp'n in gènar 'n an, al và da 'l biànc a 'l griś. I masć i miśùran fra gl'òt e gl'ùndas mm ad lunghésa mént'r al fémni i èṅ in gènar più lunghi (da déś a trédas mm). Gl'òrgan sesuài i s càt'n in bas e da drē. 'L è difìcil par 'l óm far a mènt 'd avér-ag chi bêg chè. Sōl quànd i èṅ dimóndi a pōl vgnir l'anemìa parchè al fèr a vîṅ a mancàr ma 'l dutōr al pōl catàr i óṿ pascànd-i in dla mèrda dal malâ.

Di studi recènt i aṅ dimustrâ ch'avér-'g al parasìta in dal budèli a pōl cumbàtar la Celiachìa [1] o l'Aśma [2] tant ch'a gh'è stâ dla gint ch'la s è vluda malàr apòsta dl'Anchilustumìaśi andànd a pistàr dal sis umàṅ in Àfrica par ciapàr al vérum e guarir acsè da 'l sò mâł [3].

Culegamènt estéran

Nòti

  1. ↑ Celiachìa: la sulusiòṅ a 'n prubléma mundiàł da la larva d'l Anchilustóma Medimagazine.it, 27 ad Setémbar dal 2014
  2. ↑ Madśìna: di bêg in dal budèli “scûd” cóntar l'Aśma e gl'alergìi Automedicazione.it, 29 ad Setémbar dal 2009
  3. ↑ Curàr l'aśma druànd di bêg parasìta

Àtar prugèt