C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn |
Briśèide (Βρισηίς in gréc), 'l è 'l patronìmic ch' a s dróva in dla mitulugìa gréca per ciamèr la fiōla 'd Briśe, dal nom invéci 'd Ippodamia. Uriginària 'd Lirnesso, in dû só pèder al feva al prēt 'd al dio Śèus, la Briśèide l' ìva spuśê al rè 'dla Cilicia, Minéte.
In dal tèimp ed la guèra 'd Tróia, i gréc i ér'n andê a fer rasìa in dla sitê 'd Lirnesso, in dû 'l Achìl al gh' la cavèva ed masèr-en al rè Minéte cun di èter só parèint; mo però al risparmièva la mujér ed lò, la Briśèide, e al la tulìva cuma só serva per purtèr-la pò in dal só acampamèint. Anca cun la cumplicitê 'dl amìg fidê Pàtroclo, la Briśèide la dvintarà la preferìda e anca l' amèda teneramèint da 'l Achìl. Mo a s vèd che la sort la prìla da 'n èter cô e 'l Achìl 'l è custrèt a céder la ragàsa a 'l rè Agaménon, ch' al la vól in sostitusiòun 'dla Criśèide, apèina mandèda indrê a cà sua per v'lér 'd al dio Apòl.
'L Achìl, dedrē a 'l cunsìli 'd la dea Giunòun, al n' à mia psû diśobedìr a 'l so rè Agamènon e dòunca 'l à vist purtèr-es via la Briśèide, mo da cal mumèint lè, lò, arliê, al ne vól piò cumbàter còuntra i trujàṅ. Só mèder la Teti la va a preghèr a 'l Śèus ch' a 'l faga vinser i trujàn infintànt che 'l unór 'd al fiól al n' vègna ripristinê.
»
Se 'l cumbatèint piò valuróś al decidìva 'd ferghèr's-en 'd al sorti 'd la guèra, s' i s tachèv'n a vèder i sègn 'd al sfavór 'd al Śèus, alóra i trujàṅ i a'rèven anca psû tór la méj e vinser la guèra. 'L Agamènon al vól dmandèr perdòun a 'l Achìl ed la só preputèinsa 'd cl èter dè e 'l gh' manda di inviê só amìg a śibìr-eg dimòndi rigài ed dimòndi valór, la restitusiòun 'd la Briśèide e dagli ètri prumèsi 'd grós prémi se lò 'l ìs turnê a cumbàter. Mo 'l Achìl al n' è mìa 'dl' idéa 'd scanślèr al tòrt subî tulènd egli ufèrti 'd cl èter, e acsè al gh' spedìs indrê i ambasadōr c'n al so 'no' śdegnê.
Pasê poc tèimp, però, a sucéd na diśgràsia, a dir che i trujàn i gh' àn masê 'l amìg Patroclo. Al dulór ed 'l Achìl 'l è trop grand e lò dòunca al décìd ch' al dév turnèr in dla misćia per vendichèr cla mort ingiòsta lè.
A cal punt, i dū litigiōś i fan la pêś e 'l Agamènon al gh' fa purtèr tut i rigài ch' al gh' iva śibî 'l dè prìma, insèm cun la Briśèide e 'l giuramèint 'd ann' avérla mìa tuchèda.
La Briśèide la 'l jutarà in di preparatìv p'r al funerèl 'd al Patroclo, pianśènd-el sincéra.